В Беларуси к настоящему времени наиболее угрожающие размеры принимает экспансия борщевика Сосновского.
Его опасность не только в том, что он активно проникает в естественные экосистемы и вытесняет местные виды растений, но и в его обжигающих свойствах. При попадании на кожу человека сока борщевика и последующем облучении этой части тела солнечным светом возникают дерматиты, протекающие по типу ожогов 1-й, 2-й и даже третьей степени.
Размножается борщевик Сосновского только семенами, поэтому если поставлена цель ограничить распространение борщевиков и даже искоренить их в природных популяциях, на территориях городов и населенных пунктов - наличие цветущих особей должно рассматриваться как чрезвычайное происшествие в деятельности работников лесных, коммунальных служб, местных советов и сельскохозяйственных производственных организаций, фермеров и садовых товариществ. Необходимо четко представлять, что если одно растение гигантского борщевика способно оставить после себя до 100 000 потомков, то все другие меры являются дополнением к главному - не дать возможности растению осуществить семенную экспансию.
Уничтожение гигантских борщевиков включает механические (выкапывание стеблекорня, запашку, скашивание, использование укрывных материалов) и биологические (стравливание животными) методы, а также использование гербицидов. Коварность борщевиков и сложность борьбы с ними заключается в том, что они способны занимать недоступные для применения тракторных косилок, бензокос и ручных кос места. Из известных к настоящему времени химических способов уничтожения борщевиков самым распространенным является применение глифосатсодержащих гербицидов (раундап, шквал, ураган, торнадо) в максимальной рекомендуемой дозе (не менее 5 л/га). Их действие наиболее эффективно на уже ослабленных, например, после периодических скашиваний, растениях или массовых всходах (проростках) борщевиков.
Сергей ЧЕРНЫШЕВИЧ,
главный специалист инспекции ПРиООС
ААТ “П-з “Дусаеўшчына” паспяхова завяршыла ўборачную і распачало сяўбу азімага рапсу, якога неабходна будзе пасеяць150 га. Ужо рыхтуюцца палеткі і пад астатнія азімыя культуры. Уносяцца мінеральныя ўгнаенні, на палях, якія былі заняты пад збожжавыя і зернебабовыя, заканчваецца прасаванне і звозка саломы.
На магутным трактары “Беларус-3022” з абаротнымі плугамі працуе Уладзімір Пальчык (на здымку). Аднак наша сустрэча з ім адбылася не на палетку, а на машынна-трактарным двары, дзе ён спрабаваў справіцца з нечаканай “аварыяй”. “Палі ў нас даволі складаныя, — тлумачыць галоўны аграном гаспадаркі Уладзімір Квіткевіч, — часта сустракаюцца вялікія камяні. Вось адзін такі і трапіў на шляху трактара. Абарвала стойку плуга, і цяпер гадзіны дзве трэба будзе патраціць на рамонт”. І хаця настрой механізатара, вядома ж, крыху сапсаваўся, гэта неспадзяванка не перашкодзіла яму ўсё так жа старанна выконваць сваю справу. На заараны Уладзімірам Пальчыкам палетак выходзіць на сваім МТЗ-1221 Іван Дудзінскі, які ўносіць мінеральныя ўгнаенні. “У гаспадарцы ў дастатковай колькасці пад азімую сяўбу маецца фосфар, — працягвае расказ галоўны аграном. — Крыху не хапае калію, аднак будзем шукаць магчымасць для яго набыцця. Насенне рапсу ўжо прывезена, пратручана, так што літаральна дзень-два і пачнём яго сеяць.”
У размове пра будучы ўраджай, нельга было не ўзгадаць і пра тое, які ж ён быў сёлета. “У гэтым годзе, лічу, мы атрымалі даволі неблагі рэзультат, — расказвае Уладзімір Леанідавіч. — Намалацілі ў сярэднім па 37,2 цэнтнера з гектара. Лепшыя намалоты былі, вядома ж, з азімых культур. Пшаніца на некаторых участках давала па 50 ц/га, трыцікале атрымалі па 42 цэнтнера на круг. Крыху падкачалі яравыя культуры.”
На жніве ў гаспадарцы былі задзейнічаны 6 экіпажаў. Згодна з інфармацыяй упраўлення райсельгасхарчу, два з іх (Анатоль Кашуба і Павел Філазаповіч, Сяргей і Анатоль Баркоўскія) перасягнулі тысячны рубеж. Не на многа, па словах галоўнага агранома, адстаюць і астатнія камбайнеры. У гаспадарцы своечасова справіліся з выкананнем дзяржзаказу, цяпер дапрацоўваюць фуражнае збожжа. Не пакінулі без увагі і асабістыя падвор’і вяскоўцаў. На іх уборку былі накіраваны два камбайны. Распачалі абмалот з Падгорцаў, затым была Дусаеўшчына, на чарзе і астатнія населеныя пункты. “Разам з камбайнерамі выязджаюць работнікі бухгалтэрыі, — расказвае Уладзімір Квіткевіч. — Яны абмяраюць участкі са збажыной, на месцы прымаюць аплату за іх абмалот”.
