Более полувека, оберегая друг друга от житейских невзгод, несут любовь, нежность и верность
Галина и Анатолий ДЕМИДОВИЧ из г. Копыля. Но секрет семейного благополучия заключается не только в перечисленных качествах. Жизнь несколько сложнее...
Работа на Севере, как правило, людей привлекает заработной платой. Отправиться на заработки
Анатолия сподвигли жизненные трудности: он был шестым ребенком в семье, рано умерла мама, отец прикован к постели. Пришлось как-то выживать. Окончив узденское училище механизации сельского хозяйства по специальности «тракторист-машинист», уехал из родной Казаковки на Север. Трудовой путь начал в составе Вагайского сплав-участка, где по рекам сплавлял лес.
— Чтобы не было на реке затора из бревен, мы должны были длинными шестами отталкивать их от берега, — делится спецификой работы Анатолий Александрович. — Иногда бревно вставало поперек реки, и тогда приходилось быстро пробегать по бревнам, чтобы направить его по течению.
После был переведен в Советское СМУ плотником, строил финские домики. И тут получил повестку из военкомата. Призвали парня в танковые войска. Службу проходил в Волковыске Гродненской области, затем в Казахстане и Чехословакии. Застал события так называемой «пражской весны».
— Я всегда считал, что мужчина должен отслужить в армии, — убежден собеседник. — В армии формируется характер, потому что человек ограничен в своих действиях, ограничен в общении, он должен подчиняться приказам и уметь строить отношения с окружающими.
А не пойти ли в загс?
История знакомства
Галины и Анатолия интересная. Первая их встреча произошла в ресторане Копыля, где
Галина (в девичестве Страх) работала официанткой.
Анатолий, заприметив симпатичную девушку, вызвался проводить до дома. Та от кандидата в провожатые сначала решила отмахнуться, но было уже поздно, поэтому согласилась. Так сплелись две дороги в одну. Через год сыграли свадьбу.
— Он привлек меня своей красотой, — вспоминает женщина. — Такой высокий, статный. Мне всегда нравились темноволосые мужчины, а
Анатолий именно такой.
— Предложение до поры до времени я не делал, — признается мужчина. — Но после очередной встречи уверенно сказал: «Все, ты будешь моей женой». Она согласилась.
Так 7 августа 1971 года на Копыльщине стало на одну счастливую семью больше. Свадьбу сыграли в родительском доме
Галины в д. Нарути, отмечали весело, народу много было.
Семейное родовое гнездышко
За годы, вписанные в страницы жизненной истории,
Анатолий многое познал, постиг. Судьба опять позвала на Север. Трудился в составе Кондинской, Тарко-Салинской (треста «Ямалнефтегазоразведка») и Мезенской нефтеразведочных экспедиций. Сюда привез и жену. В то время Анатолий работал бурильщиком, а Галина — поваром. Но жизнь вернула в родные места: в 1975-м в Копыле построили свой дом, где и сегодня все дышит любовью и теплом, и куда сейчас в будни и праздники стекаются все члены большой семьи. Сын
Сергей работает в Копыльском ЖКХ, дочь
Татьяна — бухгалтером в магазине у индивидуального предпринимателя, радуют трое внуков и правнучка.
Уверенность в себе и работоспособность, активная жизненная позиция помогли
Анатолию Александровичу и в последующем. В его трудовой книжке есть место профессиям и на Копыльщине: рабочий райпромкомбината цеха резиновых изделий, тракторист автобазы, бульдозерист Копыльского стройучастка Минского облмежколхозстроя. На заслуженный отдых по состоянию здоровья ушел из райагросервиса, которому посвятил около десяти лет. Север оставил свой след: несколько лет назад мужчина перенес инсульт. Но, несмотря на все тяжести судьбы,
Анатолий Александрович по-прежнему бодр и активен, много времени отдает благоустройству своего дома и приусадебного участка, а главное — продолжает претворять свои мечты в жизнь.
Галина Кондратьевна посвятила себя воспитанию детей (работала няней в детском саду)и около 27 лет трудилась контролером цеха водоснабжения и водоотведения Копыльского района КУП «Слуцкводоканал».
Основа жизни этой семьи — труд, а главное слово — вместе. Вместе — в радости и в горе, в болезни и в здравии, в труде и в отдыхе. Энергичные и деятельные супруги не любят сидеть на месте. С энтузиазмом занимаются садом, успевают ухаживать за огородом.
