Рассказывает врач-гигиенист (заведующий отделом гигиены) ГУ «Копыльский райЦГЭ Николай НОВИК:
-- Кроме отличных вкусовых качеств, грибы ценятся за свои полезные свойства. Грибы являются источником многих минеральных веществ;съедая 200-300 г грибов в день, взрослый человек может удовлетворить суточную потребность в белках.В грибах содержится мало калорий, поэтому они вписываются практически в любую диету.
Отравление грибами, как правило, происходит по причине неумения человека распознавать грибы или вследствие их неправильной кулинарной обработки. Наиболее тяжелые отравления происходят при употреблении ядовитых грибов, содержащих токсины.Самыми распространенными видами ядовитых грибов являются мухомор и бледная поганка. И если мухомор имеет характерный внешний вид, который не спутаешь с другими грибами, то бледная поганка часто «маскируется» под шампиньоны, опята. Её характерные особенности: у основания находится клубневидное утолщение с «воротничком», а пластинки шляпки белые. К отравлению грибами так же может привести употребление несъедобных грибов, условно-съедобных грибов.
-- Чтобы избежать отравлений грибами, какие правила следует соблюдать?
- Не собирать неизвестные грибы, не пробовать подозрительные сырые грибы на вкус. Не употреблять в пищу грибы перезревшие, червивые, дряблые. Не собирать грибы возле автодорог, т.к. грибы могут поглощать продукты сгорания автомобильного топлива, соли тяжелых металлов, пестициды и радионуклиды. Не покупать грибы с рук, на остановках транспорта, вдоль автотрасс, возле мини-рынков и на базарах без наличия соответствующих документов, подтверждающих их безопасность. Внимательно перебирать собранные грибы, хорошо их очищать, промыть, готовить сразу, т.к. грибы являются скоропортящимся продуктом. Что бы вы ни собирались делать с грибами – сначала следует их отварить в подсоленной воде и первичный отвар слить.
При проведении домашнего консервирования: засолку и маринование грибов необходимо производить в емкостях со свободным доступом воздуха; грибы должны быть хорошо отмыты от частиц земли; следует повышать кислотность домашних консервов путем добавления уксусной кислоты (в консервах с низкой кислотностью); соблюдать режим стерилизации тары, предназначенной для консервирования.
Собирать грибы рекомендуется с радиометрическим контролем: проверить собранные дары леса на содержание радионуклидов цезия. Для населения, использующего дикорастущую продукцию в личных целях, лабораторной службой ГУ «Копыльский районный центр гигиены и эпидемиологии» исследование проб дикорастущей продукции на содержание радионуклидов цезия-137 осуществляется бесплатно.
Подготовила Мария ШЕИНА 
В рамках конкурса будут организованы выставки сельскохозяйственных подворий, тематические площадки, пройдет дегустация блюд из картофеля.
Кроме того, предприятия и организации города, а также сельскохозяйственные организации смогут проявить креатив и творчество во время участия в конкурсах на лучшую скульптуру колорадского жука и лучший драник, в фотоконкурсе «Эх, картошечка, картошка!».
Учреждения образования города представят работы для участия в конкурсах на лучшую картину из картофеля и фотографию и, конечно же, испекут лучшие драники.
Начало в 11.00.
ОРГКОМИТЕТ 
Алеся Аляксандраўна і Віктар Сяргеевіч разам з пяццю дачушкамі пераехалі на Капыльшчыну чатыры гады таму з Крупскага раёна. Галоўнай умовай у выбары новага месца жыхарства была наяўнасць добраўпарадкаванага жылля, паколькі да гэтага даводзілася месціцца ў сваякоў альбо на здымных кватэрах.
Віктар (ён трактарыст) уладкаваўся на працу ў мясцовае сельгаспрадпрыемства КСУП «Доктаравічы», кіраўніцтва якога і выдзеліла маладой сям’і газіфікаваны дом з усімі выгодамі. Так пачалося іх жыццё на Капыльшчыне. І трэба сказаць, што наша зямля прыйшлася Марціновічам даспадобы, паколькі яны не толькі вырашылі тут пасяліцца, але і пачалі будаваць уласны дом. Ім, як шматдзетнай сям’і, дзяржава дала магчымасць атрымаць ільготны крэдыт.
