Home

Слава працы

Только достоверные новости Копыльщины

Архив материалов за 2010-2023 года - Слава працы | Копыль Online

Дата создания

-

Категория

36

В атмосфере душевного тепла

15.01.2017
Песни, улыбки, шутки и много хорошего настроения подарили сотрудники Копыльского территориального центра социального обслуживания населения членам Копыльской районной организации общественного объединения «Белорусское общество инвалидов» во время новогоднего огонька, который состоялся на базе ТЦСОН. Собравшихся на празднике гостей приветствовала директор ГУ «Копыльский ТЦСОН» Светлана Малиновская, которая поздравила присутствующих с новогодними и рождественскими праздниками и пожелала благополучия, мира и добра. Со словами поздравления к участникам мероприятия обратилась председатель правления РО ОО «Белорусское общество инвалидов» Валентина Лабацевич. Валентина Васильевна отметила, что подобное мероприятие проходит впервые. Она выразила надежду, что хорошая традиция будет продолжаться. Сотрудники территориального центра для гостей подготовили интересную программу «Давайте верить в чудеса», а ведущие праздника Наталья Зенькович и Кристина Коршунова не позволили скучать. Присутствующим предложили сыграть в беспроигрышную лотерею, нарисовать с завязанными глазами снеговика и сказать свои новогодние пожелания всем членам общества. А между конкурсами и играми члены РО ОО «Белорусское общество инвалидов» пили чай со сладкими угощениями. IMG_5316 Душевные музыкальные композиции подарила гостям Ирина Рай. А участники мероприятия Людмила Матусевич, Анна Корбут, Мария Шкуринская и Нина Юруц пели песни, которые буквально с первых нот подхватывали все гости праздника.  Много эмоций и улыбок вызвали исполненные Иваном Злотником музыкальные номера под гармонь. Всем известные и любимые «Домик окнами в сад», «Малиновка», «Одинокая гармонь» никого не оставили равнодушным. Участники мероприятия весело пели, а некоторые даже танцевали. Кстати, все гости-артисты активно посещают музыкальный кружок, который действует на базе отделения дневного пребывания для граждан пожилого возраста Копыльского ТЦСОН. Не обошлось без Деда Мороза и Снегурочки, которых весело встречали гости. Много теплых слов и пожеланий в этот день было сказано друг другу, много подарено дружеских улыбок — новогодний огонек прошел в атмосфере душевного тепла. Кристина ЖОГОЛЬ Фото автора
54

Лучшую ветеранскую первичку определили на пленуме Копыльского районного Совета ветеранов

15.01.2017
На прэзідыуме раённага Савета ветэранаў былі падведзены вынікі агляду-конкурсу на лепшую пярвічную ветэранскую арганізацыю 2016 года пад назвай «Раўненне на лепшых». Праходзіў ён у рамках мерапрыемстваў, прымеркаваных да святкавання 30-годдзя ветэранскага руху на Капыльшчыне. [caption id="attachment_54657" align="aligncenter" width="560"]Удзельнікі пасяджэння Удзельнікі пасяджэння[/caption] Агляд праводзіўся з мэтай актывізаваць работу пярвічных арганізацый, далучыць ветэранаў да актыўнай грамадскай дзейнасці, разнастаіць формы і метады работы, узаемадзеянне ветэранскіх арганізацый з іншымі грамадскімі фарміраваннямі, пракантраляваць выкананне палажэнняў калектыўных дагавораў, якія тычацца маральнай і матэрыяльнай падтрымкі ветэранаў. Прэзідыум райсавета ветэранаў уважліва разгледзеў і прааналізаваў прадстаўленыя матэрыялы і адзначыў, што ветэранскімі арганізацыямі сумесна з кіраўніцтвам гаспадарак, арганізацый, прафсаюзнымі камітэтамі праведзена пэўная работа па вырашэнні праблем пажылых людзей. Па выніках агляду-конкурсу вызначана шэсць пераможцаў. У іх ліку названы пярвічкі ААТ «Племзавод Дусаеўшчына» (старшыня Ч.Ф. Грыгаровіч), філіяла «Вялікая Раёўка» (Г.І. Лупанос), Цімкавіцкага сельсавета (З.К. Лявар), участка «Слабада-Кучынка» ААТ «Старыца-Агра» (С.І. Астрэйка), ААТ «Семежава» (У.П. Выскварка) і ААТ «Праснакі» (І.М. Злотнік). Прадстаўнікі ветэранскага руху раёна атрымалі прэміі і падарункі. Падзякавалі за супрацоўніцтва і павіншавалі пераможцаў намеснік старшыні райвыканкама Аляксандр Ліпніцкі, начальнік аддзела ідэалагічнай работы, культуры і па справах моладзі райвыканкама Ларыса Юха, старшыня раённага Савета ветэранаў Казіміра Ганчар і старшыня раённага аб’яднання прафсаюзаў Галіна Лукашэвіч. Сяргей КОЗЕЛ Фота аўтара
39

