Якаснае навучанне замежнай мове – адзін з найважнейшых накірункаў сучаснай моўнай палітыкі. Актуальнасць абумоўлена тым, што ўжо сёлета вучні 11-х класаў павінны будуць прадэманстраваць свае веды ў рамках правядзення абавязковага вуснага экзамена па замежнай мове.
Дзеля гэтага, а таксама дзеля пашырэння кругагляду кожнага вучня ў ДУА “Гімназія №1 г. Капыля” напрыканцы навучальнага года прайшоў тыдзень замежных моў. Уся гімназія размаўляла на замежных мовах: англійскай і нямецкай. Здзіўляўся кожны, хто наведваў установу ў гэты час. Усе вучні з першых да адзінаццатых класаў дружна пераўтварыліся ў англічан і немцаў. І на працягу цэлага тыдня настаўнікі замежных моў умела арганізоўвалі разнастайныя мерапрыемствы, разлічваючы і на інтэлект, і на творчасць сваіх вучняў.
У рамках тыдня праходзілі інтэлектуальныя мерапрыемствы: акцыя “Learn English”, віктарына “Хачу ўсё ведаць”, гульня “Чароўныя жамчужыны”, пазакласнае мерапрыемства “Fashion week”. А таксама аматары замежнай мовы прымалі ўдзел у міжнародным конкурсе “Лінгвісцяня-2013”.
У чэрвене на базе гімназіі будзе працаваць аздараўленчы лагер “Эрудыт”, дзе па запытах вучняў і іх бацькоў мерапрыемствы на замежнай мове будуць мець свой працяг. У дзяцей з’явіцца магчымасць паглыбіць веды па прадметах і ў той жа час адпачыць. І калі на пытанне “Які твой любімы прадмет?” навучэнцы адказваюць: “Замежная мова”, то дзеля гэтага хочацца жыць, тварыць і быць настаўнікам!
Аксана БУРАК,
намеснік дырэктара па вучэбна-метадычнай рабоце ДУА “Гімназія №1 г. Капыля”
28 мая, ко Дню славянской письменности и культуры, учащиеся СШ №2 г. Копыля им. Т. Гартного под руководством учителя русского языка и литературы Нины Александровны Скрипинской поставили пьесу-шутку в одном действии «Юбилей» А. П. Чехова.
На сцене развернулись события, произошедшие в день празднования N-ским Банком взаимного кредитования своего 15-летнего юбилея. Старуха Мерчуткина, по ошибке попавшая не в то учреждение, добиваясь возмещения денег ее мужу, довела до полупомешательства всех сотрудников банка.
Благодаря стараниям ребят и умелой режиссуре их руководителя, на протяжении всего спектакля в зале не стихал хохот. Председателя правления банка Андрея Андреевича Шипучина сыграл Максим Абрамович, его жену, Татьяну Алексеевну, — Юлия Аникеева, бухгалтера Хирина — Сергей Соколов-ский, члена правления банка — Ренат Макаревич, милых барышен — Анастасия Коледа, Елизавета Новик и Татьяна Рончик. А роль основной героини, старухи Мерчуткиной, прекрасно удалась Марии Брилевской.
Ольга МОТУЗ,
студентка 2-го курса Института журналистики БГУ
НА СНИМКЕ: сцена из спектакля.
Фото Сергея ЛАЗОВСКОГО
[/caption]
«Храм, — как сказал Благочинный Копыльского церковного округа Протоиерей Сергий Чарный, — это дом Божий, дом небесного нашего Отца, в который мы приходим и в котором получаем утешение». Значит, и относиться к столь яркому событию подобает несколько иначе. Для того есть некоторые предпосылки.
Первое. Несмотря на то, что аг. Камень — довольно большой населенный пункт, в нем никогда до сего дня не было храма, даже до Октябрьской революции. Чтобы помолиться Богу, жителям приходилось посещать храмы в других деревнях и городах. Второе. Храм построен в честь царственной страстотерпицы Александры Феодоровны, которая вместе с мужем своим Николаем Александровичем Романовым и другими членами царской семьи, расстрелянными в 1918 году в г. Екатеренбурге, в 2000 году была прославлена в лике святых Архиерейским Собором Православной Церкви под председательством Его Святейшества Святейшего Патриарха Московского и Всея Руси Алексия II. Канонизация состоялась в Соборе новомучеников Российских. [caption id="attachment_27224" align="aligncenter" width="443" caption="Встреча высоких гостей"]
[/caption]
Третье. Храм построен на пожертвования частных лиц — бизнесменов из г. Минска Анатолия Коробача и Виталия Зубени. Но об этом чуть позже.
