Адам Русак у першым радзе першы злева, Ісаак Любан у другім радзе злева[/caption]
(Да 110-годдзя з дня нараджэння паэта-песенніка Адама Русака)
Аднойчы, недзе яшчэ ў 30-я гады, маці Адама Русака Марыя Ігнатаўна праводзіла яго ў Ленінград і папрасіла: “Напішы, сынку, як ты дабраўся. Суцеш радаснай вестачкай”. Праз пэўны час яна атрымала пісьмо, якое заканчвалася такімі словамі: “Бывайце здаровы, жывіце багата, а я ўжо прыехаў да дому, да хаты. У вашым калгасе шырокае поле. Няхай жа на шчасце цвіце ваша доля”. Першай песню заспявала маці на вядомы вясельны матыў. Потым падхапілі суседзі, вёска і акруга. Песня пайшла ў свет.
Неяк у чарговы візіт у родную вёску Адам Русак сустрэўся са сваім сябрам — паэтам Анатолем Астрэйкам. Русак паказаў словы свайго апошняга верша “Бывайце здаровы”. Погляд прафесіянала (Астрэйка працаваў адказным сакратаром ў газеце “Літаратура і мастацтва”) адразу адзначыў якасць твора і дадаў: “Калі дазволіш, я вазьму верш у Мінск”.
Верш галоўнаму рэдактару газеты “Літаратура і мастацтва” І. Гурскаму спадабаўся, але форма і змест, якія былі вельмі блізкія да народных, насцярожылі.
Летам 1936 года ў рэдакцыю зайшоў госць з Масквы, вядомы вучоны-філолаг Ляжнёў. Ён збіраў сучасны фальклор для зборніка вершаў “Творчество народов СССР”, які рыхтаваўся да выдання пад рэдакцыяй М. Горкага. Сярод адабраных вершаў быў і “Бывайце здаровы” (у той час яшчэ не надрукаваны).
Калі 1 студзеня 1937 года Адам Русак атрымаў выпуск “Правды”, дзе быў упершыню змешчаны пераклад верша, пачуццё радасці было азмрочана: з заўвагі вынікала, што не ён з’яўляецца аўтарам твора.
На беларускай мове верш з’явіўся 9 студзеня 1937 года ў газеце “Літаратура і мастацтва” пад назвай “Вясельнае віншаванне маладых” з такой пазнакай: “Запісаў ад А. Русака (калгас “Красный пахарь” Капыльскага раёна Анатоль Астрэйка”). Імя аўтара перакладу на рускую мову стала вядома ў 1940 годзе, калі выйшаў зборнік паэзіі Міхаіла Ісакоўскага. У каментарыі да верша “Пожеланье” ён пісаў, што выкарыстаў матыў беларускай народнай песні, запісанай ад А. Русака. Пазней адбылося пасяджэнне Саюза пісьменнікаў Беларусі, на якім аўтарства Адама Русака ўсё ж такі было даказана. У 1940-м годзе Ісакоўскі даслаў яму ліст з прабачэннямі.
Пасля публікацыі верш адразу ж заўважылі кампазітары. Цікава, але ўпершыню песня загучала на музыку, якую напісаў У. Р. Захараў, мастацкі кіраўнік хора імя Пятніцкага. Аднак доўгую славу прынесла менавіта музыка сябра Русака — Ісаака Любана.
Цікавая легенда існуе і пра напісанне музыкі да гэтай песні. Неяк у Ленінградзе Адам Русак сустрэў свайго былога аднакурсніка па Мінскім музычным тэхнікуме Ісаака Любана. Той расказаў пра свае творчыя планы і прызнаўся, што не можа знайсці патрэбнага тэксту для створанага ім лірычнага цыкла песень пра беларускую вёску. “Разумееш, — сказаў Ісаак Ісаакавіч, — хочацца, каб заключная песня была незвычайна радаснай, светлай…”
Пасля сустрэчы з Русаком, Любан пачаў працаваць над словамі “Бывайце здаровы”. Ён працаваў доўга і вельмі старанна. Пасля таго, як работа была завершана, Любан паказаў яе свайму настаўніку па кансерваторыі. Стары кампазітар паставіў ноты на пюпітр, праіграў і сказаў: “М-да… не атрымалася ў цябе гэтая песня. Пакінь яе. Ты можаш напісаць лепшую”. Любан паверыў настаўніку і, як не было яму цяжка, парваў ноты.
15 чэрвеня 1937 года ў Мінску праходзіў рэспубліканскі партыйны з’езд, пасля завяршэння якога ў выкананні народнай артысткі БССР Ларысы Александроўскай прагучала песня “Бывайце здаровы”. У антракце да Ісаака Ісаакавіча падыходзілі нейкія людзі, паціскалі рукі, віншавалі. Але кампазітар нічога не чуў, не бачыў, не разумеў…
Як жа так адбылося, што знішчаную песню выканала Александроўская? Высветлілася, што пасля таго, як Любан парваў ноты, неяк да яго зайшла Ларыса Пампееўна. Яна даведалася пра няўдачу кампазітара. І тут жа, у кабінеце, на раялі Любана ўбачыла чарнавік мелодыі. Вопытным вокам яна паглядзела на ноты. Нічога не кажучы Любану, артыстка ўзяла чарнавік і развучыла песню.
Сярод першых выканаўцаў песні і Леанід Уцёсаў. Падчас Вялікай Айчыннай вайны песня гучала на франтах у розных варыяцыях. Сярод пазнейшых выканаўцаў — ансамбаль “Песняры” пад кіраўніцтвам Уладзіміра Мулявіна, Іосіф Кабзон, Зміцер Вайцюшкевіч.
