Васіль Прохаравіч і Вольга Міхайлаўна Матусы з в. Карачоўшчына пражылі разам 60 год. Кожны год дадаваў іскрынку мудрасці ў асабістую скарбонку.
І сёння гаспадыня з упэўненасцю гаворыць, што захаваць сям’ю дапамогуць цярпенне і ўменне дараваць адзін аднаму.
[caption id="attachment_87594" align="aligncenter" width="840"]
■ Васіль Прохаравіч і Вольга Міхайлаўна Матусы 60 гадоў таму[/caption]
А пачалося іх жыццё 1 сакавіка 1960 года. Ды і наогул гэты месяц самы багаты на святы час. Менавіта ў сакавіку, а дакладней першага, яны адсвяткавалі 60-годдзе сумеснага жыцця. У гэтым жа месяцы, толькі з розным гадавым інтэрвалам, адзначаюць свае дні нараджэння: 14-га – гаспадыня, 26-га – гаспадар, 18-га – старэйшы сын Мікалай і 4-га – самая малодшая дачка Тамара. Паміж сабой Вольга Міхайлаўна і Васіль Прохаравіч жартуюць, што ўсе значныя сямейныя падзеі ўмясціліся ў два месяцы – акрамя сакавіка парадаваў нараджэннем яшчэ двух дзетак і кастрычнік: 12-га з’явіўся на свет Міхаіл і 27-га – Людміла. Але зноў-такі з пэўнай часовай адлегласцю. Усяго – чацвёра дзяцей.
[caption id="attachment_87595" align="aligncenter" width="840"]
■ Васіль Прохаравіч і Вольга Міхайлаўна Матусы, 2020 г.[/caption]
Расказваючы пра свой лёс, паважаныя людзі не стамляюцца паўтараць, што сёння жыццё лягчэйшае, чым калісьці было ў іх. І галоўнае, што не чуваць выбухаў, не гінуць у ваенным ліхалецці людзі. Падставу для гэтакага сцвярджэння Матусы маюць. І ён, і яна выгадаваліся ў шматдзетных сем’ях, у якіх таты не вярнуліся з войнаў. Сыноў і дачушак падымалі адны матулі.
– Толькі памятаю я, – гаворыць Вольга Міхайлаўна, – як бацька падняў мяне, маленькую дзяўчынку, пацалаваў і пайшоў. Больш я яго ніколі не бачыла… Ужо пазней мы даведаліся, што загінуў ён у Польшчы.
– А мой тата нават і не дажыў да Вялікай Айчыннай: ён загінуў падчас «фінляндскай» вайны ў 1939 годзе, – дадае Васіль Прохаравіч.
Пасляваеннае дзяцінства… Пра яго і гаспадар, і гаспадыня ўспамінаюць двума словамі: голадна і холадна. Часцей карміліся тым, што ўдавалася знайсці на палях: падмерзлая бульба, капуста. І вельмі хацелася хлеба…
Таму і атрымаць добрую адукацыю не ўдалося. Вольга Міхайлаўна, у дзявоцтве Кульбіцкая, скончыўшы карачоўскую чатырохгодку, а затым і труханавіцкую сямігодку, адправілася набываць веды ў Грэск. Навука давалася дзяўчынцы лёгка. Але цяжка было адной хадзіць па сем кіламетраў (асабліва зімой), а затым яшчэ і дапазна вучыць урокі, ды і грошай не хапала. І ў рэшце рэшт пайшла працаваць у калгас. Так і Васіль Прохаравіч.
Жылі яны амаль побач, адзін аднаго ведалі з дзяцінства. Калі пасталелі, сустракаліся на мала-дзёжных вячорках у клубе. Граў гармонік, спявалі дзяўчаты – весела гуляла шматлікая моладзь Карачоўшчыны.
Нягледзячы на тое, што ў Вольгі было шмат кавалераў, а ў Васіля – дзяўчат, нейкім магнітам іх цягнула адзін да аднаго. Сэрцу, як кажуць, не загадаеш. Вось і вырашылі ажаніцца. Напярэдадні, недзе ў апошнія дні лютага, да Кульбіцкіх завіталі сваты: прасілі руку Вольгі. Тады ж і вырашылі, што вяселля не будзе (лішніх грошай не было), а жыць стануць у Кульбіцкіх. 1 сакавіка 1960 года распісаліся ў Труханавіцкім сельсавеце ды і пачалі будаваць сумеснае жыццё. Пражыўшы год у Вольгінай маці, набылі невялічкую хатку. І толькі праз дзесяцігоддзе пабудавалі больш вялікую сучасную.
