Паляўнічыя ўгоддзі Капыльскага раёна складаюць 115 125 га. На яго тэрыторыі размясціліся тры паляўнічыя гаспадаркі: лясная паляўнічая гаспадарка ДЛГУ “Капыльскі лясгас”, прыватная паляўнічая гаспадарка “Палома-сэрвіс” і раённай арганізацыйнай структуры рэспубліканскага дзяржаўнага грамадскага аб’яднання “Беларускае таварыства паляўнічых і рыбаловаў”.
Як паведаміў у гутарцы вядучы паляўніцтвазнаўца апошняй з названых паляўнічых гаспадарак Віктар РЫМАШЭЎСКІ, быў праведзены ўлік колькасці дзікай жывёлы, якая адносіцца да аб’ектаў палявання. Па стане на 10 сакавіка зафіксавана 79 ласёў, 179 касуль, 311 дзікоў, 7 зайцоў-белякоў і 735 зайцоў-русакоў, 840 вавёрак, 260 норак, 337 лісаў, 220 куніц, 86 лясных тхароў, 16 барсукоў, 239 рачных баброў, 38 выдраў, 155 андатраў, 106 шэрых курапатак і 105 рабчыкаў.
Маргарыта САКОВІЧ 
Праблема са зборам і перапрацоўкай другаснай сыравіны застаецца для нашага раёна надзвычай актуальнай.
Паводле інфармацыі начальніка раённай інспецыі прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Ігара Чаркаса, у населеных пунктах Капыльшчыны маецца 216 кантэйнераў для збору адходаў, у тым ліку 24 – для раздзельнага збору.
Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь №327 ад 22 чэрвеня 2009 года зацверджана Дзяржаўная праграма збору (нарыхтоўкі) і перапрацоўкі другаснай сыра-віны ў Рэспубліцы Беларусь на 2009 – 2015 гады. У мэтах яе рэалізацыі, паляпшэння раздзельнага збору цвёрдых камунальных адходаў ад насельніцтва ў 2011 годзе плануецца ўстанавіць 60 кантэйнераў у Капылі і аграгарадках раёна для раздзельнага збору адходаў, абнавіць дагаворы з 4 гаражнымі кааператывамі, дабіцца стопрацэнтнага заключэння дагавораў на цэнтралізаваны вываз адходаў ад насельніцтва (11 078 домаўладанняў), дадаткова ўстанавіць у прыватным сектары 30 кантэйнераў для цэнтралізаванага збору камунальных адходаў. КУП “Капыльская ЖКГ” сумесна з райспажыўтаварыствам павінны будуць вырашыць пытанне аб арганізацыі пляцоўкі для збору адпрацаванай бытавой аргтэхнікі.
Маргарыта САКОВІЧ
Весна - время нереста рыбы. Правилами ведения рыболовного хозяйства и рыболовства именно в весенний период (с 1 апреля по 30 мая) предусмотрены наиболее жесткие ограничения рыболовства.
Промысловый лов рыбы в этот период запрещен вообще, а любительское рыболовство может осуществляться только одной удочкой с одним крючком или спиннингом, оснащенным искусственной приманкой, с одним одинарным, или двойным, или тройным крючком размером не более №10 по международной классификации №1 в светлое время суток с берега. Кроме того, установленный запрет на использование гражданами маломерных судов и судов с подвесными двигателями в период весеннего запрета призван обеспечить тишину на водоемах и тем самым создать благоприятные условия для нереста рыб. Необходимость создания нормальных условий для весеннего нереста рыб учитывается и при проведении различных работ (дноуглублении, строительстве мостов, переходов и т.д.) на реках и водоемах. Проекты работ, предусматривающие их проведение в период нереста или на участках, где располагаются нерестилища, отклоняются и не проходят экологическую экспертизу.
Браконьерский вылов каждой участвующей в нересте особи судака, леща или другого вида рыб приводит к изъятию из водоема десятков тысяч икринок, тысяч мальков. За- траты на зарыбление водоемов не способны восполнить такие потери. По этой причине в период весеннего запрета ущерб за незаконный вылов каждой особи взыскивается с браконьеров в тройном размере.