После освящения храма Владыка Вениамин возглавил Божественную литургию в сослужении Благочинного Копыльского церковного округа Протоиерея Сергия Чарного, духовенства Минской епархии и Копыльского благочиния. «Многое может молитва, которая совершается в храме. Одна такая молитва заменяет сто, произнесенных в доме. Поэтому сейчас в новоосвященном храме пусть каждый помолится о самом сокровенном», — подчеркнул Его Преосвященство епископ Борисовский Вениамин. [caption id="attachment_27230" align="aligncenter" width="443" caption="Духовенство Копыльщины приветствует Владыку Вениамина"]
[/caption]
После проведения службы епископ Вениамин вручил Орден Кирилла Туровского I степени Анатолию Коробачу, медаль Кирилла Туровского Виталию Зубене. Грамотами «В благословение за труды во славу Святой Православной Церкви» были отмечены подрядчик строительных работ Николай Неверко и некоторые прихожане.
Меня всегда интересовали люди,для которых слова «благотворительность» и «меценатство» не просто благозвучие, а принцип их жизни. С одним из них повезло повстречаться на данном мероприятии. Разрешите представить: Анатолий Коробач, один из учредителей фирмы по продаже мототехники в г. Минске, главный спонсор построенного храма. Родом Анатолий Анатольевич из Гродненской области, г. п. Красносельский, что в Волковысском районе. Сейчас ему 33 года, женат, имеет двух сыновей. Православие для молодого руководителя — не просто временное увлечение. Как говорит Анатолий Коробач: «Волею судьбы меня воспитывали бабушка с дедушкой, люди глубоко верующие и исключительно достойные. Многие христианские и житейские истины мне были привиты именно ими. Бабушка моя, Мария Николаевна, дай Бог ей здоровья и долголетия, как человек набожный, растила меня в православной вере, со всеми ее исконными ценностями. Дед мой, Николай Николаевич Коробач (ныне покойный), был истинный семьянин, каких сейчас редко встретишь». [caption id="attachment_27231" align="aligncenter" width="443" caption="Епископ Вениамин вручает награду Анатолию Коробачу"]
[/caption]
С такими же принципами подходит Анатолий Анатольевич и к воспитанию своих сыновей, учит тому, что считает правильным: честности, справедливости, любви к Родине и, конечно же, преданности своей исконной, православной вере. Возникает много непонимания. Но, как и должно, семя истинного, чистого, православного и правильного найдет свою почву и в душах мальчишек.
Интересно, почему же он, человек, родившийся даже не в Минской области, работающий в столице, решил построить храм в Копыльском районе? Оказывается, д. Камень — родина бабушек и дедушек супруги. К сожалению, в живых остался только дедушка — Иван Поликарпович, которого заботливая внучка забрала жить к себе в Минск. Необычен и выбор святой, в честь которой построен храм. Так сложилось, что обеих бабушек жены звали Александра. Вот и решили назвать храм в честь их небесной покровительницы. [caption id="attachment_27233" align="aligncenter" width="443" caption="Во время службы"]
[/caption]
Это уже не первый храм, построенный на средства Анатолия Коробача. В прошлом году завершилось строительство церкви на его родине, в г. п. Красносельский. Настоятель там отец Андрей. За это Богоугодное дело в 2012 г. Анатолий Коробач был удостоен первого ордена Кирилла Туровского II степени, который вручал епископ Гродненский Артемий. К слову, церковь назвали именем святителя Николая Чудо- творца в честь небесного покровителя деда.
