Алена і Іван — гэта не проста сямейная пара, а частка вялікай дружнай сям'і, у якой выхоўваецца пяцёра дзяцей. Праўда, старэйшыя на парозе самастойнага жыцця: 19-гадовы Павел працуе электрыкам ва УП «ПІК-Лясное», а 17-гадовая Вольга вучыцца на настаўніка пачатковых класаў у Нясвіжскім дзяржаўным каледжы імя Я. Коласа. У сям'і яшчэ падрастаюць сямігадовая Дар'я, чатырохгадовы Цімоша і двухгадовы Арцём. Розніца паміж дзеткамі невялікая, таму растуць яны дружнай тройцай — маленькі, але калектыў. Хлапчукі ёсць хлапчукі: любяць гучна павесяліцца або пабіцца з-за якой-небудзь цацкі. Таму суцяшэнне шукаюць у Дашы, старэйшай у іх кампаніі. Сястрычка заўсёды падставіць плячо пакрыўджанаму, пашкадуе і прылашчыць абодвух братоў. І робіць гэта быццам між іншым, без лішніх слоў і з такімі клопатам і любоўю.
Усё змяняецца з прыходам бацькі: у хаце становіцца спакойна і ціха. Пасля працоўнага дня галаве сямейства хочацца адпачыць, ён жа асноўны здабытчык у сям'і, працуе трактарыстам у Колаўскім лясніцтве Капыльскага вопытнага лясгаса. Алена ж да водпуску па доглядзе за дзіцем працавала ў Песачанскай школе дворнікам, але ўжо некалькі гадоў знаходзіцца дома і выхоўвае дзяцей. Жанчыну па праве можна назваць захавальніцай хатняга ачага. Гаспадыня ўмее стварыць у доме ўтульнасць, смачна гатуе, а яшчэ яна працаўніца, якіх трэба пашукаць. Зараз не ўсялякая вясковая сям'я трымае карову, а вось у гэтай жанчыны малочная «карміцелька» ёсць. Дзеткі з задавальненнем п'юць малако, любяць яны таксама сыр, масла і тварог. А яшчэ ў хляве ёсць куры, якія забяспечваюць сям'ю яйкамі, качкі і свінні. На агародзе вырошчваюць агародніну, якую потым нарыхтоўваюць на зіму ў выглядзе хатніх кансерваў, а з ягад і садавіны гатуюць варэнне і кампоты. Спраўляцца з гаспадаркай, вядома ж, дапамагаюць муж і мама гаспадыні.
Да працы і самастойнасці прывучаюць і дзетак, выхоўваючы ў іх стрыманасць, працавітасць, настойлівасць, а яшчэ таварыскасць, добразычлівасць і прыхільнасць да родных і блізкіх. А іх, дарэчы, у сям'і Грыцкевічаў шмат, бо сам галава сямейства вырас у шматдзетнай сям'і. Так што сямейныя святы заўсёды шматлікія, вясёлыя і дружныя, а сямейныя каштоўнасці ўшанаваны.
— Без паразумення і ўзаемапавагі стварыць сям'ю немагчыма, — лічыць Алена. — Гэта галоўнае. Усё гэта мы і тлумачым сваім дзецям. На маю думку, у сям'і павінна быць як мага больш дзетак — гэта і ёсць сапраўднае шчасце.
Таццяна БОХАН 
У сям’і — пяцёра дзетак. І ўсе — дзяўчынкі-прыгажуні. Старэйшая Настасся ўжо выкладае англійскую мову ў СШ № 2 г. Капыля. Дарэчы, летам гэтага года яна прымала ўдзел у археалагічных раскопках у Юравічах, «прывезла» шмат разнастайных уражанняў. Марыя набывае адукацыю ў Ваўкавыскім педагагічным каледжы па спецыяльнасці «турызм і гасціннасць». Надзея, якой споўнілася 12 гадкоў, вучыцца ў СШ № 2 г. Капыля імя Ц. Гартнага. У санаторны яслі-сад ходзіць пяцігадовая Даша. А самая малодшая Сафійка (дзяўчынцы ўсяго паўтара гадочка) зараз дома разам з матуляй.
— Усе дзяўчынкі — розныя, — з цеплынёй у голасе расказвае Таццяна. — Напрыклад, Настасся вельмі актыўная, любіць парадак, дысцыплінаваная. Маша хутка знаходзіць агульную мову з самымі рознымі людзьмі, яна камунікабельная. Надзейка — дзяўчынка даволі спакойная, чымсьці падобная на Насцю. А Даша — як і Маша: ёй падабаецца мець зносіны з людзьмі. А вось Сафія адрозніваецца ад сваіх сястрычак тым, што вельмі гарэзлівая, жвавая і своеасаблівая.
