У могилы Степана Керезя[/caption]
Плутая по дорогам и перекресткам, выехали к искомой улице. Здесь нас встретил заместитель председателя Ивановской районной организации ОО «БСВВА» Сергей Дробышев. Пересев в его автомобиль, помчались в поселение Горбаха, которое расположено почти в двух десятках километров от райцентра. Гостей из Копыля уже ожидала Раиса Борисовна — мать погибшего Степана Керезя. Пожилую женщину застали за прополкой картофельных соток, расположенных сразу за домом. Владимира Александровича Раиса Борисовна обняла как родного. Так в обнимку стояли несколько минут, а слезы сами катились из глаз. Немного успокоившись, женщина рассказала о сыне, о том, как черная весть пришла в дом в 1983 году, о боевых товарищах сына, которые не забывают о ней, приезжают не только в день памяти воинов-интернационалистов, привозят подарки. Практически три часа, стоя у старого колодца, проходила беседа. Раиса Борисовна пригласила в дом, показывая семейные фотографии, рассказала о своей большой и дружной семье.
Спустя некоторое время автомобиль приближался к местному кладбищу, где похоронен рядовой, минометчик Степан Керезь, которому за две недели до гибели исполнилось всего лишь 20 лет. Отдав дань памяти солдату, мужественно исполнявшему свой долг, воины-интернационалисты вернулись к дому Раисы Борисовны. Прощались вновь со слезами на глазах уже как старые знакомые. Женщина благодарила за то, что боевые товарищи помнят о ее сыне. А на память о своем приезде воины-афганцы подарили экзотический цветок с надеждой, что он будет напоминать о гостях из далекого и близкого города Копыля.
Сергей ЛАЗОВСКИЙ
Фото автора 
У музеі Слабадакучынскай СШ Уладзімір Трыгубовіч са старшынёй мясцовай ветэранскай арганізацыі Святланай Астрэйка[/caption]
У жніўні 1985 года маладое папаўненне перакінулі ў Афганістан. Знайшліся і землякі. Прадоўжылася служба ў 173-м асобным батальёне (600 чалавек) спецыяльнага прызначэння КДБ СССР, 1-я рота і 1-ы ўзвод, г. Кандагар. Пасля адаптацыі пачаліся баявыя выхады. Дэсантнікаў закідвалі за 50–100 км у «духаўскую» зону верталётамі Мі-8, на брані БТР і БМП. Затым да месца дыслакацыі праходзілі ноччу да 20 км. Трыгубовіч нёс кулямёт ПКМ (з прыцэлам начнога бачання), каробку з кулямётнай лентай (3 кілаграмы), у РД (рукзак дэсантніка) — 1000 патронаў у лентах ці россыпам, тры флягі вады па 1,5 літра (адна на суткі). Усяго — да 60 кг грузу. У гарах дэсантнікі рабілі засады на караваны, якія рухаліся ў Афганістан з Пакістана і Ірана са зброяй, а ў зваротным напрамку ішлі з наркотыкамі.
Ворагі заўсёды з’яўляліся без папярэджання, і пачынаўся бязлітасны бой. Кулі траплялі ў флягу з вадой або збівалі шапкі. Але Трыгубовіч заўсёды выбіраў месца, прыкрытае прыроднай перашкодай. Аднаго разу куля ўсё ж зачапіла салдата: спачатку трапіла ў валун, а затым рыкашэтам прабіла левае вуха і засела ў патыліцы. Ранены і кантужаны, сцякаючы крывёю, дэсантнік Трыгубовіч прадаўжаў біць ворагаў. Была і кантузія пасля падрыву мінай БМП, калі група вярталася з задання. Далей — шпіталь у Кандагары.
Зразумела, Уладзімір не змог паведаміць аб раненні ні маці, ні каханай Наталлі. Уладзімір, калі паправіўся, пабываў у гарах Аргастана, пустыні Рэгістан. Асабліва дакучваў вецер-афганец. А ноччу замярзалі. На дапамогу прыходзілі сябры. Сярод іх з Капыля Аляксандр Макаранка — лепшы сябар і брат, які дзяліўся з Уладзімірам сваім запасам вады. Побач быў і Уладзімір Кандрукевіч з Кудзінавіч.
У час баявых аперацый гінулі сябры. На вачах Уладзіміра ў красавіку 1986 года душманы збілі два верталёты. Падзенне машын ён назіраў у прыцэл зенітнага кулямёта. Адзін Мі-8, у якім загінулі 12 дэсантнікаў, упаў адразу. А з другога 8 чалавек паспелі выскачыць у паветры, атрымаўшы пераломы канечнасцей і пазваночніка. Засталіся ўжывых толькі чатыры байцы.
Уладзімір не ведае, як аднойчы падхапіў невядомую інфекцыю. Тэмпература цела ўзнялася да 41 градуса. Пяць дзён урачы Кандагарскага шпіталя змагаліся за яго жыццё, ставілі кропельніцы. Крыху парушыўся рытм сэрца. У Кабуле прапаноўвалі падлячыцца. Адмовіўся.