Так і жылі: хадзілі на працу ў калгас, гадавалі дзетак. Да таго ж вялікай была і асабістая гаспадарка: карова, свінні, куры. Васіль Пятровіч, скончыўшы курсы трактарыстаў у калгасе, хутка сеў за руль так званага «жалезнага каня». Дарэчы, на падворку ў Матусаў стаяць ажно дзве адзінкі такой тэхнікі: «Владимирец» і «Беларус». Трактары і сёння з лёгкасцю падпарадкоўваюцца свайму гаспадару. На іх Васіль Прохаравіч і разворвае поле, і выбірае бульбу, і суседзям дапамагае.
[caption id="attachment_87596" align="aligncenter" width="840"]
■ Васіль Прохаравіч і яго верны «Владимирец»[/caption]
Паступова з кожнага сумесна пражытага года цаглінкай да цаглінкі складваўся трывалы будынак жыцця, сцены якога і зараз надзейна абараняюць кожнага члена сям’і ад бед і няўдач. На пытанне да Вольгі Міхайлаўны, як удалося выгадаваць годных і клапатлівых дзяцей, жанчына адказвае:
– Мы прывучвалі іх да працы. Бралі па гектару буракоў ці льну, і дзеці дапамагалі палоць, рвалі лён, глядзелі за хатняй гаспадаркай.
На стале заўсёды былі прыгатаваныя ўласнымі рукамі сметанковае масла, смятана, тварог, каўбаскі ды сальца. Сваім любімым мужу, сыночкам і дачушкам Вольга Міхайлаўна гатавала супы з фасолі, гароху, пякла блінцы – вядома ж, паспрабуй накармі столькі чалавек. Васіль Прохаравіч нават і сёння аддае перавагу жончыным блінам перад хлебам.
Зараз да бабулі з дзядулем акрамя дзяцей прыязджаюць чацвёра ўнукаў і ўжо – трое праўнукаў. У адказ за бацькоўскі клопат Васіль Прохаравіч і Вольга Міхайлаўна атрымоўваюць сыноўскую і даччыную любоў і ўвагу.
Вельмі любяць у сям’і Матусаў святкаваць знамянальныя даты. Дзесяць гадоў таму сваякі і знаёмыя сабраліся ў хаце, каб павіншаваць гаспадароў з залатым вяселлем, крыху пазней – на іх асабістыя юбілеі. А сёлета весела адсвяткавалі дыяментавае вяселле. Сцены залы доўга ўпрыгожваюць рознакаляровыя паветраныя шарыкі, у вазах прывабліваюць вока жывыя кветкі. У сямейным альбоме захоўваецца шмат фотаздымкаў, на якіх адлюстраваны вясёлыя моманты жыцця.
[caption id="attachment_87593" align="aligncenter" width="840"]
■ Васіль Прохаравіч і Вольга Міхайлаўна разам са сваякамі святкуюць залатое вяселле. 2010 год[/caption]
Традыцыйна звяртаюся з пытаннем: «У чым жа сакрэт шматгадовага сумеснага жыцця?» З вуснаў гаспадыні гучыць адказ:
– А які ж тут сакрэт? Як мы жылі? Дзень – работа, дзень – работа. Усякага ў жыцці бывала. Пасварыцца можна і з-за ўсялякай дробязі. Але галоўнае – умець дараваць адзін аднаму. Цяпер моладзь у сваёй большасці разбэшчаная, прывыклі атрымоўваць усё і адразу. А ў жыцці трэба ўмець і пацярпець.
Цяжка не пагадзіцца са словамі мудрай жанчыны. Тым больш што 60 гадоў, пражытых разам, – найлепшы таму доказ.
Развітваючыся, Вольга Міхайлаўна і Васіль Прохаравіч шчыра дзякуюць за ўвагу да іх, а, праводзячы да дарогі, гаспадар дадае:
– Бывайце здаровы! Ідзіце з Богам!
Дзіяна ТКАЧЭНКА
Новый коронавирус (COVID-19) был обнаружен в декабре 2019 года в Ухане, Китай. Распространение коронавирусной инфекции затронуло весь мир. В Беларуси организована масштабная работа по сдерживанию распространения заболевания. В больницах проводится успешное лечение выявленных пациентов. Санитарно-эпидемиологическая служба устанавливает контакты «первого и второго уровня». Медики готовы к оказанию помощи тем, кто в ней нуждается.