Копыляне торговали в Слуцке, Несвиже, Солигорске

14.01.2017
Напярэдадні калядных і навагодніх святаў Капыльскае райспажыўтаварыства  прымала актыўны ўдзел у кірмашах, што праводзіліся на тэрыторыі вобласці і ў раёне. noimage Падчас выязнога гандлю ў Слуцку, Нясвіжы, Салігорску нашы кааператары прапаноўвалі жыхарам гэтых гарадоў кандытарскія вырабы, агародніну, вялікім попытам карысталася прадукцыя ўласнай вытворчасці Капыльскага кааппрама. У перадсвяточныя дні быў арганізаваны і вынасны гандаль на вуліцах нашага горада. Як паведамілі ў аддзеле эканомікі райвыканкама, агульны тавараабарот ад удзелу ў кірмашах за гэтыя дні склаў каля 23 тысяч рублёў. Сяргей КОЗЕЛ
68

Прогноз социально-экономического развития Копыльского района на 2017 год одобрен Копыльским районным исполнительным комитетом и утвержден Копыльским районным Советом депутатов

14.01.2017
%d1%80%d0%b0%d0%b9%d0%b8%d1%81%d0%bf%d0%be%d0%bb%d0%ba%d0%be%d0%bc-300x159Как проинформировала участников совместного заседания  районного исполнительного комитета и районного Совета депутатов Елена Василевская —  заместитель председателя райисполкома, прогноз социально-экономического развития района на 2017 год разработан исходя из основных целей, задач и параметров развития, которые определены решением Миноблисполкома  «О реализации задач социально-экономического развития Минской области на 2017 год» с учетом важнейших макроэкономических направлений развития экономики Республики Беларусь в 2017 году, экономической и социальной структуры района, динамики развития промышленного и сельскохозяйственного производства, внешнеэкономической и инвестиционной деятельности. Что же планируется в 2017 году? Во-первых, стоит задача обеспечить темп роста к уровню 2016 года экспорта товаров 108%, экспорта услуг —  107%, привлечь прямых иностранных инвестиций на чистой основе (без задолженности прямому инвестору за товары, работы, услуги) в сумме 500 тыс. долларов США. В прошлом году был введен новый контролируемый показатель —  количество трудоустроенных граждан на вновь созданные рабочие места (за счет создания новых производств и предприятий). В 2017 году предстоит ввести таких мест 80. В числе дополнительных показателей  — производство валовой продукции сельского хозяйства в сельхозорганизациях — 110%,  розничный товарооборот в торговле  через все каналы реализации — 102,5%, объем строительно-монтажных работ —  100%. Для достижения производства валовой продукции сельского хозяйства на уровне 110% планируется в первую очередь повысить эффективность агропромышленного комплекса. Необходимо продолжить модернизацию сельскохозяйственного производства и сделать его прибыльным. Также одобрен и утвержден проект районного бюджета на 2017 год. По этому вопросу выступил начальник финансового отдела райисполкома Андрей Гирко, который отметил, что проект бюджета района сформирован на основе параметров прогноза социально-экономического развития и денежно-кредитной политики Республики Беларусь на 2017 год с учетом изменений бюджетного и налогового законодательства в условиях ограниченности бюджетных ресурсов. Мария ШЕИНА
33