Столь высокую награду старается носить, как можно чаще, на все официальные и праздничные мероприятия. Анатолий Анатольевич считает, что награды, а в особенности ордена Белорусской Православной Церкви, должны служить примером в добрых начинаниях и стимулом к укреплению веры для всех окружающих его людей. Продолжением начатых Богоугодных дел станет строительство новой церкви в честь Св. Дионисия в г. Светлогорске. Кроме того, по просьбе отца Андрея будет начато строительство воскресной школы для детей в г. п. Красносельский. Благо, пример данного меценатства нашел отклик в сердцах многих друзей и людей из его окружения. «Совместными усилиями и с Божьей помощью мы сможем сделать существенно больше благих дел!» — уверен Анатолий Коробач. Так, родной брат жены, Виталий Николаевич Зубеня, заместитель директора по коммерческим вопросам той же фирмы, сподвигнутый данным примером, принял активное финансовое и организационное участие в строительстве церкви. Все внутреннее убранство храма было выполнено за его счет. Также Виталий и Анатолий специально привезли со Святой Горы Афон две иконы. Анатолий Коробач уверен: «В современном обществе огромное количество соблазнов, т. к. уровень благосостояния населения становится выше. Но с ростом достатка должна расти и социальная ответственность каждого человека, а бизнесмена в особенности. В большей степени благосостояние достигается благодаря уму и упорному труду того или иного человека. Но благосостояние отдельного человека недостижимо без участия социума, в котором он живет и ведет свой бизнес. Рано или поздно практически у каждого человека возникает желание что-то дать обществу, что-то сделать своим трудом. Это правильный и благородный процесс. Кто-то приходит к этому убеждению сам, кому-то нужен наглядный пример, кому-то некий толчок. Но в итоге многие готовы к совершению пожертвований на благо своей Родины и общества. Я твердо убежден, что со временем все больше и больше меценатов будет появляться в Беларуси, жертвуя средства на искусство, памятники истории, социальные и прочие нужды и, конечно же, на нашу Белорусскую Православную Церковь». Диана ТКАЧЕНКО Фото автора p style="text-align: center;"
Нарадзіўся Вячаслаў Сцяпанавіч (здымак 1) 30 красавіка 1913 года ў вёсцы Роспы Капыльскага раёна ў сям’і беззямельнага селяніна. Яго дзед Іван праслужыў капельмайстарам у царскай арміі 25 гадоў, таму аднавяскоўцы называлі Пратасевічаў “Салдатавы”. Хоць і ажаніўся той пад 50 гадоў, але займеў сем сыноў і дзвюх дачок.
У канцы ХІХ стагоддзя з невялічкай хаткі з вузкімі вокнамі ў вёсцы Роспы часта гучалі душэўныя мелодыі: спявала скрыпка, бухаў бубен, залівалася балалайка. Людзі ведалі пра сямейны ансамбль Пратасевічаў. Ігралі ўсе, але асабліва вызначаліся сыны Алесь, Сцяпан (бацька Вячаслава), Тодар і Хведар. З часам сыны і дочкі абзавяліся сваімі сем’ямі, сталі жыць у розных хатах, але часта збіраліся ў бацькоў на вячоркі.
Пасля Вялікай Кастрычніцкай рэвалюцыі да сямейнага ансамбля Пратасевічаў далучыліся многія аднавяскоўцы. Музыкі з Роспаў часта выступалі пасля сялянскіх сходаў, на вясковых вечарынах, у першых вясковых клубах. Рэпертуар рознабаковы. Ігралі “Грабелькі”, “Крыжачок”, “На рэчаньку”, вальсы “Галубкі”, “Майскі сон”, маршы “Развітанне славянкі”, “Дні нашага жыцця”, “Казачок”, полькі “Бульба”, “Паўлінка”, “Смех”.
Праз некаторы час у ансамблі, спачатку з бубнам, а пасля з маленькай скрыпачкай у руках, з’явіўся васьмігадовы хлопчык Веця. Ён тры зімы наведваў пачатковую школу, якая знаходзілася ў панскім доме ва ўрочышчы Гарбахі. Улетку пасвіў кароў у заможных сялян. Гэта быў незвычайны хлопчык. Ён па-свойму ўспрымаў гоман птушак, шапаценне чароту, журчанне вады ў рацэ (жылі побач з ракой Лоша). Прырода стала для яго музычнай школай.
Ад бацькі Сцяпана Веця пераняў сталярную і бондарскую справу. Спачатку выразаў з дрэва лыжкі і апалонікі, розныя кухонныя прылады, выгінаў з дроту дзівосныя фігуркі-цацкі. А пазней з клёпкі бочкі зрабіў штосьці падобнае на скрыпку, замест струн нацягнуў валасы з конскага хваста. І зайграў… З таго часу і пачаў развівацца яго музычны талент. Здольнасці пляменніка першым заўважыў родны дзяцька Веці Хведар, які яшчэ ў галодным 1920 годзе, прадаўшы апошнюю карову, выпісаў з Лейпцыга скрыпку і падарыў таленавітаму родзічу. Малады музыкант хутка асвоіў новы інструмент.