Маргарыта САКОВІЧ
Гаспадаркі, якія ўжо закончылі жніво, прыйшлі на дапамогу туды, дзе тэмпы ўборачных работ больш нізкія. Так, камбайнавыя экіпажы з ААТ “Старыца-Агра” працуюць у РСУП “Бабоўня”, ААТ Скабін” аказала дапамогу ААТ “Мажа-Агра”, ф-л “Лакнея” — дзяржаўнаму прадпрыемству “С “Лясное”, з ААТ “Піянер-Агра” камбайны накіраваліся ў ААТ “Ціміразеўскі”.
Сярод тых, хто дапамагаў суседзям, маладзёжны камбайнавы экіпаж з ААТ “Скабін” у складзе Аляксандра Музыкі і Станіслава Віслауса. На іх рахунку ўжо больш за тысячу тон збажыны, намалочанай на палетках сваёй гаспадаркі. Дзмітрыю Князюку і Яўгену Давідоўскаму (гэта яшчэ адзін маладзёжны экіпаж са “Скабіна”) не ўдалося да-гнаць сваіх таварышаў, іх намалот склаў амаль 723 тоны. Аднак настрой ад гэтага ніколькі не сапсаваны. Раз на раз не прыходзіцца — будуць у маладых камбайнераў яшчэ ўборачныя і новыя высокія рэзультаты. У хуткім часе Аляксандр і Дзмітрый зменяць кабіну камбайна на больш прывычную — трактара МТЗ-1221 — і прадоўжаць работы па падрыхтоўцы палеткаў пад будучы ўраджай. Ёсць свае планы ў Станіслава і Яўгена, якія прыйшлі ў гаспадарку толькі на час уборачнай. Але бясспрэчна адно — гэтыя некалькі тыдняў сумеснай работы на збожжавых палетках застануцца ў іх на доўгую памяць.
Тэкст і фота Маргарыты САКОВІЧ
Здаецца, толькі што на палетках ААТ «Старыца-Агра» працавалі камбайны, а ўжо актыўна ідзе закладка будучага ўраджаю.
На полі з халмістым рэльефам ля вёскі Падгорцы працаваў МТЗ-3022 з сеялкай «Амазоне», якім кіраваў Васіль Чабатароў. Трэці год ужо працуе вопытны механізатар на складанай тэхніцы. Але, па яго прызнанні, складанай яе не лічыць – разабраўся хутка што і як, ацаніў камфортнасць і магутнасць сучаснага беларускага трактара. За дзень, калі спрыяе надвор’е, Васіль Іванавіч выконвае план, праходзячы па 30 – 35 га плошчы. Акуратнасць і дакладнасць пры гэтым – на першым месцы.
“Сеем рапс беларускай селекцыі, - тлумачыць намеснік дырэктара па раслінаводстве ААТ «Старыца-Агра» Андрэй Ашэўскі. - Тут задзейнічаны два агрэгаты - МТЗ-3022 з сеялкай «Амазоне» і МТЗ-1523 з сеялкай «Сулкі». За дзень яны могуць сеяць да 50 гектараў, таму запланаваныя 400 га азімага рапсу пасеем да 20 жніўня. Далей з першага верасня прыступім да сяўбы азімых збожжавых. Асноўнымі ў нас з’яўляюцца дзве культуры - азімая пшаніца, якая зойме 500 гектараў, і 800 га скла-дзе плошча пад азімую трыцікале».
За апошняе дзесяцігоддзе плошча раллі ў ААТ «Старыца-Агра» павялічылася амаль у два разы, што дазваляе яму сёння вырошчваць разнастайную прадукцыю раслінаводства і ствараць выдатную кармавую базу для жывёлагадоўчай галіны.
Прэзідэнтам краіны быў вызначаны тэрмін заканчэння ўборачнай кампаніі - 20 жніўня. Дакладна пастаўленая задача павінна дакладна выконвацца - у гаспадарцы гэта закон. Збожжавыя, якія займалі плошчу 2015 га, былі ўбраны з палёў ужо 12 жніўня. Валавы збор склаў 10 400 тон (летась - 9800), дзякуючы чаму ААТ “Старыца-Агра” выканала дзяржзаказ і разлічылася з прадпрыемствамі, якія забяспечваюць гаспадарку камбікармамі. Таксама аператыўна зжалі і прысядзібныя ўчасткі насельніцтва. Яшчэ раней своечасова быў убраны рапс, ураджайнасць якога сёлета склала 39 ц/га. Нарыхтавана 1500 тон насення гэтай культуры. Два камбайнавыя экіпажы сельгаспрадпрыемства аказваюць дапамогу на ўборцы збожжавых суседзям - РСУП «Бабоўня».