Депутат парламента Людмила Нижевич провела прием граждан в Копыльском районе

14.01.2017
Напрыканцы мінулага і ў пачатку гэтага года дэпутаты парламента правялі прыёмы грамадзян у сваіх акругах. [caption id="attachment_54662" align="aligncenter" width="560"]Людміла Ніжэвіч (справа) падчас прыёму грамадзян у Капылі. Людміла Ніжэвіч (справа) падчас прыёму грамадзян у Капылі.[/caption] Дэпутат Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь па Капыльскай выбарчай акрузе № 66 Людміла Ніжэвіч на тэрыторыі нашага раёна сустрэлася са сваімі выбаршчыкамі ў Капылі, Цімкавіцкім і Семежаўскім сельсаветах. Спектр пытанняў, што паступілі да парламентарыя, даволі разнастайны. Напрыклад, жыхарка аграгарадка Пясочнае прасіла дапамагчы разабрацца з пытаннем па набыцці дома ў сельгаспрадпрыемстве (яно патрабуе дадатковага вывучэння). Таксама вяскоўцаў хвалюе рамонт дарог. У прыватнасці, з Вялікіх Прусаў на Сцяпуры і па вул. Новай у Семежаве. Былі зададзены пытанні наконт прадастаўлення сацыяльнага жылля, па забеспячэнні Семежаўскай участковай бальніцы тэхнікай і выдзяленні транспарту для Семежаўскага сельвыканкама. Па некаторых з іх дадзены адпаведныя тлумачэнні, астатнія — узяты на кантроль і сумеснымі намаганнямі па магчымасці будуць вырашацца. Сяргей КОЗЕЛ Фота Сяргея ЛАЗОЎСКАГА
81