Але трэба было зарабляць на хлеб. Цяжкія гэта былі гады. Таму ў 15-гадовым узросце Вячаслаў вучыцца кавальскай справе ў яўрэя Лейбы Хацкеля з вёскі Харытонаўка, якому вельмі спадабаўся дапытлівы і спрытны да працы вясковы хлопец. У той час каваля на вёсцы паважалі. Хутка яго “залатыя рукі” сталі вядомы па ўсёй акрузе. Сякеры, косы і сярпы карысталіся попытам у Капыльскім і Уздзенскім раёнах.
Спачатку з бацькам і дзедам Вячаслаў працаваў у камуне вёскі Мрочкі. Калі пачалі стварацца калгасы, яго першага накіравалі ў Капыльскую МТС на курсы трактарыстаў. І ён хутка асвоіў знатную на той час, амаль “лётчыцкую” справу. Працуючы ў калгасе “Чырвоныя Роспы”, юнак займаўся не толькі кавальскай справай, але і рамантаваў гадзіннікі і швейныя машыны, вырабляў розныя рэчы з дрэва і металу. Менавіта ён атрымаў першы веласіпед у вёсцы, які быў куплены па разнарадцы праўлення калгаса. У вольную хвіліну браў у рукі скрыпку і радаваў музыкай і песнямі людзей. А яшчэ да вайны змайстраваў драўляны гадзіннік, які працаваў на вадзе. З пасу-дзіны капала вада на паплавок, які быў злучаны ніткай з валікам і стрэлкамі. І калі ўзровень вады паніжаўся, стрэлкі рухаліся па цыферблаце.
У 1939 годзе Вячаслаў ажаніўся з мясцовай дзяўчынай Аленай Рудакоўскай. Склалася шчаслівае сямейнае жыццё, нарадзіўся сын, пабудавалі хату. Але ўсё было азмрочана чэрвеньскім ранкам 1941 года — пачалася вайна. Як каштоўны работнік каваль Пратасевіч атрымаў “бронь” ад ваенкамата. Вёска Роспы апынулася ў партызанскай зоне. У хаце Пратасевічаў камандаванне брыгады імя Чапаева размясціла радыёапаратуру і друкарскі станок для лістовак. Майстар на ўсе рукі выклёпваў, выточваў і паяў дэталі, суткамі не адходзіў ад горна: рамантаваў вінтоўкі і кулямёты, падкоўваў партызанскіх коней. Не аднойчы смерць стукала ў дзверы. Карнікі расправіліся з партызанскімі сем’ямі ў лютым 1943 года. А вясной 1944-га нямецкія самалёты спалілі вёску. Уцалела некалькі хат. Сярод іх — хата Пратасевічаў. У час бамбёжкі там знаходзілася жонка Алена з нованароджанай дачушкай. Бог адвёў бяду. Згарэлі гаспадарчыя пабудовы і першы веласіпед.
Пасля вызвалення Беларусі пачалося аднаўленне народнай гаспадаркі. Многія жылі ў зямлянках. Працавала кузня Пратасевіча. Майстар сам намываў рачны пясок для лепшай плаўкі і зваркі металу. З шчыта станкавага кулямёта “Максіма” нарэзваў палоскі і наварваў іх на сярпы, кавалкі шчыта гарматы ішлі на кляпанне сякер. З дроту вырабляў цвікі. Усім гэтым дапамагаў аднавяскоўцам будавацца. Адзін каваль на тры калгасы — ладзіў плугі, бароны. Людзі прыходзілі да яго кожны дзень: каму чугунок ці патэльню зрабіць, каму рыдлёўку падрабіць. Знайшлі на пажарышчы швейную машынку. І тую адрамантаваў пагарэльцам.
Адначасова з асноўнай працай Вячаслаў Сцяпанавіч займаўся вырабам традыцыйных беларускіх музычных інструментаў: жалейкі басавыя, дудкі-рагаткі і дудкі са свістковым прыстасаваннем, сурмы, валынкі, скрыпкі, альты, цымбалы, ліры выходзілі з-пад яго умелых рук. У першы пасляваенны год на калгасных палях вырасла стройнае жыта, якое ва-біла сваімі моцнымі каласамі. Перабраўшы мноства кулёў саломы, ён змайстраваў першую дудачку, на якой тады і выканаў папулярную і любімую людзьмі “Кацюшу”. Толькі ён ведаў, колькі трэба зрабіць адтулін і на якой адлегласці, пад якім вуглом зрабіць зрэз саломінкі. У 1950 годзе вясковы музыкант становіцца лаўрэатам раённага конкурсу самабытных артыстаў.