— Пакояў будзе аж сем, і вялікая кухня, — расказвае Алеся. — І гэта не дзіўна, паколькі дзяўчынкі падрастаюць, ім трэба больш месца, да таго ж і гаспадынь ля пліты хутка прыбавіцца. Старэйшая васьмікласніца Карына ўжо можа і вячэру зварыць.
Безумоўна, няпроста весці гаспадарку ў такой вялікай сям’і: і ежу прыгатаваць на сем чалавек, усіх абмыць, адпрасаваць адзенне… Таму гаспадыня стараецца не губляць дарэмна ні адной хвіліны.
— Я ўсё паспяваю рабіць, у мяне ж столькі памочнікаў, — усміхаецца Алеся.
Ёсць у Марціновічаў і прыватная гаспадарка: свінні, куры, агарод. З задавальненнем рыхтуюць запасы на зіму, а яшчэ матуля любіць пачаставаць сваё сямейства чым-небудзь смачным. Самы любімы ласунак для дзетак — торт, які з’яўляецца на іх стале на кожнае свята. Алеся спрабуе розныя рэцэпты. У яе тоўстым блакноце засталося мала пустых старонак.
І дзеткі таксама стараюцца радаваць сваіх бацькоў. З захапленнем робяць для іх розныя сувеніры, вучацца гэтаму і ў школе Карына і Вікторыя, і ў дзіцячым садзіку, куды ходзяць Настасся і Дзіяна. Па вялікім сакрэце расказалі, што і на Дзень маці яны падрыхтавалі любімай мамачцы падарунак, які ўручаць ёй на свята.
Але самым лепшым падарункам для мамы ў гэты дзень, вядома ж, будуць шчырыя словы прызнання ў любові ад яе блізкіх, іх шчаслівыя ўсмешкі і ўвага.
Маргарыта САКОВІЧ 
Алена і Іван — гэта не проста сямейная пара, а частка вялікай дружнай сям'і, у якой выхоўваецца пяцёра дзяцей. Праўда, старэйшыя на парозе самастойнага жыцця: 19-гадовы Павел працуе электрыкам ва УП «ПІК-Лясное», а 17-гадовая Вольга вучыцца на настаўніка пачатковых класаў у Нясвіжскім дзяржаўным каледжы імя Я. Коласа. У сям'і яшчэ падрастаюць сямігадовая Дар'я, чатырохгадовы Цімоша і двухгадовы Арцём. Розніца паміж дзеткамі невялікая, таму растуць яны дружнай тройцай — маленькі, але калектыў. Хлапчукі ёсць хлапчукі: любяць гучна павесяліцца або пабіцца з-за якой-небудзь цацкі. Таму суцяшэнне шукаюць у Дашы, старэйшай у іх кампаніі. Сястрычка заўсёды падставіць плячо пакрыўджанаму, пашкадуе і прылашчыць абодвух братоў. І робіць гэта быццам між іншым, без лішніх слоў і з такімі клопатам і любоўю.
Усё змяняецца з прыходам бацькі: у хаце становіцца спакойна і ціха. Пасля працоўнага дня галаве сямейства хочацца адпачыць, ён жа асноўны здабытчык у сям'і, працуе трактарыстам у Колаўскім лясніцтве Капыльскага вопытнага лясгаса. Алена ж да водпуску па доглядзе за дзіцем працавала ў Песачанскай школе дворнікам, але ўжо некалькі гадоў знаходзіцца дома і выхоўвае дзяцей. Жанчыну па праве можна назваць захавальніцай хатняга ачага. Гаспадыня ўмее стварыць у доме ўтульнасць, смачна гатуе, а яшчэ яна працаўніца, якіх трэба пашукаць. Зараз не ўсялякая вясковая сям'я трымае карову, а вось у гэтай жанчыны малочная «карміцелька» ёсць. Дзеткі з задавальненнем п'юць малако, любяць яны таксама сыр, масла і тварог. А яшчэ ў хляве ёсць куры, якія забяспечваюць сям'ю яйкамі, качкі і свінні. На агародзе вырошчваюць агародніну, якую потым нарыхтоўваюць на зіму ў выглядзе хатніх кансерваў, а з ягад і садавіны гатуюць варэнне і кампоты. Спраўляцца з гаспадаркай, вядома ж, дапамагаюць муж і мама гаспадыні.