Цяпер з палёў актыўна прыбіраюць салому, каб вызваліць палі для ўзворвання і наступнай сяўбы. «У асноўным усю салому мы прасуем, паколькі ў нас утрымліваецца 7000 галоў буйной рагатай жывёлы. Большая яе частка знаходзіцца на бяспрывязным утрыманні, і салома фактычна ідзе на вытворчасць арганікі, - расказвае дырэктар ААТ «Старыца-Агра» Уладзімір Рудакоўскі. - На палях працуюць сем айчынных прэсаў і адзін імпартны. Адначасова вядзецца ўборка цюкоў, для чаго створаны два звёны. Займаемся і ўнясеннем арганікі, паколькі сёння і фосфарныя, і азотныя ўгнаенні вельмі дарагія».
Відавочна, што для адкрытага акцыянернага таварыства асноўным крытэрыем у работе з’яўляецца рэнтабельнасць. Таму кожны крок тут робяць ў намечаны тэрмін.
Сяргей ЛАЗОЎСКІ
Отдел статистики Копыльского района, наверно, как никакая другая организация аппелирует большим количеством цифр. И за каждой стоит конкретный факт, итог труда тружеников района. Обратимся к некоторым моментам и попросим начальника отдела статистики Галину ЧИГИРЬ подробно рассказать.
— Галина Кирилловна, в каких цифрах выражается промышленное производство за январь-июль этого года?
— За этот период произведено промышленной продукции (работ, услуг) в текущих ценах (включая стоимость давальческого сырья) на сумму 138,6 млрд рублей, что на 92,1% больше, чем в январе-июле 2010 года. По состоянию на 1 августа 2011 года имелось запасов готовой продукции в фактических отпускных ценах на сумму 9,3 млрд рублей. Соотношение запасов готовой продукции и среднемесячного объема производства в организациях промышленности, учитываемых в текущем порядке, в январе-июле 2011 года в фактических ценах составило 47,9% (на 1 августа 2010 г. — 34,5%, на 1 июля 2011 г. — 39,9%).
Наибольшее соотношение запасов готовой продукции и среднемесячного объема производства по видам экономической деятельности сложилось: переработка молока (67,3%), производство мясных продуктов (54,2%), производство хлеба и хлебобулочных изделий (63,5%). Объем отгруженной продукции за январь-июль 2011 года составил 133,4 млрд рублей.
— Несколько цифр о финансовых результатах организаций района.
— Выручка от реализации товаров, продукции, работ, услуг за январь-июнь 2011 года в текущих ценах составила 298,6 млрд рублей, или в 1,5 раза больше, чем за январь-июнь 2010 года. Чистой прибыли организациями района получено 28,3 млрд рублей, что в 2 раза больше, чем за соответствующий период прошлого года. Рентабельность реализованных товаров, продукции, работ, услуг за январь-июнь 2011 года составила 9,5% против 4,9% за январь-июнь 2010 года, рентабельность продаж, соответственно, 7,8% против 4,3%. В сельском хозяйстве рентабельность продаж составила 5,4% (минус 3,6%). Всего по району рентабельными были 32 организации, учитываемые в текущем порядке, или 78% от их общего числа.
По результатам деятельности за январь-июнь 2011 года две организации, или 4,9% от общего числа организаций, учитываемых в текущем порядке, получили чистый убыток на общую сумму 0,4 млрд рублей. В январе-июне 2010 года убыточных организаций не было.
— Какова дебиторская и кредиторская задолженности?
— На 1 июля 2011 года дебиторская задолженность организаций района составила 93,6 млрд рублей и увеличилась по сравнению с 1 июля 2010 года на 26,6 млрд рублей, или на 39,6%. Просроченная дебиторская задолженность сложилась в сумме 43,1 млрд рублей, или 46,1% всего объема дебиторской задолженности и увеличилась на 11,8% по сравнению с 1 июля 2010 года. Кредиторская задолженность организаций составила на 1 июля 2011 года 353,9 млрд рублей и превысила дебиторскую на 260,3 млрд рублей, или в 3,8 раза. По сравнению с 1 июля 2010 года кредиторская задолженность организаций увеличилась на 44%, в том числе просроченная – на 41,9%.
На просроченную задолженность за топливно-энергетические ресурсы приходилось 7,4 млрд рублей, или 7,2% от общей суммы просроченной задолженности поставщикам за товары, работы, услуги. Просроченная задолженность по кредитам и займам на 1 июля 2011 года составила 1,6 млрд рублей и увеличилась по сравнению с соответствующей датой прошлого года в 1,9 раза.
Подготовила Мария ШЕИНА