Загад аб звальненні першым у роту прынёс камсорг батальёна з цікавым прозвішчам Сулыга. Усім паказваў газеты. Але быў яшчэ апошні баявы выхад у красавіку 1987 года. Звольніўся Уладзімір Трыгубовіч у запас 12 мая таго ж года. У дзень свайго 20-годдзя (14 мая) ступіў салдат на родную зямлю Беларусі. У форме дэсантніка, з медалямі і кветкамі прыйшоў Уладзімір у інтэрнат педінстытута да Наталлі. А вечарам маладыя паехалі да Валодзіных бацькоў. Сабраліся госці. Усе хацелі як мага больш даведацца аб вайне.
Уладзімір і Наталля доўга не чакалі: восенню згулялі вяселле. Засталіся на працу ў г. Уздзе, бліжэй да бацькоў. Склалася шчаслівае сямейнае жыццё. Нарадзіліся двое сыноў, якія атрымалі вышэйшую адукацыю і маюць ужо свае сем’і. Жонка Наталля ва ўсіх справах падтрымлівае мужа. Працаваў ён вадзіцелем аўтобуса ў аўтабазе, затым вадзіцелем у МНС. У 1996 годзе Уладзімір узначаліў Уздзенскую раённую арганізацыю ГА «Беларускі саюз ветэранаў вайны ў Афганістане». З 2012 года ён ужо ваенны пенсіянер.
За баявыя подзвігі Уладзімір Трыгубовіч узнагароджаны медалямі «За адвагу», «За баявыя заслугі», «Воіну-інтэрнацыяналісту ад удзячнага афганскага народа», юбілейнымі ўзнагародамі.
Барыс ДЗЕНІСЮК,
член ГА «Беларускі саюз журналістаў» 
Знаёмства з беларускай азбукай будзе цікавым і лёгкім, калі вы звернецеся да кнігі Віктара Кажуры «Азбука ў вершах і малюнках». Арыгінальныя вершы на кожную літару беларускага алфавіта і яркія малюнкі з гумарам зацікавяць маленькіх непасед.
Творчасць Міколы Чарняўскага, яго кнігі для дзяцей і пра дзяцей добра знаёмы ўсім прыхільнікам беларускай літаратуры. Не выключэнне і зборнік «Дзе схаваўся цень удзень?», у які ўвайшлі вершы і казкі, напісаныя ў апошні час. З-за чаго пасварыліся нотныя знакі? Як правільна зварыць смачны абед? Што такое УР? Пра гэта і іншае займальна і з цёплай усмешкай піша аўтар. А тым, хто захоча павесяліцца і папрактыкавацца ў вынаходлівасці, паэт прапануе раздзелы «Ехала рэха ў вёску Арэхава, альбо дзе жывуць скарагаворкі» і «Разгадай іх, дай ім рады, каб былі шарады рады».
Цікавыя дзецям і карысныя бацькам будуць «Советы феи вежливости». Аўтары кнігі Віктар Кудлачоў і Ірына Фаменкава даюць рабятам 17 асноўных парад, якія дапамогуць стаць ветлівымі, культурнымі, прыемнымі для акружаючых людзьмі. Вось некаторыя з іх: дапамагай сваім таварышам, дружы з чысцінёй, будзь самастойным, не смейся над тым, хто трапіў у бяду і інш. Усе парады дае фея ветлівасці Вета. Разам з ёю вы будзеце чытаць вершы, адгадваць загадкі, вучыць скарагаворкі, прыдумляць бурыме і выконваць розныя заданні.
Усім вядома, што праз гульню навучанне дзяцей ідзе больш паспяхова і эфектыўна, таму кніга Надзеі Сторажавай «Слова бывают разные» спадабаецца і бацькам, і дзецям. Яна дапаможа зрабіць навучанне цікавым і займальным. Вы зможаце атрымаць асалоду ад вясёлых вершаў і навучыцца пісаць без памылак. Кожнае заданне ў кнізе мае сваю ілюстрацыю.
Прыхільнікам чытання аб прыродзе хочацца параіць зборнік Янкі Галубовіча «Дзівосы роднай прыроды». Кніга пазнаёміць чытача са звярамі і птушкамі, якія жывуць у нашых лясах, заклікае беражліва адносіцца да прыроды, вучыць дабрыні і сяброўству, без якіх нельга пражыць на свеце. Выданне складаецца з апавяданняў і казак, у якіх апісана беларуская прырода.