Кроме вышеуказанного запрета в рыболовных угодьях в соответствии с пунктом 136 Правил устанавливаются запреты на: лов щуки обыкновенной с 1 по 31 марта; лов сома обыкновенного с 31 мая по 1 июля; лов сига чудского с 1 ноября по 15 декабря; лов налима обыкновенного с 25 декабря по 28 февраля; лов рака узкопалого с 15 октября по 15 июля; лов пресноводных креветок с 1 апреля по 15 июня; промысловый лов всех видов рыбы на зимовальных ямах с 1 октября по 15 апреля.
Напоминаем, что граждане, нарушившие Правила, несут административную, а в случае причинения вреда окружающей среде незаконным ловом рыбы в размере свыше 40 базовых величин и уголовную ответственность.
Телефон горячей линии (8-01770) 5-37-04.
Иван ШУХНО,
начальник Несвижской межрайонной инспекции охраны животного и растительного мира 
Дырэктар школа Любоў ВОЙЦІК і яе аднадумцы – калегі, школьнікі і іх бацькі – даказваюць, што прыгажосць уратуе свет, калі не быць абыякавымі да багацця, дадзенага прыродай, калі навучыцца яе чуць, бачыць і адчуваць.
– Любоў Васільеўна, раскажыце, калі ласка, як усё пачыналася?
– Над рэалізацыяй праекта мы пачалі працаваць з 2006-2007 навучальнага года. Яго асноўная мэта – фарміраванне экалагічнай культуры вучняў, выпрацоўка ў свядомасці, паводзінах і дзейнасці дзяцей адказных адносін да прыроды, гатоўнасці вырашаць тыя ці іншыя сацыяльна-эканамічныя задачы з пазіцый глыбокага ведання прыродных працэсаў. Экалагічны кампанент вучэбна-выхаваўчай работы мы разглядаем не толькі як магчымасць фарміравання экалагічнай свядомасці і культуры вучняў, але і як сродак выхавання грамадзянскасці і патрыятызму.
Мы вырашылі так арганізаваць вучэбна-выхаваўчы працэс, каб з першага дня знаходжання вучняў у школе і да апошняга званка яны ўсведамлялі неабходнасць уласнага ўдзелу ў змяненні навакольнага асяроддзя. Менавіта практычная скіраванасць з’яўляецца адным з ключавых прынцыпаў экалагічнай адукацыі. Кожнае дзіця вучыцца адчуваць, разумець, цаніць і, што самае галоўнае, ствараць прыгажосць сваімі рукамі.
– Як на практыцы ўвасабляліся задумкі педагагічнага калектыву?
– Значныя змяненні адбыліся на тэрыторыі нашай школы і вучэбна-доследнага ўчастка. Быў закладзены “сад развіцця пачуццяў”, створаны на аснове методык Школьнага біялагічнага цэнтра ў Гановеры. Абсталяваны 6 станцый, якія дапамагаюць вучням зліцца з прыродай шляхам больш цесных пачуццёвых зносін. Пазней узнік і шэраг іншых эколага-пазнавальных аб’ектаў: “прымулярый”, “камяністы сад”, сад вітковых раслін, “аптэкарскі сад”, “ландышавы сад”.
– Напэўна, адносіны да прыроды пачынаюцца фарміравацца ў дзяцей з пачатковых класаў.
- Мы разумеем, што фарміраванне адказных адносін вучняў да прыроды – складаны і доўгатэрміновы працэс. Экалагічныя веды ў пачатковых класах вучні атрымліваюць праз урокі і факультатыўныя заняткі “Азбука Берагошы”, “Здаровы лад жыцця”. У 5-8 класах хлопчыкі і дзяўчынкі ахвотна наведваюць факультатывы “Мая Міншчына”, “Здаровы лад жыцця”. Старэйшым школьнікам мы прапаноўваем заняткі ў адпаведнасці з іх запытамі і інтарэсамі. У асноўным гэта факультатывы па біялогіі “Малекулярная біялогія”, “Паўтараем біялогію” і іншыя. У сваёй рабоце настаўнікі выкарыстоўваюць здароўезберагальныя тэхналогіі.
– Пры такім навучанні і выхаванні вучні вашай школы, безумоўна, маюць схільнасці да навукова-даследчай дзейнасці.