Людміла Русак, дачка паэта-песенніка, успамінала: “Тата атрымаў ад Леаніда Уцёсава ліст, у якім спявак пісаў: “Паважаны Адам Герасімавіч! Вашу цудоўную песню “Бывайце здаровы” я пачаў спяваць у 1938 годзе. Поспех быў велізарны. Як ні дзіўна, яна гучала не толькі ў мірныя гады, але і на фронце, дзе мы яе спявалі, выклікаючы ў байцоў радасную ўсмешку і ўдзячнасць за нястрымны аптымізм гэтай песні”.
Падрыхтавала Дзіяна ТКАЧЭНКА 
Адам Русак (30-я гады ХХ ст.)[/caption]
(Да 110-годдзя з дня нараджэння паэта-песенніка Адама Русака)
ВІЗІТНАЯ КАРТКА
Беларускі паэт-песеннік. Заслужаны дзеяч культуры БССР (1964 год). Нарадзіўся 24 мая 1904 года ў в. Пясочнае Ігуменскага павета Мінскай губерніі.
У 1914 годзе скончыў Песачанскую пачатковую школу.
У 1922 годзе паступіў у Мінскі будаўнічы тэхнікум, але ў хуткім часе пакінуў вучобу і паступіў у Беларускі музычны тэхнікум, які скончыў у 1930 годзе. У 1930-1934 гады вучыўся ў Ленінградскай кансерваторыі.
Быў салістам аркестра Ленінградскага Малога опернага тэатра (з 1932 года), Белдзяржфілармоніі (з 1949 года). Член Саюза пісьменнікаў БССР з 1939 года.
Першы верш А. Русака «Мая песня» апублікаваны 27 мая 1927 года ў ча-сопісе «Чырвоны сейбіт». Больш рэгулярна пачаў друкавацца з 1932 года ў часопісе «Полымя рэвалюцыі», газетах «Звязда», «Літаратура і мастацтва». У 1940 годзе быў падрыхтаваны да друку першы яго зборнік «На родных палетках», але вайна перашкодзіла яго своечасоваму выданню. Ён убачыў свет толькі ў 1946 годзе.
Многія вершы сталі вядомымі песнямі: «Бывайце здаровы», «Толькі з табою», «Не шукай» (усе — музыка І. Любана); «Дняпро» і «Не за вочы чорныя» (муз. Ю. Семянякі); «Лясная песня» (або «Ой, бярозы ды сосны, партызанскія сёстры») і «Па-над лесам, па-над борам» (муз. У. Алоўнікава); «Узнялося сонца яснае» (муз. Дз. Лукаса); «Дзе ты, зорка мая» (муз. І. Лучанка) і інш.
Вершы А. Русака перакладаліся на ўкраінскую, рускую і іншыя мовы.
Узнагароджаны ордэнамі Дружбы народаў, «Знак Пашаны», медалямі.
Памёр 21 сакавіка 1987 года ў Мінску. Пахаваны на радзіме.
“Дарагія таварышы і дружбакі! Паведамляю вам аб тым, што мой юбілейны вечар адбудзецца 29 мая ў 19 гадзін у будынку Мінскага педагагічнага інстытута. Сардэчна запрашаю вас прыняць удзел у гэтым вечары і прашу не спазняцца. З зямляцкім прывітаннем – ваш дружбак АДАМ РУСАК”, – менавіта такое кароценькае пісьмо напярэдадні святкавання 75-годдзя паэта прыйшло ў рэдакцыю “Слава працы”, з якой паэт быў вельмі дружны.
Мінулі гады. Няма ў жывых Адама Русака, але будзем лічыць, што такое запрашэнне на 110-гадовы юбілей атрымаў кожны з нас — яго чытачоў. Таму завітаем у родную Малінаўку. Апошні раз гэтае свята разам з паэтам тут адзначалі ў 1974-м… Тады сабраліся славутыя беларускія паэты, кампазітары, суседзі і сябры.
Цёплы майскі надвячорак. На двары перад хатай пад вялікай старой грушай, якую так любіў паэт, гарыць касцёр. У вядры дыміцца юшка з нёманскай рыбай. І зараз, паважаныя чытачы, уявім сабе і праз тоўшчу часу нібы пачуем галасы тых, хто добра ведаў паэта. Уявім, што вось і ён сам, Адам Русак, са сціплай усмешкай пад кусцістымі брывамі, расказвае пра дзяцінства:
— Бацька і маці былі непісьменнымі. Бацька займаўся сталяркай, маці хадзіла да кулакоў у заработкі. Мяне, як крыху старэйшага, аддалі ў вёску Адрынішча кулаку Вінцэсю Зяньковічу пасвіць свіней. Аднойчы маці прыйшла мяне пераведаць. Убачыла каля лесу на лужку з чарадой, паглядзела на мае босыя акрываўленыя ногі, ды на тыя парваныя лахманы на плячах і заплакала. Тады ж і забрала мяне дамоў.
Бацька мой быў не толькі сталяром, але і добрым музыкантам. Ад яго я і навучыўся іграць на скрыпцы.
— Менавіта з захаплення музыкай абудзілася ў Адама любоў да паэтычнага слова, — чуецца аповед былога супрацоўніка раёнкі Усевалада Гурыновіча. — Спачатку была дудка, а потым скрыпка. І паліліся напеўныя мелодыі, у якіх чуліся і ўсплеск хваляў Нёмана, і ціхі шэпт лугавых траў... Але ў чым жа сіла такой шырокай вядомасці і пашаны людзей да паэзіі Адама Русака? Перш за ўсё ў народнай напеўнасці вершаў. “Бывайце здаровы” спявалі на палявых станах, калгасных вечарынках, імправізаваных сцэнах, на брані танкаў, у славутых маскоўскіх тэатрах.
