У першую чаргу цяпло накіравана ў дзіцячыя дашкольныя, школьныя, лячэбна-прафілактычныя, медыцынскія ўстановы, установы сацыяльнага забеспячэння, музеі, бібліятэкі.
Пры сярэднясутачнай тэмпературы на працягу пяці сутак плюс 8 градусаў і ніжэй будзе падключаны жыллёвы фонд, інтэрнаты, гасцініцы, вучэбныя ўстановы.
Затым чарга дойдзе да грамадскіх і адміністрацыйных будынкаў, прамысловых прадпрыемстваў і іншых аб’ектаў — па ўзгадненні з энергазабеспячальнай арганізацыяй.
Пры тэмпературы знешняга паветра вышэй за 10 градусаў ацяпленне памяшканняў будзе праводзіцца ў рэжыме прапальвання з максімальным выкарыстаннем мясцовых відаў паліва.
Маргарыта САКОВІЧ 
■ Сергей Лазюк и Александр Ивановский принимают поздравления от заместителя председателя райисполкома Александра Липницкого (крайний справа) и Валерия Козловского[/caption]
Будь то посев зерновых или уборочная — название «Пионер-Агро» звучит на Копыльщине. Даже первые тысячники по намолоту зерна в нашем районе работают в названном хозяйстве: это экипаж комбайна «Лексион-530» в составе Александра Ивановского и Сергея Лазюка. Фотография Александра Ивановского, который держится в лидерах далеко не первый год, украшает районную Доску почета.
— Мы просто стараемся хорошо работать, — делится секретом успеха Александр Иванович. — Стремимся держать марку своего хозяйства. А вообще наша семья — настоящая династия. Работать на комбайне меня научил отец, когда я еще был в 8 классе. Самостоятельно за рулем — целых 13 лет!
Вот уже почти год хозяйство возглавляет молодой руководитель Валерий Козловский, пришедший после окончания Гродненского аграрного университета по распределению. Начинал в 2017 году главным агрономом. В «Пионере» приняли хорошо: дали новый благоустроенный дом, выделили служебную машину, обеспечили достойную зарплату. Жена, к слову, тоже трудится в хозяйстве — помощником бригадира. Свою судьбу с сельским хозяйством Валерий Викторович связал неслучайно: родился и вырос в деревне Мурава Пружанского района, что на Брестчине, поэтому жизнь и работу сельского труженика знает не понаслышке. После того, как возглавил сельхозпредприятие, забот, конечно же, прибавилось. Вместе с тем растет и опыт. В решении сложных задач помогают коллеги. К примеру, в технических вопросах неоценимую помощь оказывает заместитель по механизации Сергей Кондратенко, работающий в сельском хозяйстве тридцать один год.
— На сегодня «Пионер-Агро» — это ни много ни мало, а 7935 га сельхозугодий, в том числе пашни — 6467, — рассказывает Сергей Владимирович. — В нынешнем году зерновые занимали 1964 га, рапс — 550 га. Трудится у нас 331 человек. Если говорить о количестве крупного рогатого скота, то его поголовье составляет 5417, что на 137 больше, чем на начало года. Среди молочнотоварных ферм в хозяйстве лидирует МТФ «Васильчицы».
Коллектив на МТФ «Васильчицы», которой заведует Эдуард Кутья, сложился хороший. На протяжении пяти лет высокие результаты показывает оператор машинного доения Анжелика Чумакова. За 9 месяцев 2018 года она надоила по 5002 кг молока от каждой коровы. На обслуживании у Анжелики Брониславовны находится 50 коров. Апрель, Мелодия, Березка — у каждой свое красивое имя.
— Любить коровку надо, — с улыбкой говорит Анжелика Чумакова, — относиться к ней с душой. Тогда и надои будут высокие. Да у нас все хорошие доярки: Людмила Гудкова, Светлана Кунцевич, Елена Халюта.
[caption id="attachment_71759" align="aligncenter" width="560"]
■ Анжелика Чумакова[/caption]
В полях работа почти завершена, лишь на участке «За Бруйком» отгружает свеклу бригада Анны Сакович. Здесь на МАЗ-555102 работает Сергей Лазюк.
— В хозяйстве я после армии, — рассказывает водитель. — Сначала трудился на молоковозе. Потом руководство оценило мою работу и дало более серьезную технику. Сам обслуживаю машину, перевожу грузы. Гомель, Орша, Мозырь — многие города нашей Беларуси уже посетил. Жена, кстати, трудится в хозяйстве диспетчером. Воспитываем двоих детей.
[caption id="attachment_71758" align="aligncenter" width="560"]
■ Водитель Сергей Лазюк[/caption]
Чтобы удешевить ремонт техники, механизаторам и водителям самим приходится выполнять многие операции. Вот слесари Сергей Потапчик и Александр Драко занимаются ремонтом колеса для трактора МТЗ-3022 на машинно-тракторном дворе, где ведется завершение постановки техники на хранение. Везде порядок и чистота. Вместе с уже названными специалистами здесь трудятся 35 человек.