Не проста цікавая як мастацкі твор, але і павучальная для будучых гаспадароў і гаспадынь кніга казак Таццяны Сучковай «Удивительные приключения макаронины Моти и другие невероятные происшествия». Вы даведаецеся шмат дзівосных гісторый, пазнаёміцеся з незвычайнымі казачнымі героямі. На старонках кнігі вас чакаюць сустрэчы з малпачкай Лёляй, шчанём Баксам, маленькім сабачкам Тычкам і іншымі. Вы даведаецеся, як прыгатаваць хатні кекс па рэцэпце жыхароў Мучной краіны і апетытны сметанкова-таматны соус, шырока вядомы ў горадзе Спагецці. Знойдзеце таксама інструкцыю па вырабе шпакоўні сваімі рукамі і пералік патрэбных інструментаў.
Падарункам для дзяцей, несумненна, стане і новы зборнік вершаў Уладзіміра Скарынкіна «Дзе і як жыве Нептун?». У гэтай кнізе дзеці малодшага школьнага ўзросту знойдуць творы, насычаныя цудоўнымі мастацкімі вобразамі, якія ствараюць радасную атмасферу свята. На кожнай старонцы змешчаны пераклад на рускую мову складаных слоў, таму яна дапаможа і бавіць час, і прынясе карысць пры вывучэнні беларускай мовы.
Валянціна КАМІНСКАЯ,
намеснік дырэктара па рабоце з дзецьмі Капыльскай раённай цэнтральнай бібліятэкі імя А. Астрэйкі 
Если это произошло днем, то:
— ни в коем случае нельзя включать электроприборы или использовать открытое пламя;
— немедленно закрыть кран газа и закрыть краны конфорок плиты или кран газовой колонки;
— для проветривания помещения открыть окна или форточки, открыть входную дверь;
— всем выйти из помещения и вызвать газовую службу.
Если это произошло вечером и у вас включены:
освещение, телевизор и другие электроприборы, то их выключать нельзя, так как при их отключении произойдет искра в розетке или выключателе, что может вызвать взрыв газа.
Чтобы исключить вероятность утечки газа:
Это может происходить незаметно, ведь он не имеет ни цвета, ни запаха. Отравление можно получить не только при пожаре (CO образуется в воздухе как результат горения), но и при плохой вентиляции в гаражах – особенно если оставить невыключенным двигатель в небольшом помещении, при несвоевременно закрытых печных заслонках или при отсутствии нормально циркулирующей вытяжки от газовых колонок. Первые признаки такого отравления – головная боль, головокружение, слезотечение, кашель, тошнота, рвота. При отравлении средней тяжести появляется сонливость. При высокой концентрации наступает потеря сознания и паралич.
Так, сразу несколько случаев недавно попали в сводки спасателей Минщины. Первый произошел в Столбцовском районе. Сообщение о том, что 23-летняя женщина и ее годовалый сын госпитализированы с диагнозом «острое отравление продуктами горения природного газа легкой степени», поступило в МЧС 1 февраля около 9 часов вечера. Семья проживает в двухквартирном жилом доме в деревне Новый Свержень. Прибывшие на место спасатели выяснили, что отравление угарным газом произошло из-за самовольного переноса трубы отвода продуктов горения газового водонагревателя из дымохода в вентиляционный канал квартиры двухквартирного жилого дома.
Еще один случай произошел в Борисове. 27 января поздно вечером в МЧС от дежурного аварийной газовой службы «Борисовгаз» поступило сообщение о необходимости оказания помощи в открытии дверей в квартирах пятиэтажного дома по улице Днепровской. В ходе выяснения обстоятельств получена информация, что ранее в квартире на третьем этаже обнаружены двое погибших. Прибывшие спасатели проникли в квартиру, расположенную на втором этаже, где были обнаружены тела четырех человек, в том числе двоих детей (10 и 17 лет). Обстоятельства гибели людей устанавливаются Главным следственным управлением Следственного комитета. Следствием рассматриваются различные версии произошедшего, в том числе неисправность газового оборудования. Возбуждено уголовное дело.
Для того, чтобы не получить отравление угарным газом, помните, что нельзя преждевременно закрывать заслонку печей, т.е. пока угли полностью не прогорят. При этом топить печь нужно не менее чем за два часа перед отходом ко сну. Запрещается пользоваться газовым оборудованием или другими теплогенерирующими агрегатами и устройствами при неисправных дымоходах и вентиляционных каналах. Не используйте для отопления помещений газовые бытовые приборы и аппараты (например, газовые плиты). Открытое пламя выжигает кислород в помещении, и его становится недостаточно для нормальной работы горелок. Из-за недостатка кислорода газ сгорает не полностью, в результате образуется угарный газ. Нахождение в помещении, воздух которого содержит 0,2% угарного газа, в течение 1 часа вредно для здоровья, а при содержании 0,5% угарного газа находиться в помещении в течение 5 минут опасно для жизни. А если концентрация газа в воздухе более 1,2%, человек умирает за несколько секунд. Берегите себя и своих близких.
Татьяна ШЕСТАКОВА,
инспектор ГПиО Копыльского РОЧС 