У гэты ж вечар мясцовыя старажылы ўспамінаюць і пра тое, што Русакоў у сяле называлі цыганамі за вясёлы нораў, за тое, што яны ніколі не падалі духам, больш за ўсё на свеце любілі музыку і танцы, а знешнім выглядам нагадвалі цыган: смуглявыя, чорнавалосыя, гарачыя. Дзед Адама Сымон адслужыў 15 год рэкруцкай службы ў царскай арміі ды вярнуўся дадому. Неяк да яго ў хату заглянула маладая прыгожая цыганка. Яна прапанавала былому салдату паваражыць. Дзеля жарту бывалы рэкрут працягнуў сваю руку смуглянцы. “Салдацік, тваё шчасце ў тваіх руках”, — сказала і нібы загіпнатызавала Сымона. Хутка маладая прыгожая цыганка развіталася з табарам і стала жонкай селяніна, нарадзіла чатырох сыноў, такіх жа смуглых, прыгожых і вясёлых. Найбольш таленавітым з сыноў быў Герасім. Мабыць, не было такога музычнага інструмента, на якім бы ён не змог сыграць!
— Так, — пацвярджае колішні супрацоўнік Лясноўскай сельскай бібліятэкі Уладзімір Коўш. — Калі Герасім ужо са сваімі сынамі Адамам і Кастусём ігралі вяскоўцам на вячорках і вяселлях, людзі так і гаварылі: “Іграюць цыганкі”. Нават прымаўка пайшла: “Няма цыганкоў — няма і вяселля”.
— Без мяне сумуюць госці, і ўсё гэта нездарма. Бо ў вяселлі весялосці без мяне нідзе няма, — словамі з вершаў дадае Адам Герасімавіч.
У гэты вечар нельга не прыгадаць і ўспаміны заслужанага настаўніка Рэспублікі Беларусь В. Жалкоўскага:
— Першы раз я ўбачыў Русака недзе ў пачатку 30-х гадоў. Тады я вучыўся ў пачатковай школе вёскі Лугавая, куды і запрасілі на сустрэчу паэта і яго бацьку Герасіма. Малады Русак спяваў песні, бацька іграў на скрыпцы. У вёсцы быў свой струнны аркестр. Ужо з дзіцячых гадоў мне падабаліся яго голас, адкрытасць, добразычлівасць. Мы, дзеці, не маглі і падумаць, што малады хлопец Адам Русак хутка стане вядомым паэтам не толькі ў Беларусі, але і ў Савецкім Саюзе. Прыемныя ўспаміны пра Русака засталіся ў мяне, калі той у 1974 годзе пабываў у Лясноўскай школе і амаль дзве гадзіны выступаў у актавай зале. Паэт расказаў аб гісторыі напісання многіх вершаў, выканаў шмат задушэўных песень. Яго скрыпка гаварыла разам з ім, можна сказаць, зачаравала. А калі выконваў песні аб каханні “Толькі з табою”, “Дзе ты, зорка мая”, “Бывайце здаровы” — яго падтрымала ўся зала. Потым адказваў на пытанні вучняў і настаўнікаў.
Ізноў Усевалад Гурыновіч:
— А колькі сіл і энергіі было аддадзена стварэнню ў родных мясцінах этнаграфічна-музычнага ансамбля “Неманец”, які набыў добрую славу ў рэспубліцы! Колькі ж даводзілася ездзіць на старэнькім “Масквічу” з Мінска ў Пясочнае, заседжвацца на рэпетыцыях, вучыць пажылых, пакалечаных вайною людзей…
— Татава любоў да Радімы — гэта нешта сапраўды велічнае, — успамiнае дачка паэта Людмiла Русак. — Як толькi выпадала магчымасць, бацька заўсёды iмкнуўся з Мiнска на Капыльшчыну, да родных мясцiн. Звычайна даязджаў да Пясочнага на аўтобусе, а пасля любiў пешшу прайсцiся некалькi кiламетраў да Малiнаўкi. Табе, татачка, былі патрэбны лес, спевы птушак, рыбалка. Усё гэта святое. Ты чэрпаў тут сілы і натхненне.
І праз час пранізліва гучыць прызнанне паэта: “Мае песачанскія працавітыя людзі. Пясочнае, дзе засталіся мае сляды. Iзноў я тут, сярод палёў/ Малiнаўкi маёй,/ Сярод суседзяў, землякоў,/ Сярод раднi сваёй...” Назаўсёды.
Падрыхтавала Дзіяна ТКАЧЭНКА 
Наталья Шугалей[/caption]
Никто не станет отрицать, что уход за больным человеком – титанический труд, особенно если это лежачий, тяжелобольной человек. Таким людям нужны специальные условия для удовлетворения их потребностей, которые дома порой создать невозможно. Например, обязательные внутривенные инъекции.
Быстрицкая участковая больница с палатами паллиативной помощи в составе учреждения здравоохранения «Копыльская центральная районная больница» создана в целях улучшения качества жизни и социальной защищенности граждан, страдающих онкологическими и тяжелыми хроническими заболеваниями с неблагоприятным ближайшим прогнозом, и улучшения доступности паллиативной медицинской помощи населению Копыльского и еще одиннадцати районов Минской области: Несвижского, Слуцкого, Стародорожского, Клецкого, Любанского, Солигорского, Узденского, Столбцовского, Пуховичского, Дзержинского, Червенского. Основная задача отделения паллиативной медицины — облегчить боль и страдания как физические, так и душевные больным, имеющим тяжелое неизлечимое заболевание в терминальной стадии развития.
Зачастую паллиативную помощь путают с обычной больницей сестринского ухода, но это два абсолютно разных медицинских учреждения. Сюда не привозят бездомных людей для дальнейшего проживания, это больница несколько другого характера, без диагностических возможностей, предназначенная только для лечения симптомов заболевания. Иными словами, паллиативная медицина не занимается больными, которым суждено выжить, и она там, где иная медицина уже бессильна.
