80 лет: это много или мало? На этот вопрос старались найти ответ во время торжественного вечера, посвященного юбилею ГУО «СШ №2 г. Копыля имени Тишки Гартного», все те, кто пришел поздравить педагогов и учеников.
«Вторая школа — это моя школа», — именно так, с гордостью, скажет не одно поколение ее выпускников. Скажет и задумается. Каждый вспомнит своих учителей и уроки, одноклассников и переменки, тематические вечера и субботники. Это и моя школа.
[caption id="attachment_54005" align="aligncenter" width="580"]
Анатолий Сикорский (слева) рассказывает об истории школы ветеранам-педагогам[/caption]
Правду говорят: большое видится на расстоянии. И мы, будучи учениками, как должное воспринимали наших учителей. Это только потом, повзрослев, осознали, что каждый по отдельности и все вместе — целая эпоха. Осознали — и стали гордиться. А гордиться и в самом деле есть кем. По дороге открытий в волшебный мир знаний вели первый учитель Тамара Николаевна Мажейко и воспитатель ГПД Нина Владимировна Прокорина. Позже, в старших классах, учителей стало больше. Не могу не назвать имена тех, кто помогал добывать знания по предметам. В русский язык и литературу я влюбилась благодаря невероятному обаянию Богданович Светланы Семеновны, а затем изучала эти предметы на углубленном уровне вместе с Валентиной Семеновной Савченко. В строении молекул и атомов помогала разбираться Софья Владимировна Захарик, а в строении живой клетки — Ольга Ивановна Сыман. Зоя Ивановна Шкадаревич обучала премудростям физики, а Галина Александровна Бычинская и Галина Александровна Шкирич — основам математики. Бегать быстрее, прыгать выше учили Иван Ануфриевич Гуринович и Александр Иванович Линник. Основам кройки и шитья — две Тамары Ивановны — Лобан и Лукьянчик. Стать по-настоящему интеллигентными людьми, владеющими иностранным языком, помогали Нина Владимировна Плашкевич и Татьяна Павловна Михайловская, а разбираться в исторических процессах — Семенов Павел Васильевич. Благодаря Анатолию Николаевичу Сикорскому мы легко (по крайней мере, нам так казалось) находили на карте страны и их столицы. Овладевали же «роднай мовай» на уроках Надежды Кузьминичны Короткиной и Чернявской Лилии Николаевны. И, конечно же, как не вспомнить директоров — Богдановича Бориса Константиновича и Александра Ивановича Солодуху. Да, это мои учителя, моя эпоха. Но, уверена, чуть задумавшись, каждый вспомнил своих наставников.
[caption id="attachment_54007" align="aligncenter" width="400"]
Председатель райисполкома Анатолий Линевич вручает Благодарственное письмо директору СШ №2 г. Копыля Дмитрию Романовичу[/caption]
Школа, школа… Сколько пережито в твоих стенах! Первые взлеты и падения, победы и неудачи. Обо всем этом можно вспомнить только пройдясь по коридорам, заглянув в классы. Такую экскурсию для ветеранов труда, для выпускников, посетивших праздник, провели учитель английского языка Инна Арнольдовна Сельванович и ученики. Время не стоит на месте — за прошедшие годы школа изменилась: в кабинетах появились компьютеры, установлены современные технические средства обучения, приобретено новое оборудование. Значит, учителям стало проще работать, а ученикам легче усваивать новые знания. Но история школы не забыта. Благодаря невероятному энтузиазму и преданности родной альма матер учителя географии, выпускника 1967 года, Анатолия Николаевича Сикорского создана ее летопись. Неустанно собирая все новые и новые материалы, записывая воспоминания учителей и выпускников, педагог старается не упустить ни одного мгновения из богатой на события истории. И все те, кто пришел в школу, с огромным интересом, незаметно смахивая слезы ностальгии, вспоминали, вспоминали, вспоминали… А помогали возвращаться в прошлое фотоснимки, которые демонстрировались во время презентации.