Сямейны стаж Таццяны і Андрэя налічвае ўжо 21 год. Першая сустрэча адбылася ў Дусаеўшчыне, дзе ў школе Таццяна Паўлаўна, настаўнік пачатковых класаў і выяўленчага мастацтва, навучала дзетак. А малады чалавек жыў побач з установай адукацыі. Убачыў дзяўчыну, спадабалася, праз два гады ажаніліся. Зараз галава сямейства працуе ў райаграсэрвісе.
— Каб захаваць сям’ю, — пераканана Таццяна, — трэба давяраць адзін аднаму. Жанчына павінна быць упэўненай у сваім абранніку, у тым, што ён заўсёды побач. Напрыклад, наш тата ніколі не адмаўляе, калі трэба дапамагчы мне ці дзяўчынкам. Нават Сафійку, калі ёй быў месячык, я заўсёды спакойна пакідала з ім. Дарэчы, і мой муж, і я — абое са шматдзетных сем’яў.
Вельмі любяць у сям’і Дубовікаў святы. Асабліва Новы год, Каляды, Вялікдзень. Дзяўчынкам падабаецца фарбаваць яйкі, пячы пірагі. Таццяна і Андрэй — праваслаўныя, таму да рэлігійнага выхавання ставяцца сур’ёзна. Самі ж яны вянчаліся ў царкве Святога Ушэсця г. Капыля 18 мая 1997 года. З тае пары разам ідуць па жыцці, падтрымліваюць адзін аднаго, любяць і шануюць.
Дзіяна ТКАЧЭНКА 
Адразу адзначым: у 2007 годзе ордэнам Маці была ўзнагароджана мама нашай гераіні Алена Ільінічна Савіцкая. Таму сакрэты добрай сям’і Аліна ведае не па чутках.
Месца сустрэчы змяніць нельга. Так для Аліны і Віктара месцам сустрэчы стаў Капыль, куды дзяўчына ўладкавалася на працу на масласырзавод. Нарадзілася і вырасла яна на Случчыне, таксама ў шматдзетнай сям’і.
Пазнаёміла Аліну і Віктара сяброўка, і ўжо праз чатыры месяцы яны ўзялі шлюб. Гэта знамянальная падзея адбылася 10 верасня 2011 года. У жніўні 2012-га нарадзіўся першынец — Ілья, амаль праз год — Мілана. Вольга з’явілася на свет у студзені 2015 года, і зноў-такі амаль праз год — Паўлік. Малодшая Вікторыя парадавала бацькоў у лютым 2017 года. Хутка ў сям’і чакаецца папаўненне. Віктар зараз працуе ў Капыльскім вузле электрасувязі Слуцкага занальнага вузла электрасувязі.
Усе шчаслівыя сем’і шчаслівыя аднолькава. Гэтыя словы класіка як нельга лепей адлюстроўваюць становішча ў сям’і Боханаў, дзе пануюць любоў, узаемаразуменне і шчырасць у адносінах. Калі ёсць неабходнасць — падтрымаюць адзін аднаго. Як па-сапраўднаму мудрая жонка, у выпадках, калі трэба прамаўчаць, Аліна ніколі не скажа лішняга слова. А бывае, што і трэба прамаўчаць абодвум, упэўнена жанчына.
Галоўныя традыцыі для Боханаў — святкаванні дзён нараджэння дзетак. Кожнаму рыхтуюць падарункі, гасцей частуюць сваімі фірменнымі прысмакамі — шашлыкамі. На адно з такіх свят доўгачаканым жывым падарункам для дзетак стаў папугай Кеша, якога зараз малыя актыўна вучаць размаўляць.
У свабодны час сыночкі і дачушкі малююць, лепяць з пластыліну, разам з сябрамі гуляюць на вуліцы.
ШАШЛЫКІ
Спатрэбіцца: 1,5 кг мяса свіной шыі, 2 галоўкі цыбулі, 4 сталовыя лыжкі воцату, соль-перац па смаку, 250 г маянэзу.
Гатуем. Мяса парэзаць кубікамі па 3-4 см, дадаць цыбулю, соль, маянэз. Усё перамяшаць і паставіць на 4-6 гадзін у халоднае месца. Смажыць на мангале. Прыемнага апетыту!
Дзіяна ТКАЧЭНКА 
— Наша комсомольская жизнь была необычайно интересной и активной, — с нотой ностальгии в голосе вспоминает Зинаида Иосифовна. — Мы ставили концерты, ездили с ними по деревням. Очень ярко проходил День молодежи, проведение которого мы приурочили ко Дню освобождения Беларуси от немецко-фашистских захватчиков. Это стало многолетней традицией. Сами разыскивали и разучивали песни, продумывали концертные костюмы. Каждый праздник становился настоящим событием для молодежи не только нашей деревни, но и близлежащих населенных пунктов. Купалье, Зажинки, Дожинки, Новый год — всего и не перечесть. Кроме проведения культурных мероприятий, молодежь сажала деревья, собирала камни на колхозных полях, трудилась на заготовке сена. Нам повезло с председателем колхоза: Кирбуть Александр Ильич всегда помогал, с вниманием относился к молодежи, принимал участие в судьбе каждого.
