29 кастрычніка спаўняецца 105 гадоў ВЛКСМ – легендарная дата, якую адзначаюць камсамольцы ўсіх пакаленняў былога СССР.
У гэты дзень у 1918 годзе пачаў работу І Усерасійскі з’езд саюзаў рабочай і сялянскай моладзі. Святкаванне юбілею – гэта даніна памяці гераічнаму мінуламу патрыятычнай арганізацыі і тым, хто праяўляючы мужнасць і адвагу, абараняў Айчыну і назаўсёды застаўся верны светлым ідэалам.
Першыя камсамольцы
Адным з першых камсамольцаў вёскі Слабада-Кучынка быў
Якім Пятровіч Салановіч, які ў 17 гадоў уступіў у Чырвоную гвардыю, ваяваў з белагвардзейцамі і інтэрвентамі. У 1919 го-дзе арганізаваў партызанскі атрад для барацьбы з белапалякамі. Ён быў па-зверску закатаваны польскімі акупантамі на вачах бацькоў і аднавяскоўцаў.
Да 1923 года на тэрыторыі Слабада-Кучынскага сельсавета не было маладзёжнай арганізацыі. Усё пачалося, калі ў вёску завіталі таварышы з пагранатрада, сабралі моладзь, расказалі аб міжнародным становішчы, падзеях у краіне, заклікалі ўступаць у камсамол, каб удзельнічаць у будаўніцтве новага жыцця. Мабыць, і слухалі ўсе ўважліва, але жадаючых уступіць у арганізацыю не аказалася. Чаму? Для гэтага трэба было прыняць на сябе абавязацельствы: быць прыкладным грамадзянінам, не хуліганіць, не піць гарэлку, не гуляць у азартныя гульні, праводзіць асветніцкую работу сярод насельніцтва, быць бязбожнікам і весці барацьбу з самагоншчыкамі.
Трое аднавяскоўцаў пачалі наведваць камсамольскія сходы ў саўгасе імя Дзяржынскага (в. Рымя), дзе была адна з першых арганізацый на Капыльшчыне. У два бакі – 12 кіламетраў. Пасяджэнні праходзілі позна вечарам.
Сяргей Гурыновіч і Канстанцін Длугашэўскі ішлі прамой дарогай праз Падгорцы дамоў.
Люба Кандыбовіч магла ісці з хлопцамі толькі два кіламетры, а затым прадаўжала свой шлях адна і праз лес на хутар Гарадок. Дзяўчыне прыходзілася выстаўляць рукі ўперад, каб не сутыкнуцца ў цемры з дрэвамі і не выкалаць аб галіны вочы.
Іспыты на трываласць
Да прыняцця ў свае рады камсамольская арганізацыя саўгаса імя Дзяржынскага давала будучым членам розныя даручэнні, якія выконваліся бездакорна. Першым прынялі Сяргея Гурыновіча, а праз два месяцы і астатніх. Ён жа стане першым кіраўніком Слабада-Кучынскай ячэйкі. Крыху пазней членамі арганізацыі стануць
Дзмітрый Клюйка і яшчэ 11 чалавек. З асаблівым гонарам яны насілі значкі з надпісам «КІМ» (Камуністычны інтэрнацыянал моладзі), вывучалі Статут і праграму камсамола і партыі, вучыліся выступаць перад аднавяскоўцамі. Першы даклад «Жыццё і дзейнасць У.І. Леніна» з хваляваннем і настолькі пранікнёна прачытаў Канстанцін Длугашэўскі на агульнавясковым сходзе, што ў мужчын і жанчын на вачах з’явіліся слёзы.
Спачатку не было памяшкання. Дапамог
Дзмітрый Ясінскі, які вылучыў вялікі пакой (называлі клубам) у сваёй хаце-карчме. Там праводзілі сходы.
Камсамольцы могуць усё!
Галоўнымі задачамі камсамольцаў была ліквідацыя непісьменнасці сярод дарослых, антырэлігійная работа і грамадская дзейнасць. За кожным членам замацавалі непісьменнага, якога неабходна было навучыць чытаць і распісвацца. Пазней у членскім білеце будзе ўведзены спецыяльны ўкладыш, у якім фіксавалі колькасць навучаных грамаце. Паміж арганізацыямі раёна разгорнецца сацыялістычнае спаборніцтва. Сяргей Гурыновіч стаў сапраўдным лідарам і добрым кіраўніком. У час грамадзянскай вайны яго сям’я пера-ехала з горада ў вёску. Бацька быў выпускніком Нясвіжскай настаўніцкай семінарыі. Таму кожны вечар у клубе чыталі лекцыі, даклады, займаліся самаадукацыяй і развучвалі рэвалюцыйныя песні – «Марсельезу», «Смело, товарищи, в ногу» і інш.