В Быстрицкой участковой больнице функционирует стационар на 25 коек паллиативной помощи, которая осуществляется в виде медицинского сопровождения пациента зачастую на протяжении оставшейся жизни. Основным показателем для направления в палаты паллиативной помощи Быстрицкой участковой больницы, как правило, является 4-я клиническая стадия онкологических заболеваний, а также патологии систем кровообращения, дыхания, нервной системы и травм в терминальной стадии. Когда, несмотря на применение высокотехнологичных методов лечения, болезнь у человека все равно прогрессирует, а лечение такого пациента в обычном больничном отделении — безрезультатно и нет возможности повлиять на причину и течение болезни, по заключению консилиума врачей учреждения здравоохранения по месту жительства больного, пациент направляется в больницу с палатами паллиативной помощи. В Быстрицкой участковой больнице отделение существует как самостоятельная единица, за его работу отвечает заведующая участковой больницей Татьяна Полещук. Обслуживающий персонал здесь также специально подобранный — постовые медсестры Раиса Каленчиц, Татьяна Давидовская, Светлана Свительская, Марина Кот, процедурная медсестра Наталья Шугалей, старшая медсестра Зинаида Канапелька и десять санитарок. Медицинские работники день за днем своим трудом обеспечивают тяжелобольным людям достойную жизнь. Немаловажную роль здесь играет и работа психолога, который беседует с больными каждую неделю.
Пациентам, находящимся в стационаре, создают оптимальные условия для пребывания — тишину и покой, удобную и чистую постель, еду, питье, умывание и доброжелательное отношение. Кстати, при наличии свободных мест в отделении окажут помощь терапевтического профиля больным, проживающим на территории, которую обслуживает Быстрицкая участковая больница.
Не так давно были закуплены три кровати, которые позволяют изменить положение тела, а также два инфузомата для внутривенных инъекций, два медицинских отсоса для санации трахеостом. В отделении в достаточном количестве всегда имеются перевязочные материалы, одноразовое медицинское оборудование, а также необходимые специальные медикаменты, в том числе трансдермальная система, действующая трое суток, и таблетки пролонгированного действия.
Несмотря на тяжелую обстановку, которая, без сомнения, присутствует в заведениях подобного рода, пациенты не унывают, да и работники отделения всячески их поддерживают. Многое зависит и от внимания родственников. Вместе они способны создать нужную атмосферу, подарить больному тепло и заботу, а главное, право на достойную оставшуюся жизнь, что очень и очень важно в такой ситуации.
От многих слышала, что в таких учреждениях помощь не бесплатная. Ответ однозначный — это не так. Учреждение получает полноценное финансирование из районного бюджета. Также возможны добровольные пожертвования граждан, которые только помогут улучшить качество ухода за больными. Есть специальный расчетный счет в белорусских рублях, куда можно перевести возможную для вас денежную сумму, указав, что деньги перечисляются для нужд Быстрицкой УБ. Реквизиты для спонсорской помощи и благотворительности следующие: р/с 3642212929013 в ЦБУ №609 г. Копыля филиала №620 ОАО АСБ «Беларусбанк» г. Несвижа, код 523. «Конечно, с добровольными пожертвованиями существует некоторая проблема, — рассказывает Татьяна Полещук. — Люди либо не знают о такой возможности, либо просто не хотят использовать ее».
А ведь действительно, несколько тысяч белорусских рублей не сделают нас беднее, а вот сложенные вместе деньги помогут облегчить жизнь не только пациенту, но и медперсоналу отделения, потому как работа там действительно очень тяжелая, не только психологически, но и физически.
Еще один вопрос, хоть и жесткий, но распространенный: можно ли определить в палату паллиативной помощи больного на постоянное проживание. Ответ — нет. Существуют временные рамки нахождения пациента в отделении. Госпитализация производится на ограниченный срок — не более одного месяца, остальное времянахождение продлевается только по решению консилиума.
Здесь о смерти говорят более откровенно, чем где-либо еще. Но, ни в коем случае не ускоряют ее, а принимают как неизбежный конец жизненного пути. Тяжелые минуты, когда боль и тревога в глазах родственников пациентов сменяется надеждой и верой в чудо. Медперсонал никому не надевает розовые очки: здесь, к сожалению, не вылечат, а только облегчат страдания, помогут человеку уйти достойно, оставив светлую память в сердцах родных и близких. Но, тем не менее, надежда и вера в то самое чудо должна уходить последней, стоит всегда помнить об этом.
Кристина ЖОГОЛЬ
Фото автора 
на «Зеленом маршруте» в агрогородке Семежево[/caption]
С 25 по 31 мая в учреждениях образования республики, в том числе и Копыльского района, проводится традиционная республиканская Неделя туризма и краеведения для детей и учащейся молодежи, посвященная 70-летию освобождения Республики Беларусь от немецко-фашистских захватчиков и Победы советского народа в Великой Отечественной войне.
Основная цель Недели туризма и краеведения – совершенствование форм и методов патриотического, гражданского, нравственного воспитания и физического развития молодежи, широкое привлечение к занятиям туризмом и краеведением учащейся молодежи.
Среди задач Недели туризма – организация работы по гражданско-патриотическому воспитанию обучающихся средствами туризма и краеведения, активизация участия в республиканской акции учащейся молодежи «Жыву ў Беларусі і тым ганаруся», а также включение наибольшего числа учащейся молодежи в туризм и краеведение.
Планируется, что основными мероприятиями станут: проведение туристских слетов для всех категорий обучающихся, организация туристско-краеведческой деятельности во взаимодействии учреждений образования с учреждениями культуры, спорта и туризма, силовыми структурами, общественными организациями и объединениями, привлечение учащихся к благоустройству исторических, культурных, природных и социальных объектов, встречи с творческими людьми, сбор, систематизация и демонстрация материалов о родном крае, пополнение экспозиций музеев учреждений образования и многое другое.