…В ряды ВЛКСМ Зинаида Дуда вступила в конце 60-х годов. Ее, равно как и 20 одноклассников из родной Дороговицы, принимал тогдашний первый секретарь райкома Иван Соколовский. Перед торжественным мероприятием тщательно готовились: учили Устав, следили за своим поведением и учебой…
Так было положено начало комсомольской жизни, отделить которую от жизни профессиональной и личной (!) уже становится невозможно. Даже свадьба Зинаиды и Оттона Шиманского, возглавлявшего эту молодежную организацию в колхозе «Пролетарий» до нее, была комсомольской. Расписывала в Душевском СДК председатель Потейковского сельсовета Потеруха Фаина Семеновна. Секретарь парткома колхоза «Пролетарий» Кравченя Степан Кириллович подарил огромную магнитолу.
Комсомольская ячейка колхоза насчитывала около 30 человек. Зинаида часто помогала мужу оформлять документацию, собирать взносы. Когда пришло время менять лидера, комсомольцы единогласно выбрали Зинаиду. Это был 1978 год. К тому времени молодая женщина работала художественным руководителем Душевского СДК. И Зинаида со своим боевым характером и активной жизненной позицией принялась вдохновенно выполнять обязанности секретаря. Четко — один раз в месяц — проводила комсомольские собрания, на которых решались организационные вопросы, воспитывали провинившихся комсомольцев. Довольно популярными были концерты, конкурсные программы «А ну-ка, парни!» и «А ну-ка, девушки!». Не единожды молодежь участвовала в мотопробегах по местам боевой славы. Маршрут пролегал через Старицу, Бобовню, Ржавку, Песочное. Мотоциклы молодые люди брали свои собственные. В Песочном, куда обычно прибывали к вечеру, ставили палатки, разводили костер. Но самым главным был концерт, который давали для местных жителей. И уже на утро уезжали домой.
Незабываемой оказалась и поездка в Брестскую крепость. Накидав на обычный грузовик соломы, взяв побольше еды, одеял и, конечно же, баян, на котором замечательно играл муж Оттон Шиманский, молодежь отправилась в героическое место. Ехали весело: пели песни под баян, шутили. Отдав дань героям, вернулись в этот же день домой. Память погибших чтили всегда: вместе с пионерами возлагали венки к памятникам погибшим солдатам, ездили на экскурсию в Хатынь, проводили концерты ко Дню Победы.
Активного молодежного лидера хорошо знали в районе: не единожды фотография висела на Доске почета. В домашнем архиве хранятся грамоты райкома и обкома комсомола. Зинаида Шиманская награждалась Почетной грамотой ЦК ВЛКСМ, знаком ЦК ВЛКСМ «Молодой гвардеец пятилетки» и значком ЦК ВЛКСМ «За активную работу в комсомоле». К 110-летию со дня рождения В.И. Ленина «товарищ Зинаида Шиманская удостоена права быть сфотографированной у Красного Знамени» — так гласит запись в поздравлении.
[caption id="attachment_70629" align="aligncenter" width="560"]
■ Зинаида Шиманская (в центре) и секретари комсомольских организаций района у Красного Знамени[/caption]
Диана ТКАЧЕНКО 
Данное мероприятие было организовано с целью пропаганды здорового образа жизни среди учащихся. В фестивале принимали участие как учащиеся, так и преподаватели. Все учебные группы колледжа во главе со своими мастерами производственного обучения и кураторами в 12 часов стартовали от главного учебного корпуса в сторону усадьбы «Медовая заимка». Кто-то шел пешком, кто-то ехал на велосипеде. Учащиеся смогли попробовать свои силы в самых разнообразных состязаниях. На спортивных площадках соревновались в конкурсе «Меткий стрелок», демонстрировали свое мастерство в турнирах по пляжному волейболу, баскетболу и в игре «Дартс», показывали умение жонглировать футбольным мячом, состязались в шашечном турнире.
Свои творческие способности учащиеся смогли реализовать в одноименном конкурсе. Представления в каждой группе проходили по номинациям (на выбор): вокальная, танцевальная, поэтическая.
Интересным был и конкурс арт-Креатив, где работы учебных групп размещались на столах. Здесь оценивались оригинальность, аккуратность и креативность.
Чтоб никто не остался голодным, на территории усадьбы можно было приобрести кондитерские изделия, купить чай или кофе, а также подкрепиться свежеприготовленными солдатской кашей и ухой.
Диана ТКАЧЕНКО 