[caption id="attachment_141488" align="alignnone" width="840"]
Камсамольцы Антон і Аляксандр Коршукі[/caption]
Вельмі захапілася вясковая моладзь мастацкай сама-дзейнасцю. Для пастановак спектаклей выкарыстоўвалі хлебны свіран, які называлі «магазін». Сцэнарыі бралі з часопіса «Малады араты», дзе друкаваліся вершы, песні, прыпеўкі і абавязкова п’есы для пастаноўкі ў сельскім клубе. На выручаныя грошы набывалі газеты, часопісы, кнігі і плакаты. Так узнікла першая бібліятэка, загадчыкам якой стаў
Феадосій Гурыновіч. Карэспандэнцыю атрымлівалі з тыднёвай затрымкай, але яна заўсёды карысталіся попытам. Да дзірак сяляне зачытвалі газеты «Бедната» і «Вёска», а моладзь любіла «Камсамольскую праўду». Для тых, хто не ўмеў чытаць, праводзілі чытанні ўголас. Праходзілі дні палітвучобы, сумесна з камсамольскай арганізацыяй саўгаса імя Дзяржынскага – палітбаі.
Вечарам у клубе было не прабіцца. Нават сталыя мужчыны прыходзілі паслухаць лекцыі, пачытаць насценную газету ў чырвоным кутку. Усе камсамольцы з’яўляліся членамі сельсавета, які праз некалькі гадоў узначаліць Канстанцін Длугашэўскі (а затым і калгас «Зара свабоды»). Удзельнічалі ў кампаніях хлебанарыхтовак, самаабкладання, пазык і сяўбы. Для прыцягнення моладзі ў арганізацыю праводзілі сходы ў вёсках Вялешына, Горыцы, Крыніца, Свідзічы, а затым перад вяскоўцамі выступалі артысты з гуртка мастацкай самадзейнасці. Людзей прыходзіла столькі, што многія назіралі за пастаноўкай спектакля праз вокны, стоячы на ўваходзе і вуліцы. Выдатна праяўлялі свае творчыя здольнасці сакратар, яго намеснік, а таксама загадчык магазіна
Рыгор Юшкевіч.
Камсамольцы сталі ініцыятарамі спартыўна-масавых мерапрыемстваў, але ўмоў для іх правядзення не было. Тады вырашылі правесці нядзельнік. Недалёка ад царквы ўкапалі ў зямлю два слупы з перакладзінай, прымацавалі да іх кольцы і вяроўкі, а таксама ўстанавілі турнік. Райкам камсамола ў гэтай справе дапамог, выдзяліў дзве жалезныя трубы, якія былі канфіскаваны ў самагоншчыкаў. Адказным за спартыўны гарадок прызначылі
Яўгена Гурыновіча.
З камсамольцамі сустрэўся марак Балтыйскага флоту
Іван Рыбак, які папрасіў дапамагчы нарыхтаваць дровы для старой маці. Нядзельнік прайшоў на выдатна: усе дровы былі распілаваны, пасечаны і складзены. У Свідзічах на актывістаў глядзелі «коса»: як яны не баяцца грахоў, працуюць у нядзелю. Бралі таксама шэфства над адзінокімі аднавяскоўцамі.
Будні і святы
Першамайскія і каст-рычніцкія святы пачалі праводзіцца арганізавана з 1924 года. Усе збіраліся каля сельсавета (хата Іосіфа Салановіча), а затым калонай ішлі ў цэнтр вёскі на рынкавую плошчу, дзе была ўстаноўлена трыбуна. З прамовай выступалі: старшыня сельсавета
Гурскі, настаўнік
Пётр Коршук, ад камсамола –
Уладзімір Салановіч. Праз два гады ўсе камсамольцы і вясковая моладзь пайшлі ў Рымя, а адтуль са сцягамі і транспарантамі ў Капыль на першамайскі парад. Актыў праходзіў кароткачасовыя курсы. Канстанцін Длугашэўскі быў накіраваны нават у Ленінград. Пасля ад’езду на вучобу Сяргея Гурыновіча, камсамольскую арганізацыю, адну з буйнейшых у раёне, узначаліў
Дзмітрый Клюйка, пазней – Феадосій Гурыновіч.