— Не бывает семейной жизни без ссор, но, несмотря на все разногласия, главное — не забывать простую истину: женился — живи. Секрет долгих отношений заключается во взаимной любви и доверии. Нужно уметь друг другу уступать, учиться терпению, — уверены мои собеседники.
Татьяна БОХАН
Фото автора и из семейного архива 
Алена Кіш...
Сёння гэта імя – сімвал нацыянальнай культуры ХХ стагоддзя, а элементы з яе творчасці выкарысталі пры стварэнні лагатыпу ІІ гульняў краін СНД.
Гэтая таленавітая жанчына амаль без біяграфіі, аднак прозвішча яе ўвайшло ў энцыклапедыю чалавечай памяці. Яе маляваныя дываны з казачна-экзатычнымі сюжэтамі «Рай», «Дзева на водах», «Ліст да каханага», адметныя кампазіцыйным майстэрствам і ўнікальнай вобразнасцю, змешчаны ў «Сусветнай энцыклапедыі наіўнага мастацтва», выдадзенай у Югаславіі ў 1984 годзе. У выданні 800 імёнаў мастакоў з 50 краін свету. Ад Беларусі ў энцыклапедыю ўключана Алена Кіш – наша слынная зямлячка.
Ну як было не напісаць пра яе?
Кніга «Песня аб райскім жыцці» (маляваныя дываны Алены Кіш) выйшла ў выдавецтве «Беларусь» у 2016 годзе.
Сёння ў фондах гісторыка-культурнага музея-запа-ведніка «Заслаўе» калекцыя маляванак А. Кіш прадстаўлена 11 дыванамі. Гэта з тых 300, якія зрабіла за сваё жыццё ўнікальная мастачка з народа. Вярнуў з небыцця гэтыя 11 твораў і слаўнае імя мастачкі – мастак Уладзімір Басалыга.
Нарадзілася Алена Андрэеўна Кіш (1896 – 1949) у Слуцкім павеце Мінскай губерні ў мястэчку Раманава, а магіла яе знаходзіцца ў аг. Грозава Капыльскага раёна. Тут устаноўлены надмагільны помнік – дыпломная работа мастака Уладзіміра Ламейкі, улюбёнага ў творы мастачкі.
Алена Кіш – мастачка-самародак з непаўторным бачаннем навакольнага свету. Такіх называюць наіўнымі мастакамі, прымітывістамі, інсітнымі творцамі.
Якой жа адметнасцю вызначаецца творчасць Алены Кіш?
Як мы ведаем, на пачатку ХХ стагоддзя ва ўмовах савецкай ментальнасці ішло сцвярджэнне сацыяльнага, калектыўнага, грамадскага. Алена Кіш процістаяла гэтаму сваёй асаблівасцю, не залежнасцю. Яна загаварыла аб духоўным, асабістым, трапяткім і цнатлівым. Мастачка заглядвала сваімі карцінамі ў душу, прывівала новы тып самаўсведамлення – любоў і павагу да Асобы! Гэтым, на мой погляд, яна падобна да мастакоў эпохі Адраджэння, бо гэта яны ставілі ў цэнтры ўсяго Асобу, сцвярджэнне яе суверэнных правоў. Яны напоўнілі новым сэнсам праблему чалавечай годнасці.
Жыццёва-творчая гісторыя Алены Кіш не звязана з «вялікай гісторыяй» савецкага часу. У яе работах не прадстаўлены сцэны натхнёнай працы, якія былі характэрны для мастацтва сацыялістычнага рэалізму, дзе ўслаўляўся народ-працаўнік, народ-стаханавец, народ-пераможца… Работы А. Кіш адрозніваюцца ад канона, які дамінаваў у тую эпоху. Іх можна ахарактарызаваць і як «окно в частную жизнь белорусской крестьянки», і як «советское Зазеркалье» (А. Усманова). Усе свае надзеі на лепшае (не калектыўна-калгаснае, а дзявоча-жаноцкае!), жаданае, мройнае, спадзявана-ўзнёслае мастачка ўвасобіла ў сваёй творчасці, таму што надзею на лепшае нельга забіць у народнай душы. Багатая фантазія мастачкі нараджала сюжэты рамантычныя, узнёслыя, светлыя, з казачна-рамантычнымі матывамі. Сярод беларускіх мастакоў-прымітывістаў А. Кіш была першай, хто шчодра насыціў нацыянальнае мастацтва міфалагічна-казачным святлом.