Вспоминала своих учителей и присутствовавшая на торжестве, продолжение которого состоялось в районном Центре культуры, депутат Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь Людмила Ивановна Нижевич (Мартинович):
— Приглашение на праздник заставило задуматься о том, сколько времени прошло, сколько пережито. Вспомнилось, как к нам в класс вошел молодой учитель географии — Анатолий Николаевич Сикорский. И сразу одна половина класса влюбилась в географию, другая — в учителя. Со временем понимаешь, насколько важно то, какие люди встречаются на нашем жизненном пути. Я благодарна судьбе, что начала учиться именно во второй школе. Благодарна за то, что встретила таких замечательных людей, как Чумарная Софья Александровна, мой первый учитель. Нашему классу немного не повезло, потому что в середине 9 класса (это был 1980-й год) нас разъединили: многие (в том числе и я) перешли в СШ №3 г. Копыля. Поэтому мы не стали выпускниками второй школы, не успели себя показать так, как хотелось бы и как могли. И все же сегодня от нашего класса в знак благодарности хочется преподнести цветы всем педагогам, а школе подарить телевизор. Живите долго, дорогие учителя! Будьте счастливы!
[caption id="attachment_54008" align="aligncenter" width="580"]
С юбилеем школу поздравляют ее нынешние ученики[/caption]
Участие в праздновании столь знаменательной даты принял и председатель Копыльского районного исполнительного комитета Анатолий Константинович Линевич.
— Есть разные праздники, в которых участвуют взрослые. Есть праздники, в которых участвуют дети. Но этот праздник объединил всех людей, которых сплотила вторая школа, — сказал глава района. — Сегодня школе 80. Для Вселенной — это миг. Для людей, судьба которых связана с этим учреждением образования, — это очень значимо. Ныне встретились люди, которые не виделись годами. Сегодня праздник и для ветеранов. Уверен, такие торжества нужны для людей, нужны для нашего района. Но, как известно, на праздник без подарков ходить не принято. Вместе с заместителем председателя райисполкома Александром Липницким, начальником отдела образования, спорта и туризма райисполкома Еленой Михайловской мы приняли решение сделать беговые дорожки на школьном стадионе, чтобы мальчики и девочки могли становиться сильнее и крепче.
Самое ценное — это люди, это педагоги, которые работают и работали ранее в школе. Об этом в поздравлении сказал директор СШ №2 г. Копыля Дмитрий Сергеевич Романович, который является выпускником этого учебного заведения 1993 года, а возглавляет его с 2012 года. Он отметил, что благодаря общим стараниям педагогов и учеников школа продолжает развиваться. В знак признательности лучшие из учителей удостоены Благодарственных писем председателя райисполкома и начальника отдела образования, спорта и туризма райисполкома.
Во время концерта, подготовленного учителями и учениками школы, звучало много поздравлений. Начальник отдела образования, спорта и туризма рай-исполкома Елена Михайловская отметила, что она также училась в этой школе и покинула ее стены в 1995 году. Елена Станиславовна очень благодарна судьбе, что наставниками были учителя СШ №2 г. Копыля. Хорошим подарком для самого учебного заведения стал сертификат на 20 000 рублей на выполнение работ по текущему ремонту. Выпускницей 1970 года была и председатель райкома профсоюзов работников образования и науки Людмила Михайловна Каменко (Волнистая). И сегодня на праздник она пришла со своими воспоминаниями и подарком — сертификатом на 300 рублей на уставную деятельность учреждения образования.
С трепетом и волнением на сцену поднимались ветераны педагогического труда. Те, чьи имена золотом вписаны в летопись образования Копыльщины. Они вспоминали, какой интересной была работа в школе, каким дружным был коллектив. На память об этом торжестве каждому были вручены Благодарственные письма директора школы и сувениры — часы с изображением родного учреждения.