У 1961 годзе Пратасевічы пераязджаюць у пасёлак Узда. Там гаспадар уладкоўваецца майстрам па рамонце гадзіннікаў і бытавым абслугоўванні насельніцтва. Разам з сынам Анатолем займаецца пошукам неабходных матэрыялаў для музычных інструментаў. Спачатку матэрыялы знаходзілі ў наваколлі роднай вёскі Роспы. На палетках калгаса нарыхтоўвалі сцёблы саломы жыта і аўса (урочышча Крыжыкі), па берагах ракі Лошы зразалі чарот вышынёй да двух метраў. Ва ўрочышчы Нарты (канал выкапаны да рэвалюцыі) на самых урадлівых глебах рос кмен — самы лепшы для вырабу дудак. На Уздзеншчыне (вёска Сямёнавічы) у парку былога маёнтка князя Радзівіла ад ветру звалілася высокае і рэдкае для Беларусі дрэва — ільма. Выбралі і выразалі некалькі кавалкаў валакністай драўніны, якая па зрэзах спачатку была амаль чорная і з пахам воцату. Праз нейкі час яна святлела. Драўніна ільмы падобная да дуба: шчыльная, але апрацоўцы паддаецца лягчэй, добра акумуліруе гукі і мае прывабны колер. Дудкі і жалейкі, зробленыя з ільмы, вызначаюцца мяккім і роўным, меладычным гучаннем.
Недалёка ад Смалявіч знайшлі адмысловыя нарыхтоўкі з клёну, грушы, грабу, ясеню. Там адбыўся смешны выпадак. Побач з цыстэрнай, напоўненай аміячкай, знашлі зараснік баршчавіку. Не ведалі, што расліна ядавітая, апяклі скуру на руках. З яго былі выраблены трамбіты з выдатным гучаннем.
Наведалі бацька і сын Белавежскую і Налібоцкую пушчы. Дазвол на гэта даў сам міністр культуры. Ляснікі здзіўляліся, як Вячаслаў Сцяпанавіч выбіраў неабходныя сухія яліны. Да аднаго дрэва падыходзіў, прыкладваў вуха, стукаў і чуў толькі аднаму яму вядомы чароўны звон. А на другое адразу паказваў, што з яго будзе добры інструмент. Што скажаш — талент ад Бога!
У 1973 годзе па стане здароўя майстар Пратасевіч перабіраецца да дачкі ў Калодзішчы, што пад Мінскам. Там дзеду Вецю вылучылі два пакоі для абсталявання майстэрні. У неабходным парадку размяшчаліся электрычны наждак, металічныя ціскі, кувалды і малаткі, электрычныя паяльнікі. Тут частымі гасцямі былі навучэнцы школ, педагогі, навуковыя супрацоўнікі. У доме дзеці не толькі майстравалі, але і спазнавалі азы музычных ведаў. Гэта і быў сапраўдны музей. У пакоях уздоўж сцен стаялі дудкі з саломінак, кмену, чароту, жалейкі і трубы. На падлозе размясціліся бубны, цымбалы, гуслі, ліры, віяланчэлі. Тут былі і першыя скрыпачкі дзеда Веці.
Успамінае сын Анатоль: “Дом Пратасевічаў быў заўсёды адчынены для гасцей, якіх сустракалі і праважалі маршам. Бацька іграў на скрыпцы, а маці Алена Мікалаеўна брала бубен. Шчырыя і ад-крытыя былі яны для людзей”.
Вячаслаў Сцяпанавіч знайшоў сваё прызванне: сем гадоў працаваў майстрам па рамонце і настройцы ўнікальных народных музычных інструментаў у Бел-дзяржфілармоніі, выступаў перад слухачамі ў школах, клубах, на святах. Яго мелодыі запісваліся на Беларускім і Усесаюзным тэлебачанні. Заслужаная артыстка БССР Валянціна Карэлікава, артысты Васіль Купрыяненка, Іосіф Несцяровіч у складзе фальклорнага ансамбля “Харошкі” ў час гастрольных паездак ігралі на яго інструментах перад слухачамі ў Англіі, Італіі, Польшчы, Японіі, многіх іншых краінах. На Кіпры шырокая аўдыторыя параўноўвала гучанне дудак з Беларусі з голасам скрыпак Страдывары.