— У нас работает замечательный токарь Юрий Ротько, — рассказывает Сергей Кондратенко. — Он любые детали может выточить, а это, в свою очередь, также помогает удешевить стоимость ремонта техники. Кстати, Юрий Ротько — тоже работник со стажем: в хозяйстве он уже с 1984 года. Есть у него и ученик, Максим Мирный. Работник молодой и старательный.
[caption id="attachment_71757" align="aligncenter" width="350"]
■ За станком Юрий Ротько[/caption]
Что же, главное — у аграриев «Пионера» есть молодая смена, а значит — впереди новые достижения.
Диана ТКАЧЕНКО
***
Уважаемые труженики сельского хозяйства! Ветераны труда!
От всего сердца поздравляем вас с профессиональным праздником! Желаем вам, посвятившим свою жизнь родной земле, работать так же упорно и самозабвенно, не опуская рук, и искренне радоваться плодам своего труда. Пусть ваши усилия всегда увенчиваются впечатляющими результатами, пусть засухи и ливни минуют ваши угодья, а урожай превышает самые смелые замыслы. Спасибо вам за нелегкий, нужный всем нам труд!
Администрация и профсоюзный комитет ОАО «Пионер-Агро» 
■ Владимир и Виктория Литвины[/caption]
Так, урожай яблок они сохраняют, оборачивая каждый отдельный плод в газетную бумагу. Плодоножка (а ее нужно оставлять для лучшей лежкости) должна быть сверху, то есть положение яблока естественное, как оно и растет на дереве. Для закладки на зиму яблоки лучше собрать вручную, тщательно их отсортировать, выбрав только неповрежденные, просушить, обернуть бумагой, разместить в несколько рядов в подходящую тару и поставить в темное прохладное место.
Морковь у Литвиных долго остается хрустящей благодаря такому способу хранения: овощи без ботвы и признаков порчи они складывают в сетки, которые затем помещают в предварительно выкопанные в земле ямы. Чтобы обозначить место закладки, на поверхности нужно оставить верхушку сетки. Без дополнительного укрытия урожай моркови так может храниться до наступления устойчивых морозов.
Капусту Владимир и Виктория держат... в подвешенном состоянии — так и урожай хорошо сохраняется благодаря максимальному доступу воздуха, и место в погребе экономится. Кочаны при таком способе выкапываются вместе с ножкой-кочерыжкой, к которой приматывается прочная веревка. В потолок вкручиваются саморезы, на которые капуста подвешивается так, чтобы кочаны не соприкасались.
Оксана МИХАЙЛОВСКАЯ 
Справа ў тым, што сярод тых мясцін на Беларусі, з якімі зрадніўся Сыракомля, была і вёска Кудзінавічы, дзе пэўны час жыў паэт. Ён пераехаў у гэтыя прыгожыя мясціны вясной 1831 года. Вакол дома быў вялікі сад, за ім — сажалка. А поруч кусціліся парэчкі. На гэты час прыпадаюць заняткі Людвіка з хатнімі настаўнікамі. Яны рыхтавалі яго да паступлення ў павятовую школу пры дамініканскім кляштары ў Нясвіжы.
Шлях паэта
Уладзіслаў Сыракомля — псеўданім паэта, узяты ад радавога герба Людвіка Кандратовіча. Нарадзіўся ён 29 верасня 1823 года і, паводле каталіцкай традыцыі, быў названы ў час хрышчэння трыма імёнамі — Людвік Францішак Уладзіслаў. Мясціна, дзе паэт з’явіўся на свет, называлася Смольгаў. Гэта, як паведамляе «Слоўнік геаграфічны Каралеўства Польскага і іншых славянскіх краін», «фальварак у заходняй частцы Бабруйскага павету, на мяжы са Слуцкім паветам… гміны Забалаце, пры дарозе з мястэчка Пагост да вёскі Таль».
Ён пісаў лірычныя вершы і паэмы, гавэнды-гутаркі і песні, краязнаўчыя нарысы і дарожныя нататкі, гістарычна-літаратурныя даследаванні і рэцэнзіі на паэтычныя кнігі, мясцовыя агляды для газет і публіцыстычныя артыкулы, апавяданні і фалькларыстычныя працы. Перакладаў з латыні, з французскай, нямецкай, англійскай, іспанскай, рускай, украінскай моў… Творчая спадчына Сыракомлі да гэтага часу не сабрана поўнасцю і недастаткова вывучана. Дарэчы, пісаў Сыракомля і па-беларуску. На жаль, да нас дайшлі толькі два яго беларускія вершы «Добрыя весці» і «Ужо птушкі пяюць усюды…». Іншыя згубіліся. Уся ж яго творчая спадчына не ўмясцілася ў дзесяць тамоў, падрыхтаваных у 1872 годзе. Памёр паэт 3 верасня (па новым стылі 15 верасня) 1862 года ў даволі маладым узросце: яму было 39 гадоў. Прычына — сухоты лёгкіх. Лячэнне ў Вільні не дапамагло. Пахавалі паэта праз тры дні на віленскіх могілках Роса. У 1993 г. быў выдадзены найбольш поўны зборнік выбраных твораў паэта «Добрыя весці».