Абрамчик Ф.К. - летописец земли копыльской

14.01.2017
Для людзей старэйшага і сярэдняга ўзросту імя Фёдара Канстанцінавіча Абрамчыка трывала звязана з летапісам Капыльскага краю. Менавіта ён з’яўляўся адным з асноўных аўтараў гісторыка-дакументальнай хронікі «Памяць. Капыльскі раён» і заўсёды быў сапраўдным патрыётам Радзімы, знаходзіўся на пярэднім краі напружанага і бурлівага жыцця. [caption id="attachment_54667" align="alignright" width="151"]Ф.К.Абрамчык Ф.К.Абрамчык[/caption] Сёлета, 14 студзеня, нашаму славутаму земляку споўнілася б 90 гадоў. Ні лёс, ні ўлады не абышлі яго пільнай увагай. Былі ў Фёдара Канстанцінавіча і адказныя пасады, і пасяджэнні ў прэстыжных прэзідыумах, і, як у кожнага разумнага чалавека, начныя спавядальныя нарады са сваім сумленнем, і імкненне рабіць сваю справу як мае быць. Нарадзіўся Фёдар Канстанцінавіч 14 студзеня 1927 года ў вёсцы Доўгае Капыльскага раёна. Вучыўся ў Цімкавіцкай школе. І сёння ў сям’і ўнучкі Фёдара Канстанцінавіча Ганны Віктараўны разам з іншымі дакументамі беражліва захоўваюцца Пахвальныя лісты, якія ўручалі Федзю Абрамчыку за выдатную вучобу і прыкладныя паводзіны. Але вучобу абарвала вайна. Як і ўсім равеснікам, давялося яму зведаць жахі ваеннага ліхалецця, перажыць нямецкую акупацыю, горыч страты — у 1944 годзе без вестак згінуў брат Канстанцін. Пасля вызвалення Капыльскага раёна ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў нейкі час Фёдар разам з бацькамі Канстанцінам Сямёнавічам і Стэфанідай Мікалаеўнай працаваў у калгасе «Камсамолец», дапамагаў аднаўляць разбураную гаспадарку. У снежні 1944 года юнак быў прызваны Бабруйскім райваенкаматам і накіраваны ў 38-мы вучэбна-стралковы полк 45-й вучэбна-стралковай дывізіі. Менавіта там пачалася яго вайсковая служба, у якой пазней былі пасады памочніка камандзіра ўзвода, сакратара пярвічнай камсамольскай арганізацыі, памочніка начальніка палітаддзела па камсамольскай рабоце… Журналіст Усевалад Гурыновіч, колішні супрацоўнік Капыльскай раённай газеты, так успамінаў зіму 1944-45 гадоў, калі разам з танклявым сямнаццацігадовым салдацікам Фёдарам Абрамчыкам, які быў мінамётчыкам, ад цямна да цямна знаходзіўся на калючым марозным сіверы з трыццаціградуснай мінусавой адзнакай. «Аж нельга было дакрануцца да жалеза. А мы зарывалі яго ў снежную бель, накручвалі рукаяткі прыцэльных механізмаў. Надзвычай цяжка давалася строгая вайсковая вывучка. Але час вымагаў вучыцца валодаць  баявой тэхнікай, займацца рознымі фізічнымі практыкаваннямі, каб камандаваць разлікам і аддзяленнем на самым заключным этапе вайны». У 1948 годзе Фёдар Канстанцінавіч паступае ў Львоўскае ваенна-палітычнае вучылішча, якое заканчвае з залатым медалём па Першым разрадзе. Многія гады жыцця ён прысвяціў выхаванню маладых воінаў. Служба давалася лёгка, хоць восем год давялося несці гэтую вахту ля сцюдзёнага Баранцава мора. Павінна была прывыкаць да такіх умоў жыцця і маладая жонка Фёдара — Ніна Цімафееўна, якая там падаравала мужу дваіх хлопчыкаў-блізнятак (пазней у сям’і нарадзіўся і трэці сынок). [caption id="attachment_54656" align="aligncenter" width="350"]Ф.К. Абрамчык - курсант Львоўскага ваенна-палітычнага вучылішча, 1950 г. Ф.К. Абрамчык - курсант Львоўскага ваенна-палітычнага вучылішча, 1950 г.[/caption] Вось радкі з прадстаўлення да чарговага воінскага звання, якое было зроблена на імя камандуючага Паўночнай ваеннай акругі ў лістападзе 1950 года: «Лейтэнант Абрамчык Ф.