Пражыў Вячаслаў Сцяпанавіч Пратасевіч 80 гадоў і пакінуў нам багатую культурную спадчыну. Яго музычныя інструменты прывабліваюць наведвальнікаў у Нацыяльным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, у Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў, краязнаўчых музеях Капыля і Узды. Разышліся яны па блізкім (Расія, Украіна, Прыбалтыка) і далёкім замежжы (Англія, Індыя, Японія, ЗША) разам з беларускімі дыяспарамі. Ён стаў лаўрэатам 1-га Усесаюзнага фестывалю самадзейнай мастацкай творчасці працоўных, узнагароджаны залатым медалём, шматлікімі дыпломамі ўсіх узроўняў. Імя яго назаўсёды ўнесена ў Энцы-клапедыю літаратуры і мастацтва Беларусі. Як удзельнік партызанскага руху ўзнагароджаны медалямі “Партызану Айчыннай вайны” ІІ ступені, “За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гг.” і інш.
Дзеці народнага творцы знайшлі сваё месца ў жыцці. Сын Анатоль стаў спецыялістам па рамонце швейнага абсталявання. У час адпачынку ў санаторыі “Лясныя азёры” вырабляў з карчоў дрэў фігуры жывёл. Дзве дачкі Ганна і Зоя вывучыліся на фельчараў. Сярод пяці ўнукаў ёсць інжынер-эканаміст (добра іграе на баяне), майстар-наладчык аўтамабільнага абсталявання, будаўнік. А ўнучка ў Расіі — мастак-мадэльер. Усе яны пакрышку ўзялі цудоўнае і прыгожае ад дзеда.
Сёння на месцы былога дома ў вёсцы Роспы ўстаноўлены помнік з прозвішчамі загінуўшых землякоў. Большасць з іх родныя для яго. Згубіла паўнаводнасць і рака Лоша, на берагах якой марыў будучы майстар і музыкант.
“У мяне столькі задум, што не хопіць майго жыцця!” — гэта былі апошнія словы для нашчадкаў Вячаслава Сцяпанавіча.
Захоўваюць памяць і паважаюць народнага майстра на Капыльшчыне за добрае сэрца і шчырую душу. А мы ў сваю чаргу ганарымся тым, што творчая спадчына нашага земляка знаходзіцца ў скарбонках роднай беларускай культуры. Ёсць вера, што наша капыльская зямля будзе поўніцца маладымі талентамі.
На Капыльшчыне развівае дзейнасць рэгіянальны цэнтр вуснагістарычных даследаванняў. 30 красавіка 2013 г. на базе ДУА “Слабадакучынская сярэдняя школа” пры падтрымцы Прадстаўніцтва зарэгістраванага аб’яднання “Deutsсher Volksсhoch schul-Verband e.V.” (ФРГ) і ДУА ”Мінскі абласны інстытут развіцця адукацыі” ў межах праекта “Культура Капыльшчыны: мінулае і сучаснасць” прайшло мерапрыемства, прысвечанае 100-годдзю з дня нараджэння Пратасевіча Вячаслава Сцяпанавіча — народнага майстра і музыканта. Для гасцей і ўдзельнікаў была адчынена краязнаўчая гасцёўня. Валянціна Барташэвіч (загадчык Слабада-Кучынскай сельскай бібліятэкі) падрыхтавала экспазіцыю фотаздымкаў і прэзентацыю “Майстар музычных інструментаў”. З цікавасцю прысутныя азнаёміліся з выставай “Рукі майстра дзіва дзіўнае твораць”. Экскурсію ў свет народных музычных інструментаў правяла Таццяна Варанцова — старшы навуковы супрацоўнік раённага краязнаўчага музея. Яна расказала і пра дудку, і пра жалейку, і пра скрыпку і іншыя музычныя інструменты знакамітага майстра. Затым слова ўзяла Валянціна Шуракова — дырэктар Капыльскага краязнаўчага музея:
— Ураджэнцы Капыльшчыны ўнеслі значны ўклад не толькі ў развіццё айчыннай культуры, але і сусветнай. Сёння мы знаходзімся ў пастаянным пошуку новых форм і метадаў работы з дзецьмі і дарослымі — гэта інтэрактыўная дзейнасць з выкарыстаннем інтэрактыўных прыёмаў. Таму і адкрываем новыя імёны славутых землякоў.