Да працы і самастойнасці прывучаюць і дзетак, выхоўваючы ў іх стрыманасць, працавітасць, настойлівасць, а яшчэ таварыскасць, добразычлівасць і прыхільнасць да родных і блізкіх. А іх, дарэчы, у сям'і Грыцкевічаў шмат, бо сам галава сямейства вырас у шматдзетнай сям'і. Так што сямейныя святы заўсёды шматлікія, вясёлыя і дружныя, а сямейныя каштоўнасці ўшанаваны.
— Без паразумення і ўзаемапавагі стварыць сям'ю немагчыма, — лічыць Алена. — Гэта галоўнае. Усё гэта мы і тлумачым сваім дзецям. На маю думку, у сям'і павінна быць як мага больш дзетак — гэта і ёсць сапраўднае шчасце.
Таццяна БОХАН 
У сям’і — пяцёра дзетак. І ўсе — дзяўчынкі-прыгажуні. Старэйшая Настасся ўжо выкладае англійскую мову ў СШ № 2 г. Капыля. Дарэчы, летам гэтага года яна прымала ўдзел у археалагічных раскопках у Юравічах, «прывезла» шмат разнастайных уражанняў. Марыя набывае адукацыю ў Ваўкавыскім педагагічным каледжы па спецыяльнасці «турызм і гасціннасць». Надзея, якой споўнілася 12 гадкоў, вучыцца ў СШ № 2 г. Капыля імя Ц. Гартнага. У санаторны яслі-сад ходзіць пяцігадовая Даша. А самая малодшая Сафійка (дзяўчынцы ўсяго паўтара гадочка) зараз дома разам з матуляй.
— Усе дзяўчынкі — розныя, — з цеплынёй у голасе расказвае Таццяна. — Напрыклад, Настасся вельмі актыўная, любіць парадак, дысцыплінаваная. Маша хутка знаходзіць агульную мову з самымі рознымі людзьмі, яна камунікабельная. Надзейка — дзяўчынка даволі спакойная, чымсьці падобная на Насцю. А Даша — як і Маша: ёй падабаецца мець зносіны з людзьмі. А вось Сафія адрозніваецца ад сваіх сястрычак тым, што вельмі гарэзлівая, жвавая і своеасаблівая.
Сямейны стаж Таццяны і Андрэя налічвае ўжо 21 год. Першая сустрэча адбылася ў Дусаеўшчыне, дзе ў школе Таццяна Паўлаўна, настаўнік пачатковых класаў і выяўленчага мастацтва, навучала дзетак. А малады чалавек жыў побач з установай адукацыі. Убачыў дзяўчыну, спадабалася, праз два гады ажаніліся. Зараз галава сямейства працуе ў райаграсэрвісе.
— Каб захаваць сям’ю, — пераканана Таццяна, — трэба давяраць адзін аднаму. Жанчына павінна быць упэўненай у сваім абранніку, у тым, што ён заўсёды побач. Напрыклад, наш тата ніколі не адмаўляе, калі трэба дапамагчы мне ці дзяўчынкам. Нават Сафійку, калі ёй быў месячык, я заўсёды спакойна пакідала з ім. Дарэчы, і мой муж, і я — абое са шматдзетных сем’яў.
Вельмі любяць у сям’і Дубовікаў святы. Асабліва Новы год, Каляды, Вялікдзень. Дзяўчынкам падабаецца фарбаваць яйкі, пячы пірагі. Таццяна і Андрэй — праваслаўныя, таму да рэлігійнага выхавання ставяцца сур’ёзна. Самі ж яны вянчаліся ў царкве Святога Ушэсця г. Капыля 18 мая 1997 года. З тае пары разам ідуць па жыцці, падтрымліваюць адзін аднаго, любяць і шануюць.
Дзіяна ТКАЧЭНКА 