К. паказаў сябе дысцыплінаваным, палітычна адукаваным палітработнікам. Сістэматычна працуе над павышэннем сваіх ваенных і палітычных ведаў і сваёй дзелавой кваліфікацыі. Па ваенных дысцыплінах мае толькі добрыя і выдатныя паказчыкі. Актыўна ўдзельнічае ў грамадскім жыцці палка, аказвае дапамогу камандзіру ў паляпшэнні баявой і палітычнай падрыхтоўкі і ўмацаванні воінскай дысцыпліны. Сярод камсамольцаў і несаюзнай моладзі карыстаецца заслужаным аўтарытэтам». Не здрадзіў сабе Фёдар Канстанцінавіч і пасля таго, як, зняўшы ваенны кіцель з пагонамі капітана і пераапрануўшыся ў цывільнае адзенне, у 1958 годзе вярнуўся на родную Капыльшчыну. Яго шырокая эрудыцыя, багатая практыка, глыбокая вайсковая палітычная падрыхтоўка вельмі спатрэбіліся на пасадзе лектара аддзела прапаганды і агітацыі райкама партыі. Усё жыццё Фёдар Канстанцінавіч папаўняў свой багаж ведаў: з чырвоным дыпломам завочна скончыў Мінскую вышэйшую партыйную школу, займаўся сама-адукацыяй. Яго высокаідэйныя, насычаныя фактурай лекцыі з цікавасцю слухалі ў вялікіх і малых аўдыторыях, у клубах, на фермах і на палявых станах. Бадай, у гэты перыяд не было ў раёне чалавека, які б не ведаў прозвішча Абрамчык. З цягам часу партыя паставіла перад камуністам Абрамчыкам новыя задачы: яго пасада загадчыка аддзела прапаганды і агітацыі Капыльскага РК КПБ змянілася на новую, больш адказную і адначасова пачэсную — у 1973 годзе яго прызначаюць старшынёй Капыльскага раённага камітэта народнага кантролю. Не праходзіла ні аднаго месяца, каб у раённай газеце «Слава працы» не з’яўляліся тэматычныя старонкі, складзеныя з матэрыялаў, напісаных па слядах работы і дзейнасці народных дазорных. Асабліва шмат было рэйдавых матэрыялаў за подпісам групы дасведчаных людзей на чале з Ф.К. Абрамчыкам. [caption id="attachment_54650" align="aligncenter" width="560"]Ф.К. Абрамчык (чацвёрты справа) з кіраўніцтвам Капыльскага раёна, 1981 г. Ф.К. Абрамчык (чацвёрты справа) з кіраўніцтвам Капыльскага раёна, 1981 г.[/caption] На ўсё ў яго хапала часу. Акрамя службовых абавязкаў Фёдар Канстанцінавіч з такім жа энтузіязмам выконваў грамадскія. Неаднаразова ён быў абраны дэпутатам Капыльскага раённага Савета народных дэпутатаў, заўсёды знаходзіў магчымасць сустрэцца з ветэранамі вайны. Яго наогул вельмі цікавіла мінулае сваёй Айчыны, а хто ж можа больш дакладна расказаць пра падзеі, калі не іх сведкі! Менавіта тады і зарадзілася ў Фёдара Канстанцінавіча думка аб’яднаць гэтыя ўспаміны, усе звесткі, якія давялося знайсці, у кнігу. Ёй і стала гісторыка-дакументальная хроніка «Памяць. Капыльскі раён», над стварэннем якой таксама шчыра працаваў колішні рэдактар «Слава працы» Віктар Адамавіч Семянкевіч — добры сябра і аднадумца Фёдара Канстанцінавіча. У час, калі ішла работа над падрыхтоўкай да друку кнігі, Абрамчык ужо працаваў у раённым краязнаўчым музеі. З яго ўдзелам ішло і папаўненне музейных фондаў — кожны год да 800 адзінак. «Нас прыцягвала да Фёдара Канстанцінавіча  яго душэўная шчодрасць, спагадлівасць, глыбокая прыстойнасць, — успамінае дырэктар музея Валянціна Шуракова. — Ён заўсёды паступаў так, як лічыў правільным. Моцны быў чалавек». Напэўна, такія ж уражанні засталіся ва ўсіх, каму давялося асабіста ведаць Фёдара Канстанцінавіча. На жаль, у студзені 2003 года яго сэрца перастала біцца. Але ён назаўсёды застаўся ў памяці сваіх родных, якія ашчадна захоўваюць усё, што звязана з любым дзядулем; у кнігах — акрамя ўжо ўзгаданай Ф.К. Абрамчык быў аўтарам тапанімічнага слоўніка «І гэта ўсё мой край». Ляжыць у рукапісе і чакае свайго часу яшчэ адзін твор, напісаны рукой краязнаўцы — «Копыль — частновладельческий город Беларуси в 16-18 веках», датаваны 3 лютым 1996 года. Старанная праца і бездакорная служба нашага героя на карысць свайму народу былі адзначаны ордэнамі Айчыннай вайны II ступені, Чырвонай Зоркі, медалямі «За баявыя заслугі», «За перамогу над Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.», «За працоўную доблесць», «За працоўную адзнаку», «За доблесную працу. У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння  У.І. Леніна», польскім сярэбраным медалём, трыма Ганаровымі граматамі Вярхоўнага Савета БССР, шматлікімі юбілейнымі медалямі. Так, героі нашага часу жылі і жывуць сярод нас. Яны сваёй шматгадовай, добрасумленнай працай робяць усё, каб наша Беларусь красавалася і багацела з кожным годам. І імёны гэтых людзей мы павінны ведаць. Маргарыта САКОВІЧ Фота з архіва сям’і Абрамчыка Ф.К.
76