[caption id="attachment_141487" align="alignnone" width="500"]
Клюйка Дзмітрый Андрэевіч, сакратар 1925-1927 гг.[/caption]
Камсамольцы разам з аднавяскоўцамі будавалі новую школу, дапамагалі настаўнікам у арганізацыі навучання і выхаванні дзяцей, праводзілі сумесныя пасяджэнні. Да 10-годдзя Кастрычніцкай рэвалюцыі прайшоў Усесаюзны суботнік рабочай і сялянскай моладзі. Заробленыя сродкі былі накіраваны на барацьбу з безнадзорнасцю, добраўпарадкаванне населеных пунктаў і дапамогу бядняцкім гаспадаркам.
Значнай падзеяй для моладзі стала «камсамольскае вяселле» Дзмітрыя Салановіча, які першым у вёсцы аформіў свой шлюб не ў царкве, а ў органах мясцовай улады. Арганізоўваліся і «камсамольскія хрэсьбіны». Нованароджаным дзецям пачалі даваць рэвалюцыйныя імёны. Напрыклад, сыну Ясінскага далі імя
Кім, дачку
Ігнася Бабарэкі назвалі
Акцябрынай. Члены ячэйкі набылі сціплыя падарункі і павіншавалі маладых бацькоў.
Важная работа была з дапрызыўнай моладдзю: праводзіліся Дні чырвонай казармы, дапрызыўніка, сустрэчы з чырвонаармейцамі, спаборніцтвы па стральбе, урачыстыя провады на ваенную службу. Збіралі сродкі на будаўніцтва самалётаў «Камсамол Беларусі», «Беларускі селянін» і інш.
Лёс выбраў лепшых
Многія актывісты пайшлі служыць у Чырвоную Армію, паехалі на камсамольскія будоўлі, атрымліваць адукацыю (ФЗА, рабфакі, ВНУ) і вылучаліся на новыя пасады.
У той час ніхто не мог прадбачыць, што ў будучым Длугашэўскі К.Н. узначаліць камунальную гаспадарку рэспублікі, будзе абраны дэпутатам Вярхоўнага Савета СССР і БССР. Гурыновіч С.М. – навуковец, будзе працаваць у Акадэміі навук, на жаль у 1938 годзе – рэпрэсіраваны. У гады Вялікай Айчыннай вайны Клюйка Д.А. мужна змагаўся з гітлераўцамі ў шэрагах партызан злучэння Сабурава, у мірны час працаваў у палітаддзелах Азоўскага, Заходняга і Дняпроўскага параходстваў, а затым – у Наркамрачфлоце СССР. Пражыве Дмітрый Андрэевіч 103 гады і пакіне свае ўспаміны. Кандыбовіч Л.С. – у час акупацыі – сувязная брыгады імя Фрунзе, пасля вайны працававала настаўніцай рускай мовы і літаратуры, чатыры гады ўзначальвала прафсаюз работнікаў народнай асветы Капыльшчыны.
Барыс ДЗЕНІСЮК, член ГА «Беларускі саюз журналістаў»
Татьяна Абабурко[/caption]
– Не думала, что, когда-то уехав за сотни километров от родного Гомеля, останусь в маленьком городке, – говорит мастер дорожный Татьяна Викторовна. – Очень хорошо помню, как радушно принял коллектив. Конечно же, сразу пришлось включиться в трудовые будни и нарабатывать опыт. Сегодня, с одной записью в трудовой книжке, могу точно сказать, что не зря в юные годы твердо определилась с будущей профессией.
Работает Татьяна Абабурко на трех участках автомобильных дорог: 2-й участок Копыль–Бобовня–Логовище, 6-й: Копыль–Слобода-Кучинка–Песочное и все прилегающие дороги и 7-й: Копыль–Ленино–Селище и Копыль–Блевчицы–Мацкевичи.
Порядок на автомобильных дорогах
– В большом коллективе нашей организации трудится 108 человек, – продолжает мастер дорожный Геннадий Захарик. – Каждый из нас, уж если и выбрал эту профессию, то точно знает, что нужно делать на том или ином объекте: укладывать асфальтобетон, проводить ямочный ремонт, очищать дороги от снега и завалов, впрочем, все то, чем должен заниматься дорожный рабочий. К примеру, Александр Войтехович – один из тех, кто на протяжении многих лет работы (около 30) знает свои обязанности на отлично. Вот и сегодня, на территории Копыльского физкультурно-оздоровительного центра перед нами стоит задача – произвести укладку новой беговой дорожки. На данном этапе происходит фрезеровка асфальтобетонного покрытия.
