Упершыню я пабываў у студэнцкім будаўнічым атрадзе ў далёкім 1975 годзе пасля першага курса Беларускага дзяржаўнага інстытута народнай гаспадаркі, у якім вучыўся да 1979 года. Працавалі мы ў Заслаўі, калі будавалася Вілейска-Мінская водная сістэма. На будатрадаўскай вопратцы, якую захоўваю і цяпер, намаляваны цагляная кладка, узыходзячае сонца і літары ВМВС (Вілейска-Мінская водная сістэма).
[caption id="attachment_71024" align="aligncenter" width="560"]
■ Уладзімір Бурак і яго студэнцкая рэліквія, 2018 г.[/caption]
Выконвалі ў асноўным жалезабетонныя работы, па выхадных (адзін у тыдзень) — гулялі ў футбол, наведвалі лазню. Пражывалі ў двух вагончыках, у якіх стаялі ложкі, а ў трэцім была кухня. Ежу ў будатрадах гатавалі на месцы студэнткі-повары. Галоўным інжынерам у Заслаўскай ПМК, куды мы былі прыкамандзіраваны, у той час працаваў Мікалай Фёдаравіч Дамашкевіч, аб чым я даведаўся з яго аўтабіяграфіі, калі ён займаў пасаду старшыні Мінскага аблвыканкама.
На наступны год пашчасціла працаваць у будатрадзе на роднай Капыльшчыне, у вёсцы Пясочнае. Накіраваны мы былі ў Капыльскую ПМК-84 трэста «Слуцксельбуд».
Будавалі агароднінасховішча, якое больш за сорак гадоў без капітальнага рамонту і цяпер выкарыстоўваецца сельгаспрадпрыемствам.
Прарабам у нас быў Уладзімір Вароніч, якога капыляне ведалі і як добрага футбольнага арбітра. Са Слуцкага трэста да нас накіравалі майстра, які навучаў нас і сачыў за якасцю работ, бо многія студэнты не мелі навыкаў у будаўніцтве цагляных сцен. Тут я ў вучэбным пункце трэста «Слуцксельбуд» атрымаў пасведчанне № 1752 аб допуску да абслугоўвання грузапад’ёмных кранаў у якасці стропальшчыка, а таксама пасведчанне № 28 аб прысваенні кваліфікацыі муляра трэцяга разраду. На роднай Капыльшчыне я вельмі старанна працаваў. Камандзір атрада пры заканчэнні работ даверыў як аднаму з лепшых байцоў буд-атрада апусціць сцяг з нагоды заканчэння працоўнага семестра. Па выніках работы я таксама быў узнагароджаны граматай Капыльскага РК ЛКСМБ (узначальваў Іван Уладзіміравіч Сакалоўскі) і Ганаровай граматай ПМК-84.
А роўна 40 гадоў таму, у 1978 годзе, у складзе будатрада Беларускага дзяржаўнага інстытута народнай гаспадаркі працаваў у Заходняй Сібіры, у Томскай вобласці, горад Стражавой. Там за паўтара месяца з драўляных брусоў наш атрад узвёў 28-кватэрны жылы дом у два паверхі і заклаў фундамент пад яшчэ адзін такі дом.
Гэтыя апошнія будатрадаўскія будні мне асабліва запомніліся, засталося шмат фотаздымкаў. Пражывалі мы ў палатачным гарадку для 1200 будатрадаўцаў з розных гарадоў і рэспублік Савецкага Саюза. Яшчэ 400 студэнтаў з Азербайджана, якія будавалі дарогі, пражывалі за 4 км ад нашага лагера. На яго тэрыторыі была агульная сталовая, дзе працавалі повары з кожнага атрада. На танцпляцоўцы лагера кожную сераду, пятніцу, суботу і нядзелю вечарам былі танцы, дзе іграў ВІА з Казанскага ўніверсітэта. За ўсе танцы з кожнага студэнта ўзялі толькі па 50 капеек. На валейбольнай пляцоўцы праводзіліся сяброўскія спаборніцтвы з азербайджанскімі студэнтамі.
[caption id="attachment_71025" align="aligncenter" width="560"]
■ Будатрад з Беларусі і яго новабудоўля. Сібір, 1978 г.[/caption]
Абавязак будатрадаў — праводзіць дабрачынныя акцыі, канцэрты, сустрэчы з працоўнымі калектывамі. Паколькі горад Стражавой на тую пару быў малады (15 гадоў і 15 тысяч насельніцтва), канцэрты і сустрэчы з людзьмі мы праводзілі непасрэдна каля жылых дамоў, загадзя размясціўшы аб’явы і ўзгадніўшы з мясцовым кіраўніцтвам. Пасля нашых непрафесіянальных канцэртаў жыхары шчыра дзякавалі, а некаторыя, пачуўшы беларускія песні, плакалі — яны былі беларусамі.