Сяргей ЛАЗОЎСКІ
Фота аўтара 
Гаць пераадольваюць навучэнцы Навасёлкаўскай СШ[/caption]
Навучэнцы дванаццаці ўстаноў адукацыі Капыльшчыны прынялі ўдзел у ІV раённым турыстычным злёце моладзі, прысвечаным 70-годдзю вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
Свята рамантыкаў, якое складалася з 4 відаў, было запланавана правесці ў зоне адпачынку горада за два дні — 15-16 мая. Але надвор’е ўнесла значныя карэктывы ў праграму мерапрыемства. Адразу пасля прыбыцця каманды заняліся абустройствам лагера: устанавілі палаткі, агароджу вакол месца “дыслакацыі”. Пасля азнаямлення з трасай ужо ў 13.30 на старт паласы перашкод выйшла першая каманда. Вязанне вузлоў, пераправа па бервяне, навясная пераправа, паралельныя парэнчы, пад’ём-траверс-спуск, транспарціроўка пацярпеўшага, маятнік (другая назва — “тарзанка”), гаць — такія этапы пераадольвалі юныя турысты. Хуткасць і беспамылковасць, камандны дух і зладжанасць у дзеяннях тут сталі галоўнымі складаемымі поспеху. Яшчэ адна акалічнасць паўплывала на вынікі паловы стартуючых каманд — дождж. Але для сапраўдных турыстаў нават непагадзь не стала перашкодай у дасягненні намечанай мэты. Больш удала з гэтым заданнем справіліся навучэнцы гімназіі №1 г. Капыля. Другое месца было ў СШ №2, трэцяе — у Старыцкай адзінаццацігодкі.
Увечары прайшлі яшчэ два этапы: конкурс турыстычных навыкаў і быту, прадстаўленне каманд. У першым лепшы вынік быў у Песачанскай, у другім — у Семежаўскай СШ.
На жаль, у наступны дзень імжэў дождж, які не дазволіў працягваць спаборніцтвы юных рамантыкаў. А чацвёрты від — конкурс турыстычных газет — стаў фактычна дамашнім заданнем. У ім не было роўных мастакам з Камен-скай СШ, якія прынеслі камандзе перамогу ў гэтым выпрабаванні.
Па выніках агульнакаманднага заліку лідарам сёлетняга турзлёту стала дружына гімназіі №1. Другое месца па суме чатырох відаў прысуджана Песачанскай СШ. А роўнае выступленне турыстаў з Навасёлкаўскай СШ дазволіла ім заняць пачэснае трэцяе месца.
Каманда-пераможца разам з “сярэбранымі” прызёрамі гэтымі днямі адстойвае гонар нашага раёна ў абласным турыстычным злёце, які праходзіць ў Слуцкім раёне.
Сяргей ЛАЗОЎСКІ
Фота аўтара 
Так встречали гостей в Залешанах[/caption]
Еще на первой пресс-конференции для журналистов республиканских и региональных средств массовой информации, которая прошла в Дзержинском районе, председатель Минского облисполкома Семен Шапиро коснулся перспективы проведения подобных мероприятий. Он отметил, что такие встречи не будут проходить в Минске. Куда важнее журналистам посетить отдельно взятый регион, познакомиться с его развитием, культурой, традициями, а значит, следует пресс-конференцию совместить с пресс-туром. По словам губернатора, такой подход явится своеобразным экзаменом для регионов Минщины, поскольку итоги поездок будут освещены во всех региональных и республиканских СМИ.
На этот раз в центре внимания прессы оказался Клецкий район. Наши соседи, на мой взгляд, с честью выдержали экзамен. Запомнилось радушие руководителей предприятий, которые нам удалось посетить в этот день, их желание побольше рассказать о своих коллективах, успехах, планах. Приятно, что как пример малого города, удаленного от столичных проспектов и масштабов, Клецк подтвердил: жизнь не стоит на месте ни в одном белорусском уголке, мы все движемся в одном направлении и стремимся сделать нашу жизнь лучше и краше.
На этот раз в центре внимания прессы оказался Клецкий район. Первым объектом, который посетили журналисты, стало УЗ «Клецкая центральная районная больница» – современное многопрофильное лечебно-профилактическое учреждение. Медицинская помощь оказывается населению района – свыше 29 тысяч человек. В структуру УЗ «Клецкая ЦРБ» входят: 3 сельские участковые больницы, 1 больница сестринского ухода, 5 врачебных амбулаторий и 16 ФАПов. Главврач Наталья Боярская отметила, что ежегодно закупается современное медицинское оборудование. Одновременно в 9-и отделениях лечение получают 274 пациента. В больнице созданы для этого все необходимые условия.
Журналисты посетили предприятие «Клецкая крыначка» – филиал ОАО «Слуцкий сыродельный комбинат». «Клецкую крыначку» хорошо знают не только в Беларуси, но и далеко за ее пределами. Здесь выпускают сухое обезжиренное молоко, сливочное масло, кисломолочные продукты, сырки глазированные. На предприятии постоянно расширяют ассортимент продукции и проводят модернизацию. Директор Николай Рубаник сообщил, что уже закуплено и готовится к монтажу новая польская линия, которая позволит наращивать объемы производства творога.
Большой интерес вызвало посещение ОАО «Гамма вкуса» – производственного комплекса переработки овощного и фруктового сырья, где получают высококачественную и безопасную фруктовую, овощную, овоще-мясную, соковую продукцию. Установленный в ОАО «Гамма вкуса» выпариватель принудительной циркуляции позволяет получать пюре для детского питания необходимой консистенции, не добавляя в него какие-либо загустители. В год на предприятии перерабатывается 5 тысяч тонн свежего овощного и фруктового сырья. На участке по производству детского питания, которое, кстати, рекомендуется и для первого прикорма, установлено современное технологическое оборудование ведущих европейских производителей.
Представители СМИ побывали также на частном предприятии, которое специализируется на строительстве жилых и дачных домов из дерева.
Затем объектом общего внимания стала деревня Залешаны, а конкретнее – новоселье в ранее пустовавшем двухэтажном здании бывшей средней школы. В этот день состоялось торжественное открытие отделения круглосуточного пребывания для пожилых людей и инвалидов на 40 мест. Уход за одинокими стариками, которые не могут позаботиться о себе, сегодня очень актуален. Если в 2006 году в Минской области пожилые составляли 23% населения, то сейчас – четверть. Как отметил во время открытия начальник главного управления идеологической работы, культуры и по делам молодежи Миноблисполкома Руслан Трухан, больше всего стариков в Копыль-ском и Мядельском (по 32%), Воложинском и Крупском (31%) районах. В Клецком – примерно треть населения.