Прачытала свае вершы самабытная паэтэса Ядвіга Малевіч з вёскі Дусаеўшчына. А затым сваё музычнае майстэрства на флейтах прадэманстравалі навучэнцы школы мастацтваў Алёна Міхайлоўская і Данііл Кандыбовіч (здымак 2)
Барыс ДЗЕНІСЮК,
намеснік дырэктара ДУА “Слабадакучынская СШ”, кіраўнік рэгіянальнага цэнтра вуснагістарычных даследаванняў
Какова сумма государственных вложений в оздоровительную кампанию 2013 года?
В текущем году планируется затратить 33,3 млрд руб. на оздоровление детей Минской области из средств Фонда социальной защиты населения Министерства труда и социальной защиты Республики Беларусь. Размер дотации за счет средств государственного социального страхования на содержание детей в лагерях установлен с превышением уровня прошлого года и составляет на одну путевку в оздоровительные лагеря с круглосуточным пребыванием – 900 тыс. руб., в оздоровительные лагеря с дневным пребыванием – 350 тыс. руб., лагеря труда и отдыха с дневным пребыванием – 395 тыс. руб., профильные оздоровительные лагеря сроком 9 дней – 360 тыс. руб. Кроме того, на подготовку стационарных оздоровительных лагерей Минской области к работе в летний период направлено 376 млн руб.
Куда следует обращаться за путевкой?
С заявлением о выделении путевки в лагерь с круглосуточным пребыванием в зависимости от категории детей следует обращаться:
– по месту работы, службы одного из родителей в комиссию по оздоровлению и санаторно-курортному лечению населения – для детей лиц, подлежащих обязательному социальному страхованию, за которых в установленном порядке нанимателем уплачиваются обязательные страховые взносы в Фонд социальной защиты населения; а также лиц, находящихся в отпусках по беременности и родам или уходу за ребенком до достижения им возраста трех лет, для детей, оба родителя которых являются военнослужащими, лицами начальствующего и рядового состава;
– в государственные органы управления образования по месту жительства – для детей-сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, независимо от формы их устройства на воспитание, а также для детей-инвалидов, в т. ч. постоянно проживающих в домах-интернатах для детей с особенностями психофизического развития;
– к специалистам представительства Республиканского Центра по оздоровлению и санаторно-курортному лечению населения – для детей лиц, самостоятельно уплачивающих в соответствии с законодательством обязательные страховые взносы в Фонд социальной защиты населения, для детей, родители которых являются неработающими пенсионерами или лицами, получающими пособия по уходу за инвалидами 1 группы, детьми-инвалидами в возрасте до 18 лет либо лицами, достигшими 80-летнего возраста, а также детям безработных, зарегистрированных в управлении по труду, занятости и социальной защите районного исполнительного комитета;
– в управления (отделы) физической культуры, спорта и туризма – для детей, обучающихся в специализированных учебно-спортивных учреждениях и училищах олимпийского резерва, при направлении их в спортивно-оздоровительный лагерь специализированного учебно-спортивного учреждения с дневным или круглосуточным пребыванием.
Сколько раз в течение летней оздоровительной кампании можно выдавать одному и тому же ребенку путевку в лагерь с использованием дотации за счет средств государственного социального страхования в зависимости от категории детей?
Дети имеют право на получение путевки с использованием средств государственного социального страхования в лагерь с круглосуточным пребыванием не более одного раза в календарном году. Однако, для отдельных категорий детей предусмотрено выделение путевки двукратно.
Если в текущем году ребенок пользовался путевкой санаторно-курортной организации, имеет ли он право на использование путевки в летний оздоровительный лагерь с использованием средств государственного социального страхования?
Оздоровление детей с использованием средств государственного социального страхования в течение года в санаторно-курортных учреждениях не исключает возможность их направления в течение каждого каникулярного периода на оздоровление в профильных лагерях (сроком не более 9 дней), а также в лагерях с дневным и круглосуточным пребыванием с использованием дотации из средств государственного социального страхования.
По всем возникающим вопросам можно обращаться в районный отдел ФСЗН.
Светлана ГУРМАНЧУК,
начальник контрольно-ревизионного отдела Миноблуправления ФСЗН