З «Паштальёна» - у «Ямщика»
У шэрагу песень, што на слыху ўжо не ў аднаго пакалення, знакамітая «Когда я на почте служил ямщиком». Сярод яе выканаўцаў такія спевакі, як Фёдар Шаляпін і Сяргей Лемешаў.
У аснову песні «Когда я на почте служил ямщиком» пакладзены верш «Ямщик» паэта Леаніда Трэфалева (1839–1905). Але ж мала хто ведае, што гэта не ўласна яго аўтарскі твор, а вольны пераклад верша Уладзіслава Сыракомлі «Паштальён». Трэфалеў паштальёна, які расказвае пра лёс сваёй каханай, «ператварыў» у ямшчыка, каб прывязаць дзеянне да расійскіх рэалій. У Расіі пошту дастаўлялі тройкай, а на тэрыторыі Рэчы Паспалітай фурманам — так называлі паштальёна, які ехаў з сумкай на кані, маючы пры сабе сігнальны ражок.
Верш Л. Трэфалева на музыку паклаў піяніст-аранжыроўшчык маскоўскага рэстарана «Яр» Якаў Прыгожы, хоць часцей сцвярджаецца, быццам «музыка народная».
Гісторыя нараджэння песні
У нядзельныя дні малады Людвік Кандратовіч наведваўся з Залучча на кірмашы, што рэгулярна праводзіліся ў Міры. Аднойчы перад тым, як ехаць дамоў, вырашыў зайсці ў карчму выпіць на дарогу куфель піва. Доўга затрымлівацца не збіраўся. Але сусед за сталом, што стаяў у куце, аказаўся надзіва гаваркім:
— Не падумай, пан, не п’яны я… Не… Проста душа баліць… — звярнуўся мужчына да паэта.
Людвік інтуітыўна адчуў, што перад ім не п’яніца, а адзін з тых, хто шмат перажыў. У маладыя гады мужчына служыў фурманам на пошце. Часта даводзілася яму выконваць тэрміновыя распараджэнні. Так здарылася і той зімовай ноччу. Разбудзіў яго пісар, падаў нейкія паперы — і паехалі ў Навагрудак. На дварэ выла мяцеліца. Адно спа-дзяванне на каня, які сам ведае шлях. Толькі Бога моліць фурман, каб не замерзнуць… Але раптам пачуў ці то нейкі плач, ці то крык. Няўжо хтосьці аб дапамозе просіць? Спыніў каня, услухаўся… Але вырашыў ехаць далей. Аднак, калі раніцай вяртаўся дахаты, узяла цікаўнасць. Спыніўся ля таго месца. Адышоў у бок ад дарогі крыху і… О божухна! У сумёце, амаль цалкам прысыпаная снегам, ляжала жанчына… Пераадолеў страх, наблізіўся… Дзяўчына! З суседняй вёскі… Яго любая, адзіная! Апусціўся на калені, заплакаў, праклінаючы ўсё на свеце. А болей сябе самога. Што не спыніўся, не падаўся на голас…
Гэты аповед Сыракомлю настолькі ўразіў, што па вяртанні дамоў ён, расказаўшы пра ўсё жонцы, зачыніўся ў сваім пакоі. Радок за радком клаўся на паперу. Працаваў да позняй ночы і нарэшце паставіў апошнюю кропку.
На пошту я трапіў зусім малады,
Фурман з мяне ўдаўся зухвалы,
А волі не меў, дый ганялі тады:
Хоць свята, хоць ноч — усё мала!..
…Я еду дадому, за трое ганей
Вяртаецца страх непазбыты,
А сэрца ўсё шэпча крадком, як раней,
Бразджыць, як званочак разбіты.
Конь чмыхнуў пры слупе, спыніўся наўзбоч:
У снезе, пад плахтаю белай,
Жанчыну я згледзеў, яна ўжо за ноч,
Як дрэва, уся скасцянела.
Я снежную намець абтрос з яе шат
І труп падцягнуў да дарогі…
Абцёр ёй аблічча… Была гэта, брат…
Дай чарку… Не маю больш змогі!
Падзагаловак верша — «народная гутарка» — як бы прадвызначыў асноўны жанр твора Сыракомлi. А праз 25 гадоў на гэты верш звярнуў увагу Л. Трэфалеў. Так з’явіўся вольны рускамоўны варыянт «Ямщик». А яшчэ праз некаторы час нарадзілася песня, што стала амаль народнай. Падрыхтавала Дзіяна ТКАЧЭНКА