[caption id="attachment_141481" align="alignnone" width="840"]
Николай Ясюченя, Александр Войтехович, Геннадий Захарик[/caption]
В филиале «ДРСУ № 124» особое внимание уделяется наведению порядка, благоустройству территорий района. В текущем году работники филиала провели ремонтные работы более чем на 10 км автомобильных дорог: Н-8534 (Жуки–Подлужье–Репная Гряда); Н-8571 (Копыль–Бобовня–Логовище); Н-8578 (Копыль–Слобода-Кучинка–Песочное); Н-8547 (Копыль–Блевчицы–Мацкевичи) и др. Кроме этого, проведена реконструкция железобетонного моста через р. Мажа по ул. Тракторной, а также капитальный ремонт моста через канал на километре 10,651 автомобильной дороги Н-8561 (Комсичи–Новоселки–Филиповичи).
Сердце ДРСУ № 124
– Ремонтно-механическую мастерскую отчасти можно назвать сердцем организации, – говорит механик Павел Чистый. – От ее ритма и постоянной полной готовности зависит качественное и своевременное выполнение поставленных задач в любое время года. Вместе с токарем Александром Сомовым, электрогазосварщиком Александром Беняшем, электриком Виктором Шиманским и другими работниками необходимо поддерживать технику в полной готовности, чтобы она была всегда в строю. И на данном этапе пять автомобилей МАЗ с пескораспределителями, семь тракторов с отвалами, пять погрузчиков готовы для работы в зимний период.
[caption id="attachment_141480" align="alignnone" width="840"]
Павел Чистый и Александр Сомов[/caption]
[caption id="attachment_141479" align="alignnone" width="840"]
Александр Беняш[/caption]
Семейная династия
Среди тех, кто выбрал профессию по душе – машинист катка Сергей Трухан. В этой отрасли начинали свою трудовую деятельность его дедушка Станислав Антонович и бабушка Мария Енуаровна Степуро, которые проработали в филиале до выхода на заслуженный отдых. Хорошим примером был и отец Николай Семенович, а также тетя Елена Липницкая.
[caption id="attachment_141482" align="alignnone" width="840"]
Сергей Трухан[/caption]
– Меня с детства увлекало то, что мои дедушка и бабушка работают вместе в одной организации, – говорит Сергей Николаевич. – Глядя на то, как они жили работой, решил связать свою жизнь с дорогами и не прогадал. Это мое!
Цифры решают все
В планово-производственном отделе трудятся опытные и ответственные люди с математическим складом ума. Ведь показатели финансово-хозяйственной деятельности филиала «ДРСУ № 124» на первом месте. Во главе с начальником отдела Виталием Амельянчиком здесь работают ведущий экономист Елена Сологуб, ведущий инженер-сметчик Ирина Яцевич и инженер Инна Круглик. Каждый специалист выполняет свои обязанности на высоком уровне. Выручка от реализуемой продукции за 9 месяцев текущего года составляет 6523,4 руб., прибыль – 439,8 руб. Рентабельность продаж – 6,7%.
[caption id="attachment_141478" align="alignnone" width="840"]
Инна Круглик и Елена Сологуб[/caption]
– Основными покупателями являются население и организации Копыльского района, – говорит Елена Сологуб. – Чтобы нашей организации успешно функционировать и выполнять различные виды работ, у филиала КУП «Минскоблдорстрой» – «ДРСУ № 124» имеется подсобное производство: карьеры «Копыль» и «Скабин», на которых ведется добыча дорожно-строительных материалов, и асфальтобетонная база. За 9 месяцев выпущено 18,4 тыс. тонн асфальтобетонной смеси, а это 127,8% к соответствующему периоду прошлого года. Добыто и отгружено более 37 тыс. м3 песчано-гравийной смеси из карьера «Копыль» и более 35 тыс. м3 песка из карьера «Скабин».
Помнят в ДРСУ № 124 и о ветеранах производства, которые много лет трудились на родном предприятии. Среди них: Александр Романовский, Елена Варвашеня, Любовь Зарембовская, Александра Цвирко, Людмила Ботвинова, Зинаида Чайковская, Владимир Липницкий, Леонид Чумак, Анатолий Астрейко, Николай Игнатчик и многие другие.
Наталья ДАВЫДЕНКО. Фото автора
УНП 601059056 