Слова-поздравления прозвучали и от руководителей городских школ: директора гимназии №1 г. Копыля Ирины Ивановны Абас (Никонович) и СШ №3 г. Копыля Вадима Николаевича Соловья. С низким поклоном к своим наставникам обратилась Ирина Ивановна: она также выпускница этой школы. Подарком от коллег стали электронные часы.
От имени знаменитых выпускников (которых, к слову, немало) поздравили школу руководитель образцового эстрадного детского оркестра Лев Михайлович Конопляник, учитель географии Анатолий Николаевич Сикорский, доцент, кандидат исторических наук Инна Валерьевна Соркина.
На сцену поднимались и выпускники разных лет: Елена Николаевна Василевская (Шкадаревич), Александр Иванович Касинский, Иван Ануфриевич Гуринович, Анатолий Николаевич Римашевский, Анатолий Иванович Орловский. У каждого — свои воспоминания, свои поздравления.
Можно долго спорить: много 80 лет или нет. Но школа — это и есть Вселенная, со своими законами и традициями. И с каждым годом премудрость ее возрастает, а накопленные опыт и мастерство приобретают поистине уникальную ценность.
Диана ТКАЧЕНКО (Лукьянчик),
выпускница первого педагогического класса 1992 года
Фото автора
Аляксандр Іваноўскі, індывідуальны прадпрымальнік:
— Я заўсёды чытаю «Слава працы». Наогул, дадзенае выданне адно з самых папулярных у нашай сям'і. Вельмі цікавыя матэрыялы на маладзёжную тэматыку, аб сямейных каштоўнасцях. Шчыра кажучы, прыемна нават проста ўзяць у рукі газету, у якой сучасны дызайн, цікавая вёрстка, шмат фотаздымкаў з удалымі ракурсамі.
Мне, як чалавеку, занятаму прадпрымальніцкай дзейнасцю, «СП» дапамагае ў працы. Я цікаўлюся рэкламай, прыватнымі аб'явамі. Вялікая колькасць ІП карыстаецца магчымасцю газеты давесці да насельніцтва інфармацыю пра свае паслугі ці вырабы, і затраты на рэкламу хутка акупаюцца. 
«Здароўе нацыі — вышэйшая каштоўнасць дзяржавы. Меры па папярэджванні і пераадоленні п’янства і алкагалізму ў Беларусі» — такая тэма чарговага дня інфармавання насельніцтва, які прайшоў у мінулы чацвер на Міншчыне, у тым ліку і ў Капыльскім раёне.
Дакладчыкі, а таксама інфармацыйна-прапагандысцкія групы райвыканкама выехалі ў працоўныя калектывы, дзе вялі гаворку пра здароўе насельніцтва як адну з галоўных умоў эфектыўнай рэалізацыі нацыянальнай стратэгіі ўстойлівага сацыяльна-эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь.
Тэма адзінага дня інфармавання акцэнтуе ўвагу на ўмацаванні прафілактычнай, рэабілітацыйнай работы сістэмы аховы здароўя, пашырэнні ахопу насельніцтва паслугамі першапачатковай медыцынскай дапамогі, на фарміраванні здаровага ладу жыцця і зніжэнні ўплыву фактараў рызыкі. Пры паспяховым выкананні ўсіх гэтых параметраў чакаецца, што да 2020 года сярэдняя працягласць жыцця ў Беларусі павялічыцца і перавысіць 75 гадоў.
Марыя ШЭІНА 
Чым жа жыве сёння Капыльскі райаграсэрвіс? Пра гэта мы гаварылі з дырэктарам прадпрыемства Анатолем ЧАРКАСОМ.
— Па-першае, трэба канстатаваць, што ўдалося захаваць матэрыяльную базу і стабільны калектыў, здольны на выкананне пастаўленых задач, — адзначае Анатоль Адамавіч. — Я лічу, што гэта вялікая справа. Мы не зацыкліліся на аказанні дапамогі толькі свайму сельгасфіліялу «Руднае», а прапануем паслугі кожнаму, хто мае ў іх патрэбу. Наш мехатрад працуе на вывазцы і ўнясенні арганічных угнаенняў, вапнаванні кіслай глебы, мы аказваем дапамогу на нарыхтоўцы кармоў, вывазцы цукровых буракоў, выконваем разавыя заказы па заяўках кліентаў.