Световое голодание

14.01.2017
Зимой уменьшается световой день, зачастую погода пасмурная. Все это способствует снижению настроения,  особенно у школьников, а уж о тяге к знаниям или спортивным победам и говорить не приходится. 0750 А если солнце спряталось за тучами не на день и не на неделю, а на несколько месяцев? В северных областях врачи давно познакомились с особым недугом, развивающимся у детей и взрослых в «темное» время года. Его называют световым голоданием. В последние годы такое состояние все чаще развивается и у жителей средних широт, особенно в крупных промышленных городах. В темное время года дефицит солнца накапливается и проявляется в наибольшей степени в середине или в конце зимы. Чем это чревато? В первую очередь снижается иммунитет. Человек становится уязвимым для множества заболеваний — отсюда всплеск ОРЗ, ОРВИ и гриппа, обострение гайморита, хронических бронхитов. Могут развиться  и нервные расстройства, которые проявляются плохим настроением, периодом беспричинной тоски, особенно по утрам, нежеланием вставать с постели, снижением работоспособности. У школьников заметно снижается концентрация внимания. Есть ли способы справиться со световым голоданием?  Лучший способ избежать светового голодания —  не упускать ни малейшей возможности выйти на улицу в светлое время дня. Кроме того, надо постараться впустить в помещение как можно больше солнечных лучей. Многие почему-то летом предпочитают легкие занавески на окна,  а зимой —  тяжелые «для тепла». Но такие шторы в гораздо большей степени закрывают комнату от света, чем от холода. Подумайте о возможности взять среди зимы хотя бы короткий отпуск, на пять-семь дней, чтобы использовать это время для прогулок с детьми в светлое время суток. Еще лучше поехать в загородный пансионат или на дачу. Чем чище воздух, чем меньше в нем пыли и дыма, тем больше световых лучей проникает через атмосферу. Идеальным вариантом была бы поездка  хотя бы на несколько дней куда-нибудь к солнечным берегам. Акклиматизация? Но метеорологические условия в средней полосе сейчас так резко меняются, а выхлопные газы автомашин так отравляют воздух, что тяготы акклиматизации представляются сильно преувеличенными. Если у вас или у ребенка нет возможности проводить большую часть светового дня на воздухе, отправляйтесь в солярий. Многие приходят в солярий, чтобы обрести модный загар. Внимание! Для здоровья  это совершенно не обязательно, а детям и подросткам может нанести даже вред. Для оздоровительного эффекта достаточно минимальных доз излучения. Перед посещением солярия следует обязательно посоветоваться с врачом, потому что УФ-излучение, даже незначительное, полезно не для всех. При повышенной или измененной чувствительности кожи к ультрафиолету есть риск развития так называемого фотодерматоза —  поражения кожи с появлением характерной сыпи. Обязательно нужно учитывать, что некоторые лекарства изменяют чувствительность кожи к УФ-лучам. К таким препаратам можно отнести, например, сульфаниламиды, ряд антибиотиков, гормональных и противозачаточных средств. Во время их приема ни на солнце, ни в солярии загорать нельзя. УФ-облучение противопоказано при заболеваниях щитовидной железы и при любых опухолях, как злокачественных, так и доброкачественных, а также при мастопатии. Заботьтесь о своем здоровье и здоровье своих детей. Сергей БАСОЛЫГО, главный государственный санитарный врач Копыльского района
36

13-01-2017

14.01.2017
[embed]http://kopyl.by/audio/13.01.2017.mp3[/embed]
58

ОРИ под контролем

13.01.2017
Заболеваемость острыми респираторными инфекциями в районе находится на неэпидемическом уровне, хотя наблюдается рост заболеваемости, характерный для данного периода. noimage Как сообщил главный государственный санитарный врач Копыльского района Сергей Басолыго, уровень заболеваемости ОРИ выше аналогичного периода 2016 года и в 2,5 раза — прошлой недели. За прошедший период 2017 года в организации здравоохранения по поводу этого заболевания обратилось 185 человек (показатель заболеваемости 645,43 случая на 100 тысяч населения), из них 75 детей в возрасте до 18 лет. Случаев заболеваемости гриппом не зарегистрировано. Специалистами ГУ «Копыльский райЦГЭ» проводится ежедневный мониторинг заболеваемости. Диана ТКАЧЕНКО
38