Первые постояльцы, проживающие в одно-, двухместных уютных комнатах, признались, что очень довольны созданными для них условиями. Обслуживание в отделении круглосуточного пребывания для граждан пожилого возраста и инвалидов предоставляется нетрудоспособным – пожилым людям, достигшим возраста 60 лет и старше, а также инвалидам I, II групп до пенсионного возраста.
По поручению губернатора Руслан Трухан вручил новоселам морозильную камеру, а председатель областного комитета по труду, занятости и социальной защите Олег Семенчук – два компьютера. Как было отмечено, это уже седьмой такой социальный объект на Минщине.
В ходе пресс-конференции, которая прошла в Клецком райисполкоме, Семен Шапиро заострил внимание присутствующих на Слуцком мясокомбинате, который возобновил производство.
«Мы завершили те работы на Слуцком мясокомбинате, которые нам поручил 11 апреля глава государства. Предприятие приступило к работе, там уже был убой животных. Сейчас восстановлены четыре холодильные камеры – это небольшая часть комплекса, но этого достаточно, чтобы возобновить работу, – рассказал Семен Шапиро, отвечая на вопросы журналистов. – Постепенно в строй введут остальное холодильное оборудование. Продукция, произведенная на этом предприятии, соответствует всем требованиям».
В центре внимания оказался и вопрос о подскочивших рыночных ценах на мясо. Как рассказал губернатор, рост цен на свинину в большой степени связан с эпидемией, вызванной африканской чумой, которая затронула животноводческую отрасль почти во всех уголках страны. Свиней пришлось уничтожить не только на частных подворьях, но и в крупных фермерских хозяйствах.
«Частники хотели уберечь животных от инфекций, поэтому оптом отправляли продукцию перекупщикам, а те, соответственно, российским потребителям, – пояснил Семен Борисович. – Чтобы стимулировать мясное производство и защитить отечественный рынок, государство подняло цену на свинину в живом весе с 19 до 25 тысяч рублей за килограмм. Такие же преференции предоставлены мясокомбинатам для погашения банковских кредитов, взятых на строительство свинокомплексов. Данная мера укрепит сырьевую базу, а также снизит их зависимость от мелких производителей. Слуцкий и Борисовский мясокомбинаты завершают строительство свинокомплексов на 24 тысячи голов. Такие же объекты появятся в Воложинском и Любанском районах. Именно наращивание объемов производства свинины позволит сдерживать цены на мясо и мясопродукцию и сократить его дефицит».
Журналистов интересовал вопрос целесообразности объединения хозяйств. На что председатель облисполкома пояснил: «Сейчас этот вопрос изучает комиссия по развитию агропромышленного комплекса, которую возглавляет премьер-министр. В этот состав вхожу и я. Когда предложения будут обоснованы, то их должен утвердить Президент. Но пока нет однозначного решения по поводу сложившейся практики укрупнения путем присоединения отстающих к передовым хозяйствам. Нужно все по-хозяйски взвесить и окончательно определиться».
Затем Семен Шапиро обратился к журналистам: «Любопытно, что вы думаете по этому поводу?» Такой неожиданный вопрос перевел конференцию в диалог. Представители СМИ высказывали свое мнение по поводу эффективности работы агропромышленного комплекса. Прозвучали предложения активно внедрять в сельхозпроизводство частную инициативу, более широко развивать фермерские хозяйства, перейти к региональной специализации выращивания сельхозкультур.
Несколько слов губернатор уделил и работе СМИ. Он подчеркнул: «Чтобы вашу газету уважали, выписывали и читали, она должна публиковать критические материалы, в том числе, по работе государственных органов управления. Если будете показывать только положительное, читательского интереса никогда не добьетесь».
Мария ШЕИНА
Фото автора 
Во время встречи российской делегации[/caption]
На Копыльщине с дружественным визитом побывала делегация Матвеево-Курганского района Ростовской области.
Цель приезда российской группы, возглавляемой главой администрации Александром Рудковским, — установление побратимских взаимоотношений между нашими регионами. В рамках трехдневного визита делегации — посещение социально-культурных объектов, сельскохозяйственных и промышленных предприятий Копыльщины.
[caption id="attachment_35864" align="aligncenter" width="570"]
А. Рудковский и А. Жданеня подписали договор о сотрудничестве[/caption]
Руководители районов подписали договор об установлении побратимских связей между Матвеево-Курганском и Копылем на 2014-2016 годы.
Сергей ЛАЗОВСКИЙ
Фото Сергея ЛАЗОВСКОГО и Павла ШЕИНА 
Съемку ведет С. Разведченко[/caption]
В г. Копыле во время празднования Дня Победы прошла благотворительная акция «Фотографы – детям!»
Благотворительная акция «Фотографы – детям!» основана в г. Барановичи в 2009 году. В первой акции принимало участие всего 3 фотографа и несколько десятков человек. Собранные деньги были потрачены на закупку товаров для отказников из детской больницы. За 5 лет своего существования акция достигла невероятного масштаба. Так, в 2013 году в ней приняли участие 16 профессиональных фотографов и 270 жителей города. За годы существования акции ее организаторы и участники оказали помощь десяткам семей, воспитывающим детей-инвалидов, детям-сиротам, а также помогли собрать средства на дорогостоящее лечение тяжелобольного ребенка.
Светлана Разведченко, как организатор первой акции, задалась вопросом, а почему не выйти за рамки одного города? Ведь в нашей стране много талантливых фотографов и много детей, нуждающихся в помощи! В итоге, с единомышленниками – Александром Юрчиком и Юлией Абрамович, объединившись, создали праздник для всех желающих. В оформлении фотозон приняли участие декораторы студии «LI-декор» Людмила Хамицевич и Ирина Ведерко. Данная акция прошла при непосредственной поддержке РК ОО «БРСМ» и Копыльского райисполкома.