Сёлета вапнаванне, згодна з заданнем, неабходна было правесці на плошчы 2460 га, думаю, што да 20–25 снежня мы яго выканаем. Калі гаварыць пра работы з арганічнымі ўгнаеннямі, то намі ўжо вывезена 180 тысяч тон — на 20 тысяч тон больш, чым летась. Унесена 215 тысяч тон супраць мінулагодніх 180 тысяч тон. Каб пашырыць свае магчымасці ў гэтым напрамку, плануем стварыць яшчэ адно звяно па ўнясенні арганікі. Для гэтага адновім тры гноераскідвальнікі з ліку спісаных, правядзём рамонт і тых дзевяці, якія сёлета працавалі на палетках Капыльшчыны.
Калі ўжо больш падрабязна спыняцца на рамонце — а менавіта гэты від дзейнасці для нас з’яўляецца прыярытэтным, мы асвоілі ў гэтым го-дзе рамонт энерганасычаных трактароў «Беларус-3032» і «Беларус-3522», а таксама рухавікоў да іх. Заняліся гэтай справай некалькі месяцаў таму: ужо адрамантавалі 10 трактароў, два рухавікі. Думаю, што гэты від работ — добрая для нас перспектыва. Здаўна наша прадпрыемства спецыялізуецца на рамонце збожжаўборачных камбайнаў. Распрацаваны графік іх дастаўкі і вядзення работ, сёння ў рамонтным цэху стаіць 12 камбайнаў, над аднаўленнем якіх мы працуем. Усяго ж запланавалі давесці да ладу 22 камбайны «Палессе» і ДОН-1500.
Безумоўна, як і кожным вытворцам і абслуговым арганізацыям хацелася б, каб за нашы паслугі і работы свое-часова разлічваліся, паколькі адсутнасць грашовых сродкаў не толькі запавольвае ход работ, але і не дае магчымасці развівацца нашаму прадпрыемству. А дэбіторская і крэдыторская запазычанасці ў нас вельмі вялікія.
Аднак стараемся неяк спраўляцца з сітуацыяй. За 11 месяцаў бягучага года выручка ад рэалізацыі прадукцыі па прадпрыемстве склала 13 186 дэнамінаваных рублёў — гадавое планавае заданне мы ўжо выканалі на 96%. Сярэднямесячная зарплата за мінулы месяц склала 664 рублі (летась была 640 руб.), за год чакаецца — 554 руб. (544 руб. у 2015 годзе).
У нашых планах пачаць абслугоўванне даільных залаў. Мы гэтым ужо займаліся, але ў пачатку 2000-х гадоў уся служба разам з неабходным абсталяваннем была перададзена ў падпарадкаванне масласырзавода. Таму зноў шукаем спецыялістаў, каб адраджаць справу. Існуе надзвычай актуальная для жыхароў нашых населеных пунктаў праблема — якасць вады. Магчыма, і тут мы змаглі б аказаць нейкую дапамогу. Праўда, пра будаўніцтва станцыі абезжалезвання пакуль гаварыць рана — для гэтага неабходна атрымаць шмат сертыфікатаў, ліцэнзій, ды і камплектуючыя: аўтаматыка, кампрэссары, ёмістасці са шкловалакна — каштуюць нямала. Але выконваць па заяўках асобных прадпрыемстваў, арганізацый, прыватных асоб заказы па ўстаноўцы альбо замене фільтраў мы маглі б. Дарэчы, прадстаўнікі нашай інжынернай службы ўжо наведваліся ў Палескі дзяржаўны ўніверсітэт, які займаецца гэтай тэмай, і вывучалі ўсе магчымасці са спецыялістамі.