Пять сельхозпредприятий Копыльщины переданы инвесторам

13.01.2017
Напрыканцы 2016 года пяць сельгасарганізацый Капыльшчыны былі перададзены з камунальнай уласнасці раёна некаторым прадпрыемствам краіны. noimage Адпаведнае распараджэнне падпісаў Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь Аляксандр Лукашэнка з мэтай павышэння эфектыўнасці іх работы. Так, ва ўласнасць ААТ «Слуцкі цукроварафінадны камбінат» перадалі акцыі адкрытых акцыянерных таварыстваў «Праснакі» і «Суворава-Агра», пад кіраўніцтва ААТ «Гарадзейскі цукровы камбінат» трапілі РСУП «Бабоўня» і КСУП «С «Лясное», у гаспадарчую ўласнасць вытворчага ўнітарнага прадпрыемства «ПрыортрансАгра» як маёмасны комплекс перададзена КСУП «Грозава-агра». Згодна з патрабаваннямі, выказанымі ў распараджэнні, за далучанымі арганізацыямі захаваецца від дзейнасці — вытворчасць сельскагаспадарчай прадукцыі. Вялікая ўвага надаецца і захаванасці калектываў. На дадзены момант заканчваецца працэс афіцыйнага афармлення ўсёй неабходнай дакументацыі, аднак прадпрыемствы-інвестары ўжо актыўна ўключыліся ў вытворчы працэс: аказваюць фінансавую дапамогу ў набыцці неабходнага абсталявання, запчастак, будаўнічых матэрыялаў, выплаце заработнай платы. Маргарыта САКОВІЧ
70