На яе карцінах нябесны рай сышоў на беларускую зямлю. Гэта быў рай, у якім няма трагічнага «антуражу» – разрухі, нішчымніцы, голаду, сіроцтва…
А. Кіш стварала свае дываны, бадай, ці не ў самы цяжкі для нашай дзяржавы час – у 1930 – 1940-я гады… За мех бульбы (столькі каштавала праца) яна малявала дзівосную казку, райскую ідылію. Мы бачым драпежнікаў з добрымі вачыма, якія служаць чалавеку і аберагаюць яго ад усяго дрэннага…
Дываны майстрыхі – гэта свята народнага ўяўлення пра хараство і прыгажосць, песня суладдзя. Знаўцы народнага мастацтва адзначаюць, што і кампазіцыйная смеласць, і яркая дэкаратыўнасць, і багацце фантазіі аўтара, канечне ж, ад беларускага фальклору, народнага меласу (г.зн. мае меладычны, песенны пачатак).
Мне асабіста ўвесь жыццёвы і творчы шлях Алены Кіш уяўляецца самотнай песняй, з адчаю кінутай у райскія парыванні, якія завяршыліся трагічна.
Пасля вайны мастачка перабралася да сваёй малодшай сястры ў Грозава. Там яна і загінула. Малюючы свае дываны, Алена хацела пазбыцца той бязрадаснасці, а часам і роспачы, што спадарожнічалі ёй у штодзён-ным жыцці, а яе называлі гультайкай, нахлебніцай…
Сціплыя звесткі пра жыццё Алены Кіш разам з дзівоснымі карцінамі райскага жыцця на яе дыванах сфарміравалі атмасферу таемнасці вакол яе асобы. Вада на яе дыванах, як метафара няспыннай плыні часу і быцця, нібы прадказвае і ўтойвае смерць самой мастачкі, якая ўтапілася ў рацэ.
Ці ёсць аналагі творам Алены Кіш?
Яўген Сахута, доктар мастацтвазнаўства, піша так: «Сярод традыцыйных маляваных дываноў Беларусі нічога блізкага ні па характары выканання, ні па ўзроўні майстэрства пакуль не знойдзена...» Творчая спадчына А. Кіш – арыгінальная, самабытная, непаўторная з’ява ў нашай культуры, якая яшчэ чакае належнага асэнсавання».
Алену Кіш з поўным правам можна аднесці да нацыянальнай эліты. Такія творцы – гэта залаты фонд нацыянальнай культуры!
Ніна КАЛЕНЧЫКАВА,
член Саюза пісьменнікаў Беларусі
Талісманам ІІ гульняў краін СНД стала самабытная беларуская Рысь (Рыся).
У геральдыцы Рысь заўсёды вызначалі як спрытную і хуткую жывёлу, якая валодае інтэлектам і вострым розумам – усе якасці, якія ідэальна падыходзяць для спартыўнага талісмана.
Наша Рысь асаблівая, яна быццам выйшла з фантазій Алены Кіш. Жывёла нясе ў сабе паэзію і сілу ўнікальных беларускіх дыванкоў-маляванак. Яна гарэзная і самабытная, прыцягальная і вясёлая. Сваім моцным характарам Рысь натхняе на яркую гульню! 
Стан дарог — адна з самых вострых праблем, што хвалюе насельніцтва апошнім часам. Вось і жыхары в. Мазалі ў калектыўным звароце прасілі дапамагчы адрамантаваць вуліцу ў іх населеным пункце.
— Адразу скажу, што асфальтавання яе не будзе, таму што ў бюджэце няма сродкаў, — адзначыў Сяргей Пілішчык. — За праведзены так званы «ямачны» рамонт вінаватыя адказныя асобы будуць пакараны, а зацікаўленыя службы зробяць яго больш якасна.
З выездам на месца кіраўнік раёна агледзеў таксама імправізаванае збудаванне накшталт моста пры ўездзе ў Мазалі. Дадзена даручэнне адпаведным арганізацыям ліквідаваць вымоіны і абгарадзіць небяспечнае месца.
Жыхароў аг. Скабін штогод хвалюе добраўпарадкаванне тэрыторыі паміж дамамі №№ 71 і 73 па вул. Садовай. Справа ў тым, што яна зарасла хмызняком і травой. Сяргей Міхайлавіч сустрэўся з вяскоўцамі і даў даручэнне мясцовай сельгасарганізацыі скасіць няўдобіцу.
Подготовил Сергей КОЗЕЛ 