Какие симптомы
Комитетом государственного контроля Минской области 6 апреля 2020 года по телефону (8-017) 284-16-88 будет проводиться горячая линия по вопросу обеспеченности розничной торговой сети товарами первой необходимости. В указанный день граждане с 11.00 до 13.00 могут сообщить имеющуюся информацию по фактам отсутствия указанных товаров в продаже длительное время (более трех дней).
Кроме того, сообщение по указанной тематике можно отправить на электронную почту Комитета государственного контроля Минской области: Этот адрес электронной почты защищён от спам-ботов. У вас должен быть включен JavaScript для просмотра.. 
■ Пчеловод Виктор Рыбак и его помощник Евгений Чеботарев (справа)[/caption]
Когда Виктор Александрович начинал свою работу, пасека лесничества состояла из 36 пчелосемей, сейчас же их 110. В прошлом году силами специалистов получено свыше четырех тонн качественного меда, в расчете на пчелосемью – 36 кг. Кстати, это один из лучших результатов в республике. Содержатся ульи в основном на платформах, поэтому в период медосбора находятся в разных лесах в радиусе до 25–30 км от лесничества.
Специалисты считают, что зимовка в их «хозяйстве» прошла неплохо, можно сказать, что не было гибели. На это повлияла совсем не зимняя погода.
Чем же следует заняться пчеловодам с приходом весны? Как отметил Виктор Рыбак, если зимовка пчел прошла успешно и ульи выставлены вовремя, с наступлением первых теплых дней (при температуре +10…+12) у пчел проходит очистительный облет. Наблюдая за этим процессом, можно сразу понять, в каком состоянии находится семья. Это несложно, ведь чем активнее происходит процесс облета, тем благополучнее прошла зимовка. Сильные семьи начинают облет первыми и по времени он довольно продолжительный.
Если семья облет не производит, то это является для пчеловода тревожным сигналом, который означает, что с пчелами что-то не так и на них следует срочно обратить внимание. Возможно, просто леток улья забит подмором, а может, причина серьезнее, например, повреждение улья мышами, голод, потеря матки, прочие неприятности. В любом случае все проблемные ульи необходимо тщательно осмотреть.
С наступлением первого теплого и безветренного дня (при температуре не ниже +15) необходимо осуществить первый осмотр гнезд. Его нужно начать со слабых семей. При осмотре одновременно очистить ульи от подмора и прочего мусора.
Если на дне и стенках улья есть плесень или сырость, заменить его на сухой и чистый.
Заменять поврежденные мышами рамки, утепление, холстики и производить все работы нужно быстро, чтобы не охлаждать расплод.
[caption id="attachment_87586" align="aligncenter" width="840"]
■ Платформа с ульями для выездного медосбора[/caption]
Особое внимание следует обратить на запасы меда в улье, и если они исчерпались, их необходимо обязательно пополнить. Дело в том, что если меда в семье остается меньше пяти – шести килограммов, жизнь пчел переходит в режим жесткой экономии, что сильно тормозит полноценное развитие семьи. Пополнять запасы лучше всего полномедными рамками. Если таковых нет, то можно приготовить сахарный сироп (1 часть воды на 2 части сахара). Сироп давать пчелам лучше всего на ночь, по 0,5 л на семью, с интервалом два дня, пять – шесть раз.
В этот период не стоит забывать и о лечении пчел. Обработка необходима от разных типов клещей – зимний период ослабляет иммунитет насекомых, их атакуют членистоногие. Необходимо немедленно купить препараты для лечения пчел и начать уничтожать паразитов. От опасных инфекций нужно подлечить пчел, за которыми неправильно ухаживали, которым не оставили достаточно корма на зиму. Они становятся объектом атаки микроорганизмов, вирусов. Необходимо изучить грибковые поражения и незаразные патологии – это последствия неправильного или недостаточного внимания хозяина к семейству.
В любом случае не стоит ждать, пока вымрет вся популяция. При ярких симптомах стоит начинать терапию немедленно.
В первую очередь стоит точно диагностировать, от чего спасать медоносных пчел. Визуального осмотра недостаточно, лучше предоставить особей на анализ.
Сергей КОЗЕЛ 
– Мы отслеживаем ситуацию по каждому человеку. Такую же работу будем продолжать и в дальнейшем. Сравнив показатели заболеваемости пневмонией за первый квартал этого года с этим же периодом прошлого года, мы пришли к выводу, что количество заболевших и пролеченных в стационаре уменьшилось. Такая же динамика наблюдается и с уровнем смертности. Надеюсь, что эта тенденция сохранится, – отметил глава области.
По словам Александра Турчина, мониторинг заболеваемости в регионе будет продолжен. 