Хочацца верыць, што аспект праблем і задач, акрэсленых дырэктарам ААТ «Капыльскі райаграсэрвіс» Анатолем Чаркасом, будзе паспяхова вырашаны. А прадпрыемства ў новым годзе здолее не толькі ўмацаваць свае пазіцыі ў занятай нішы, але здолее пашырыць кругазор, знайсці новыя маркетынгавыя прыёмы і рашэнні, каб дасягнуць значнага росту прадукцыйнасці працы і заработнай платы. А для гэтага патрэбна на ўсё гля-дзець вокам гаспадара і, як кажуць, варушыцца.
Маргарыта САКОВІЧ
Фота аўтара 
З улікам таго, што на прыёме прысутнічалі адказныя асобы, якія маглі даць абгрунтаваныя тлумачэнні па той ці іншай узнятай праблеме, нешта ўдавалася вырашыць адразу. Частка пытанняў засталася для больш грунтоўнага вывучэння, і адказы на іх заяўнікі атрымаюць пазней у пісьмовым выглядзе.
Жыхарка Капыля Жанна Дзімітрук можа спадзявацца, што ў хуткім часе будзе спілаваны стары дуб, што расце непадалёку ад яе сядзібы. Такое даручэнне в.а. дырэктара КУП «Капыльская ЖКГ» Аляксандру Вінніку даў старшыня райвыканкама, уважліва выслухаўшы жанчыну. Мінчанка Зінаіда Басякова ўдакладняла, ці мае яна права набыць дом, дзе жылі яе бацькі, які належыць КСУП «Доктаравічы». Звярнуўся да кіраўніка раённай улады і Віктар Маскалік з аграгарадка Мажа. У жніўні бягучага года ў яго згарэў дом. Сам заяўнік з’яўляецца абавязанай асобай, і яго зарплаты, якая застаецца пасля ўсіх вылічэнняў, не хапае, каб завяршыць рамонт будынка. Кіраўнік ААТ «Мажа-Агра» Мікалай Гурыновіч пракаменціраваў сітуацыю: жадання старанна працаваць Віктар Маскалік не праяўляе, а таму і зарплата адпаведная. Анатоль Ліневіч параіў мужчыну самому прыкладваць намаганні, каб вырашыць праблему: «Фінансава дапамагчы не можам. Шукайце больш аплачваемую работу і рамантуйце свой дом».
Не згодны з рашэннем в.а. дырэктара ААТ «Ціміразеўскі» Івана Бярозкі Сяргей Белкін, які да нядаўняга часу працаваў слесарам на мехдвары. Яго з 1 снежня перавялі слесарам на МТФ «Блеўчыцы». Дабірацца на працу ў 5 гадзін раніцы жыхару Капыля праблематычна. Анатоль Канстанцінавіч патлумачыў, што такі крок не супярэчыць заканадаўству, калі ёсць вытворчая патрэба. А менавіта такая прычына была ўказана ў загадзе аб пераводзе.
Жыхаркі дома № 35 па вул. Партызанскай Капыля Валянціна Новік і Аляксандра Таран папрасілі абмежаваць рух аўтатранспарту ля іх дома: у ім знаходзяцца прыватная аптэка і магазін аўтазапчастак, і пакупнікі імкнуцца на аўтамабілях пад’ехаць да самай гандлёвай кропкі. Жыхароў дома вельмі непакоіць шум матораў, а таксама магчымасць аварыйнай сітуацыі. У гэтай праблеме па даручэнні кіраўніка раёна будзе разбірацца АДАІ Капыльскага РАУС. Не будзе пакінуты без увагі і зварот Ніны Шыхаўцовай, якая звярнулася з просьбай аб выдзяленні жылля, хаця б у інтэрнаце. Вывучаць сітуацыю будуць супрацоўнікі аддзела ЖКГ райвыканкама.
Маргарыта САКОВІЧ 