I прысмакi, i варажба, i розныя штукарствы на Шчодры вечар

13.01.2017
Шчодры вечар — на самай справе шчодры на вяселосць і прысмакі. kuccia Пра тое, як адзначалі гэтае свята, расказвае жыхарка в. Душава Ніна Пятроўна Тарчыла, 1943 года нараджэння: —  Калі з 6 на 7 студзеня была куцця посная, то з 13 на 14 яна называлася шчодрая. Каб яе прыгатаваць, мама (а звалі яе Вольга Вікенцьеўна) заўсёды таўкла жытняе зерне ў драўлянай ступцы. Потым залівала вадзічкай і ставіла ў печку. Добра, калі быў мёд, тады куцця атрымлівалася салодкай. Напярэдадні самога свята елі куццю посную, а на наступны дзень мама засмажвала сала і палівала яе. Дарэчы, нарадзілася я ў вёсцы Затур’я, што на Нясвіжчыне. А там Шчодры вечар заўсёды адзначалі і адзначаюць зараз весела. Мама брала рэшата, туды клала сена і ставіла на покуць, а выносіла ўжо пасля Вадохрышча. Таксама мама пякла  бліны, таўкла мак у цёплай вадзічцы з цукрам. Мы макалі бліны ў мак ды так і елі. Калі калолі кабана, мама заўсёды пакідала кавалак кумпяка на Каляды, а потым запякала яго ў печцы, адварвала каўбасу. Добра, калі ў Шчодры вечар у хаце на стале стаіць засмажаная або звараная свіная галава — сімвал дабрабыту і пладавітасці. Рабілі мы і тоўстыя пухнатыя бліны: малако, трошкі вады, 6 альбо 7 яек, соды крыху. Такія бліны насілі на вяселле ці на хрэсьбіны. Брала мама з бочкі і салёныя агуркі, расол. Ды расол той мы пілі з бульбай: мама напарыць-напарыць бульбы, забеліць расол смятанай — і от смачна было! А потым яна далівала ў бочку вады, каб агуркі не сапсаваліся. Мая мама любіла выпякаць, і я люблю. Смачнымі і прыгожымі атрымліваюцца мішкі. Бяру 1 шклянку цукру, 8 альбо больш яек, муку і крыху алею. Спачатку ўзбіваю яйкі з цукрам, каб атрымалася пенка, дадаю муку, маргарын (тады мішкі будуць мякчэйшымі), уліваю жаўткі і добра перамешваю. Потым раскладваю па формачках і стаўляю ў печ. Так я рабіла і лебедзя на вяселле ўнуку, і вавёрачак. Вельмі даспадобы прыходзіліся і хрушчы. Яйкі, цукар, муку і соду добра перамешваю. Цеста трэба раскатаць тоненька-тоненька. Потым парэзаць на палосачкі і выпякаць. Раней я іх абсмажвала ў тлушчы, а зараз у алеі. А які ж Шчодры вечар без варажбы! Калі была маладая (недзе ў канцы 50-х гадоў ХХ ст.), любіла даведвацца пра будучае. Мы бралі дровы, хто колькі зможа, заносілі ў хату і лічылі. Калі іх набіралася цотная колькасць, значыць, быць у пары, калі няцотная — то адной. Абдымалі штыкеціны плоту і таксама лічылі іх колькасць. Пяклі бліны, потым прыносілі іх у хату і прыводзілі сабаку. Калі сабака з’ядаў блін, то гэта добра, а калі нёс яго на покуць ды яшчэ спрабаваў закапаць — быць бядзе. Так аднойчы сабака наваражыў блізкую смерць мамінай сястры, яна і памерла даволі маладой. Тата мой, Пётр Міхайлавіч, хадзіў калядаваць з аднавяскоўцамі. Яны бралі гарбуз, вырэзвалі сярэдзіну, туды ставілі свечачку і запальвалі яе. Ставілі гарбуз на палку. Святло было відно здалёк, а калі дзьмуў ветрык, то гарбуз круціўся.     Пра тое,  як Шчодры вечар адзначалі жыхары в. Домантавічы, расказала Нэла Іванаўна Мартынчык, 1936 года нараджэння: — Любілі мы і ўсялякія штукарствы вырабляць. Напрыклад, бралі попел і высыпалі дарожку ад хаты хлопца да хаты дзяўчыны, якія хадзілі адзін да аднаго. Альбо вылівалі чарнілам. Ці знімалі брамкі і пераносілі зноў-такі ад хаты хлопца да дзяўчыны. Хадзілі па вёсцы, песні спявалі, а нам давалі хто яблыкі, хто цукеркі якія. Канешне, рабілі куццю. Спачатку посную, а потым шчодрую. Елі яе самі, а на трэці дзень аддавалі курам. Зараз на свята абавязкова прыгатую мачанку. Спачатку абсмажваю маленькія кавалачкі мяса, сала, размочаныя сушаныя грыбы. Потым абсмажваю цыбулю. На чыгунок 2,5 літра бяру прыкладна 5 лыжак мукі, разбоўтваю ў вадзе і заліваю ў чыгунок. Туды ж дадаю і цыбулю, соль. Да мачанкі абавязкова пяку аладкі. Раблю і катлеткі. Да фаршу дадаю дзве бульбіны, кавалачак батона, перац, соль, адно ці два яйкі, дробна парэзаную цыбулю. Добра перамешваю, фармую, абмочваю ў муцэ і спачатку смажу, а потым стаўлю ў печку, каб яны ўмлелі. Каб прыгатаваць курыцу, рэжу яе на невялікія кавалкі, кладу на патэльню і чакаю, каб яны падрумяніліся з двух бакоў. Потым даліваю вады і стаўлю тушыцца. Стараюся зрабіць да гэтага стала і ягадны кісель. Бяру 5 лыжак замарожаных ягад або варэння, 2 лыжкі крухмалу (можна і болей), цукар па смаку. Кіпячу ваду (прыкладна 2 літры). Ягады спачатку размарожваю, потым кладу ў ваду. Крухмал развожу ў шклянцы халоднай вады і ўліваю ў каструльку з ягадамі тонкім струменьчыкам, увесь час памешваючы. Як толькі кісель пачне закіпаць, адключаю. Разліваю гарачы напой у кубкі. Каб не ўтваралася плеўка, зверху пасыпаю цукрам. Калі дадаць крухмалу больш, кісель атрымаецца густым, як сучаснае жэле. Муж мой Мікалай Мікітавіч вельмі любіць, як я гатую. Дарэчы, мы з ім вучыліся разам у школе, сябравалі з 8 класа. Потым ён пайшоў служыць у армію, а я чакала яго. Прыйшоў — мы і ажаніліся. Выгадавалі траіх дачок, зараз маем ужо дваіх праўнукаў. Запісала Дзіяна ТКАЧЭНКА