Все желающие могли принять участие в съемке, после которой каждый из них получил 10 художественных фото на диске и скидку 15% на печать этих фотографий. На все собранные деньги были приобретены канцеляр- ские товары, сладости и фрукты для детей – воспитанников ГУО «Социально-педагогический центр Копыльского района».
Люди, которые приняли участие в акции, помогли детям-сиротам и при этом получили качественные фотоснимки, заплатив всего 50 тысяч рублей. Если подумать, то для счастья нужно совсем немного.
Павел ШЕИН
Фото автора 
Старт дадзены[/caption]
Гасцінная капыльская зямля 26-ы раз прымала спартсменаў, якія завіталі на традыцыйнае свята аматараў бегу “Капыльскае кальцо” памяці Віктара Новіка. На парковачную пляцоўку ля фізкультурна-аздараўленчага комплексу горада яшчэ задоўга да старту прыбывалі аўтобусы і легкавыя аўтамабілі з удзельнікамі прабегу.
Ужо з самай раніцы ўсталявалася сонечнае надвор’е. Яно па-сапраўднаму радавала гараджан, якія засумавалі па цёплых вясновых днях. Толькі аматары бегу на асноўнай дыстанцыі разумелі: паўмарафон з-за высокай вільготнасці з улікам цяжкай трасы стане для іх сапраўдным вапрабаваннем (дарэчы, вільготнасць ноччу складала 98%, на момант старту — каля 75%).
А палове адзінаццатай удзельнікі спаборніцтваў выстраіліся на ўрачыстае адкрыццё мерапрыемства. З прывітальнымі словамі да іх звярнуліся намеснік старшыні райвыканкама Ала Раеўская, намеснік начальніка аддзела адукацыі, спорту і турызму райвыканкама Віктар Васілеўскі, якія пажадалі моцнага здароўя і ўдалага старту на 26-ым прабегу. З нагоды прафесійнага свята, а таксама за асабісты ўклад у развіццё фізкультуры і спорту ў раёне Віктар Васільевіч уручыў грамату ўпраўлення спорту і турызму Мінаблвыканкама настаўніку фізкультуры СШ №2 г. Капыля Аляксандру Шакуну. Ад аматараў бегу выступіла госця з Мінска Алена Цухно, якая ўзгадала пра Віктара Новіка, арганізатара “Капыльскага кальца”, яго асабісты ўклад у развіццё аматарскага бегу. Дарэчы, пастаянная ўдзельніца нашага свята, яна напярэдадні дня правя- дзення спаборніцтваў справіла 60-гадовы юбілей. Таму ад арганізатараў мерапрыемства Алена Цухно прымала словы віншавання і вялікі букет прыгожых кветак. Сюрпрызам для ўсіх удзельнікаў свята стаў танец, які падарылі “Вяснушкі” — танцавальны калектыў дзяржаўнай установы дадатковай адукацыі “Цэнтр творчасці дзяцей і моладзі Капыльскага раёна”.
[caption id="attachment_35851" align="aligncenter" width="443"]
Узнагароджанне самых юных спартсменаў[/caption]
Першымі ў стартавым гарадку з’явіліся самыя юныя спартсмены ва ўзросце да 10 гадоў, якім неабходна было пераадолець 1000 метраў. У тройку лідараў тут увайшлі выключна прадстаўнікі гарадскіх навучальных устаноў. А перамаглі на дыстанцыі Мілана Драніч і Арцём Ермаковіч з СШ №2. На такую ж адлегласць адправіліся і 10-11-гадовыя аматары бегу. Акрамя шматлікіх капылян заяўкі на ўдзел у гэтай дысцыпліне паступілі і ад гасцей з іншых рэгіёнаў, якія, дарэчы, паказалі лепшыя вынікі. Самыя хуткія секунды былі ў Марыі Гнедчык з Мінска і Сцяпана Панчыка са Жлобіна.
Трохкіламетровая траса была больш складаная: два вялікія пад’ёмы капыльскіх пагоркаў даліся многім аматарам бегу з вялікай цяжкасцю. А вось Алене Пятрыка з СШ №2 і Руслану Гарнастаю з Лясноўскай СШ гэту адлегласць удалося пераадолець на “выдатна”. Ва ўзроставай групе да 14 гадоў яны сталі лідарамі, пакінуўшы сваіх сапернікаў далёка за сабой. Да пары ім Марына Нікалаеня з Цімкавіцкай і Дзяніс Дубіна з Жыліхаўскай СШ. Яны святкавалі перамогу сярод 14-15-гадовых удзельнікаў. На гэтай жа дыстанцыі ў сваіх узроставых групах першымі на фініш прыйшлі Таццяна Шабанава і Уладзіслаў Арцёмаў з Бабруйска (група 16-17 гадоў), Вольга Сірэнка з Мінска (65 гадоў і старэй) і Вячаслаў Варанцоў з Жодзіна (75 гадоў і старэй).
У 11.30 на старт выйшлі спартсмены на 11 і 21,1 кіламетра. Акрамя шматлікіх капылян тут былі прадстаўнікі розных клубаў аматараў бегу: “Электрасіла” з Санкт-Пецярбурга (Расія), “БелАЗ” з Жодзіна, “Калабок” з Салігорска, “Аматар” з Мінска і Жлобіна, “Рэгіён” з Маладзечна, “Арыенцір” і “Бадзёрасць” з Мінска, “Лідар” з Ліды, “RUN4FUN” з Баранавіч і шэсць “Вікторый” — з Мінска, Гродна, Смалявічаў, Нясвіжа, Крупак, Беразіно. Хтосьці прыехаў да нас проста паспрабаваць свае сілы на складанай дыстанцыі, а хтосьці — выключна па перамогу. У розных узроставых групах лідарамі станавілася шмат гасцей свята, але асобна хацелася б спыніцца на капылянах, якія ўвайшлі ў тройку мацнейшых. На 11-кіламетровай дыстанцыі сярод іх: ва ўзросце да 18 гадоў — Святлана Пятрыка і Антон Смольскі (I месца), Паліна Вабішчэвіч і Дзмітрый Карпіленя (II), Ганна Бохан і Максім Салагуб (III); 18-20 гадоў — Карына Кісель і Аляксандр Астрэйка (II), Анатоль Сярожкін (III).