Цяпер, калі няма таго былога Савецкага Саюза, усё роўна прыемна ўспомніць тыя часы, дарогу ў цягніку праз такія непаўторныя прасторы вялікай краіны.
Канешне, студэнцкія будатрады і камсамол непарыўныя. Камсамол іх нарадзіў, выхаваў і ганарыўся імі.
Уладзімір БУРАК,
былы пазаштатны старшыня рэвізійнай камісіі Капыльскай раённай камсамольскай арганізацыі
Ситуации в сельском хозяйстве Глава государства на совещании уделил очень большое внимание, выслушав доклады о ходе работ на местах и в целом по стране. В центре внимания были вопросы завершения осенних сельхозработ и начала подготовки к посевной будущего года.
Как было отмечено на совещании, в целом сроки выдерживаются, и есть высокая степень уверенности, что работы завершат в срок. Однако Александр Лукашенко акцентировал внимание на качестве этих работ, недопустимости потерь и задаче по обеспечению сохранности урожая. 
В соответствии с п. 41.1 постановления Совета Министров Республики Беларусь № 703 от 22 июля 2014 года «Об утверждении Правил продажи отдельных видов товаров и осуществления общественного питания и Положения о порядке разработки и утверждения ассортиментного перечня товаров, ассортиментного перечня продукции общественного питания» продажа несовершеннолетним в возрасте до 18 лет алкогольных и слабоалкогольных (с объемной долей этилового спирта не более 7 процентов) напитков, пива запрещается. Согласно же ч. 6 ст. 12.17 КоАП Республики Беларусь нарушение правил торговли, выразившееся в продаже алкогольных, слабоалкогольных напитков или пива несовершеннолетним, влечет наложение штрафа в размере от двадцати до пятидесяти базовых величин.
Однако, несмотря на внушительные суммы наказания, находятся работники торговли, игнорирующие требования законодательства. Так, за 9 месяцев текущего года сотрудниками Копыльского РОВД выявлено 6 фактов продажи алкогольных напитков (пива) несовершеннолетним. К административной ответственности за данное правонарушение привлечено 6 продавцов торговых объектов различных форм собственности, расположенных на территории района.
В Копыле и районе постоянно осуществляются мероприятия, направленные на предупреждение и выявление нарушений, связанных с реализацией алкогольной продукции лицам, не достигшим 18-летнего возраста. Среди последних был проведен профилактический рейд по торговым объектам райцентра. Старший лейтенант милиции, участковый инспектор ИДН Копыльского РОВД Евгений Клыга напомнил работникам магазинов о требованиях антиалкогольного законодательства, касающегося запрета на реализацию спиртного несовершеннолетним, и ответственности за его нарушение.
В ходе бесед с продавцами Евгений Анатольевич акцентировал внимание на необходимости тщательной проверки документов у лиц, чей возраст вызывает сомнение. Тем более что, согласно закону, при возникновении споров покупатель обязан предъявить документ, содержащий фотографию, подтверждающий его возраст.
[caption id="attachment_71020" align="aligncenter" width="350"]
■ Евгений Клыга проводит профилактическую беседу с продавцом магазина «Зимняя вишня»[/caption]
На решение проблемы, касающейся употребления спиртных напитков несовершеннолетними, направлены и другие нормы антиалкогольного законодательства, нарушение которых также наказуемо. Так, сотрудниками Копыльского РОВД за 9 месяцев текущего года было выявлено 19 фактов вовлечения взрослыми людьми несовершеннолетних в антиобщественное поведение путем приобретения для них спиртных напитков либо их совместного распития. Все лица, допустившие данное правонарушение, привлечены к административной ответственности согласно ст. 17.4 КоАП Республики Беларусь в виде наложения штрафа в размере от десяти до тридцати базовых величин.
Помимо этого за вышеуказанный период было выявлено и задокументировано 46 фактов нарушения антиалкогольного законодательства несовершеннолетними: составлено 29 административных протоколов по ст. 17.3 КоАП Респуб-лики Беларусь (распитие алкогольных напитков в общественном месте либо появление в общественном месте или на работе в состоянии опьянения) и 17 административных протоколов по ст. 9.4 КоАП Республики Беларусь (в связи с недостижением возраста привлечения к ответственности). В первом случае предусмотрена ответственность в виде наложения штрафа в размере до восьми базовых величин (а при повторном нарушении в течение одного года — от двух до пятнадцати базовых величин или административный арест). Правонарушение же по ст. 9.4 влечет предупреждение или наложение штрафа в размере до десяти базовых величин (совершенное повторно в течение одного года после наложения административного взыскания за такое же нарушение — от десяти до двадцати базовых величин).
Оксана МИХАЙЛОВСКАЯ 