– Так, яны вучацца працаваць з літаратурай і іншымі крыніцамі інфармацыі, самі назіраюць і ставяць эксперыменты, вучацца ўзаемадзейнічаць і выступаць публічна, весці дыскусіі. Да таго ж хлопчыкі і дзяўчынкі з ахвотай займаюцца ў экалагічным гуртку, удзельнічаюць у пасяджэннях школьнага клуба “Эколаг”, экалагічных акцыях, конкурсах, дэсантах, праводзяць феналагічныя назіранні і краязнаўчую работу, з’яўляюцца членамі школьнага лясніцтва. І самае галоўнае: яны дакладна ўсведамляюць, што асноўная ахоўная грамата прыроды павінна быць у сэрцах і пачуццях людзей.
Маргарыта САКОВІЧ
НА ЗДЫМКУ: дырэктар Лясноўскай СШ Л.В. Войцік.
Фота Марыі ШЭІНАЙ
В ходе конференции был заслушан доклад председателя районного совета ветеранов Казимиры Гончар, в котором она осветила наиболее значимые мероприятия, реализованные ветеранской организацией за прошедшую пятилетку. Работа совета – это защита гражданских, социально-экономических, трудовых и личных прав ветеранов и пенсионеров, оказание помощи в улучшении их материального положения, и, что немаловажно, вопросы, связанные с нравственным и патриотическим воспитанием молодежи.
В настоящее время в районе функционируют 42 первичные ветеранские организации, из них 24 — в сельскохозяйственных предприятиях, 3 – в сельсоветах и 15 – в организациях и учреждениях города. Они объединяют в своих рядах 8127 человек, из которых 7413 проживают в сельской местности. Все эти люди принимают активное участие в жизни района, о чем свидетельствуют многочисленные мероприятия, которые ветеранская организация проводит совместно с различными организациями, учреждениями культуры и образования. В своей работе совет держит тесную связь с районной газетой «Слава працы», отметила Казимира Николаевна.
С целью улучшения жизни людей старшего поколения в районе были разработаны и утверждены мероприятия по совершенствованию системы социальной работы с одинокими гражданами пожилого возраста и комплексной программы социальной поддержки пожилых людей, ветеранов и лиц, пострадавших от последствий войны. Согласно им ГУ «Копыльский ТЦСОН» ежегодно проводит обследование материально-бытовых условий жизни лиц данной категории.
Со словами приветствия к ветеранам обратились почетные гости и участники конференции – председатель районного Совета депутатов Мария Сандрозд, заместитель председателя райисполкома Алла Раевская и председатель РОС ДОСААФ Александр Касинский. В своих выступлениях они отметили, что очень важно, чтобы ни один из ветеранов и участников Великой Отечественной войны не остался без внимания. Ведь с каждым годом ветеранов становится меньше. Их необходимо знать в лицо, помогать во всем. А для этого нужно привлекать больше молодежи. Ведь только в едином с ней строю будет успех в работе и в будущем нашей страны.
Конференция признала работу общественного объединения ветеранов удовлетворительной. Его действующий председатель Казимира Гончар была переизбрана еще на один срок.
В своем выступлении Казимира Николаевна отметила: «Главным для нас остаются действия сообща, помощь друг другу в нынешних трудностях. Многие наши дела останутся актуальными и завтра. Но нужно учитывать, что меняющаяся жизненная ситуация потребует от ветеранских организаций постоянного совершенствования тактики, обновления методов и способов решения уже стоящих и вновь выдвигаемых проблем. Выражаю уверенность, что мы и далее будем едины в своих действиях по улучшению социально-экономических условий жизни пожилых людей».
Заключительным аккордом отчетно-выборной конференции стало вручение Благодарностей председателя райисполкома и Почетных грамот от РОС ДОСААФ. Этой чести удостоились А. И. Орловская, Л. М. Вилейко, А. В. Кохова, Л. С. Бохан, Н. Н. Пекарская, В. Г. Демидович, В. А. Семенкевич, А. С. Никонович, Н. Г. Киселев, А. А. Татаринчик. За активную гражданскую позицию и сотрудничество по патриотическому воспитанию населения в целом памятными подарками от РО РОО «Белая Русь» были отмечены К. Н. Гончар, А. И. Лупонос и Н. М. Киевицкая.
Татьяна БОХАН
Фото автора 