На паўмарафоне сярод пераможцаў — большасць гасцей капыльскага свята. Але іх пералік можа заняць шмат часу, паколькі тут вельмі многа ўзроставых груп. Таму, мяркую, лепш назваць тых, чый вынік з’явіцца арыенцірам для ўдзельнікаў будучых прабегаў. У жанчын абсалютна лепшы час (1.32.09) паказала мінулагодняя пераможца спаборніцтваў Аляксандра Перасава з Мінска. У мужчын першым на фінішы быў дэбютант “Капыльскага кальца” Аляксандр Кошур з Баранавіч (1.12.43). Немагчыма не назваць пастаяннага ўдзельніка паўмарафону капыляніна Сяргея Місючэнку, які дастойна пераадолеў дыстанцыю (1.22.24), заняўшы II месца сярод спартсменаў ва ўзроставай групе 40 — 44 гады.
У рамках лёгкаатлетычнага прабегу праводзіўся і адкрыты чэмпіянат Мінскай вобласці па паўмарафоне, дзе таксама вызначаны мацнейшыя спартсмены. Пасля ўзнагароджання пераможцаў і прызёраў спаборніцтваў у адрас арганізатараў, раённага кіраўніцтва прагучалі словы ўдзячнасці за гасціннасць, выдатнае спартыўнае свята. А галоўны суддзя спаборніцтваў, старшыня раённага спартыўнага клуба “Ураджай” Мікалай Жук, запрасіў аматараў бегу на наступны, 27-мы капыльскі паўмарафон.
Сяргей ЛАЗОЎСКІ
Фота аўтара 
Прокуратурой Минской области направлено в районные суды г. Минска и Минской области 6 уголовных дел в отношении граждан, обвиняемых в пособничестве в подделке и сбыте официальных документов, предоставляющих права, в целях использования таких документов другими лицами по ч.6 ст.16, ч.1 ст. 380 УК Республики Беларусь, а также в использовании заведомо подложных документов.
Предварительное расследование уголовных дел производилось следственным управлением УСК Республики Беларусь по Минской области. Согласно предъявленным обвинениям женщины и мужчины, желающие трудоустроиться на работу в организации общественного питания, торговли, буфеты, пищеблоки, где имеются контакты с пищевыми продуктами в процессе их производства, хранения и реализации, не желая проходить процедуру медицинского осмотра в установленном порядке, в течение 2011 и 2012 годов передавали свои анкетные данные, фотографии и сведения о месте жительства двум медицинским сестрам УЗ «Поликлиника Минской центральной районной больницы», которые изготавливали и сбывали поддельные медицинские справки этим гражданам за определенное денежное вознаграждение.
Впоследствии, достоверно зная о том, что данные документы являются поддельными, граждане использовали их и получали право на работу в различных должностях в организациях общественного питания и торговли.
За использование заведомо подложного документа, равно как и за пособничество в подделке и сбыте официального документа, предоставляющего права, в целях использования такого документа другими лицами, действующим законодательством предусмотрено наказание в виде общественных работ, штрафа, исправительных работ на срок до двух лет, или ареста на срок до шести месяцев, или ограничения свободы на срок до 2 лет.
Лариса ПАРХИМОВИЧ,
старший помощник прокурора Минской области по правовому обеспечению, информации и общественным связям, советник юстиции 
Ужо неаднаразова паведамлялался, што з 15 студзеня 2015 года на РТПС “Капыль” будзе адключана аналагавае тэлебачанне. Наколькі жыхары нашага раёна падрыхтаваны да пераходу на лічбавае вяшчанне? Адказ на гэта пытанне – у наступным апытанні.
Леанід Лявонцьевіч, жыхар г. Капыля:
— Для нашай сям’і пераход на “лічбу” не страшны, таму што ў нас падключана кабельнае тэлебачанне. Калі ж з ім узнікнуць якія-небудзь праблемы, то мы зможам глядзець пакет сацыяльных каналаў па сваім тэлевізары, у якім ёсць магчымасць для прыняцця лічбавага сігналу.
Галіна ДАМОЦКАЯ, жыхарка в. Вошкаты:
— Даведалася, што ў нашым раёне ёсць магчымасць падключыць лічбавае эфірнае тэлебачанне пад маркай ZALA, таму і скарысталася гэтай паслугай. На Белтэлекаме заключыла дагавор, спецыялісты наладзілі і ўстанавілі прыстаўку. Цяпер за невялікую плату маю магчымасць глядзець 26 каналаў, пра што раней у сельскай мясцовасці нават і падумаць нельга было.
Мікалай Васільевіч, жыхар аграгарадка Скабін:
— Ужо некалькі гадоў мы карыстаемся паслугай інтэрактыўнага тэлебачання ZALA, таму ў любы момант можам паглядзець перадачу ці фільм, які прыйдзецца даспадобы. Да другога тэлевізара падключана звычайная прыстаўка для прыёму лічбавага сігнала, якую набылі ў магазіне, таму пераход нас не палохае.
Валянціна Сцяпанаўна, жыхарка г. Капыля:
— Па праўдзе кажучы, пра гэта яшчэ і не думала, хаця муж ужо неаднойчы казаў, што трэба ці купляць прыстаўку, ці падключаць інтэрактыўнае тэлебачанне. Спадзяюся, што за час, які застаўся, мы прымем пра- вільнае рашэнне.
Запісаў Сяргей КОЗЕЛ 
