Татьяна Шингирей[/caption]
Трудовой стаж у отличника здравоохранения Татьяны Шингирей 38 лет, из них около тридцати проработала акушером-гинекологом. Она — третий, самый младший ребенок в семье Шингирей. После переезда из деревни Низковичи в Копыль городская СШ № 2 распахнула свои двери для талантливой первоклассницы. В школе училась успешно, была отличницей, поэтому каждый год ее имя заносилось на Доску почета. Очень Татьяна полюбила уроки химии, а ее учитель Софья Владимировна Захарик стала образцом для подражания. Как результат — уже в девятом классе старшеклассница могла рассказывать о производстве азотных кислот одноклассникам, занималась в «Школе юного химика» при БГУ, всегда выигрывала в районных и областных олимпиадах по химии. Именно увлечение химией предрешило дальнейшую судьбу, и она решила, что медицина наиболее близка.
Школу Татьяна окончила с золотой медалью. Поступить тогда в Минский медицинский институт с первого раза не получилось. Чтобы не тратить впустую время, она поехала к своей сестре Валентине в Гродно, где устроилась работать раздатчицей в Гродненском областном роддоме. Это помогло девушке окончательно определиться с будущей профессией: стать именно акушером-гинекологом, чтобы помогать младенцам появляться на свет.
— В СШ № 2 г. Копыля существовала традиция: вручать медали спустя год, в торжественной обстановке на встрече с выпускниками, — вспоминает Татьяна Александровна. — Директор школы Богданович Борис Константинович, вручая медаль, назвал меня «золотая моя девочка». При этом подбодрил: «Верю, все у тебя получится, и не расстраивайся, будет богаче биография!» Но я усидчивая, мне хотелось учиться, твердо решила, что справлюсь.
[caption id="attachment_87954" align="aligncenter" width="840"]
Грамоту за отличную учебу Татьяна получила из рук директора СШ № 2 Богдановича Б.К., 1981 г.[/caption]
Вспоминает, как при сдаче экзамена по физике в Гродненском медицинском институте преподаватель, поставив твердую «пятерку», с улыбкой спросил:
— Вы что, физику выучили наизусть?
— А как иначе, ведь у моего классного руководителя, учителя физики Елены Николаевны Ричик, был настоящий талант — сделать каждый урок удивительным путешествием в мир знаний.
Учеба в медицинском у студентки особых проблем не вызывала. Вообще первые курсы — это, по сути, школьная программа.
[caption id="attachment_87955" align="aligncenter" width="840"]
Татьяна – студентка-первокурсница Гродненского государственного медицинского института, 1983 г.[/caption]
Если не было проблем с общеобразовательными предметами в школе, то и здесь не будет: учишь почти то же самое, но глубже.
[caption id="attachment_87960" align="aligncenter" width="840"]
Первый курс. 1983 год[/caption]
— Для меня школьные годы остаются одними из лучших в жизни, — делится Татьяна Александровна. — Мне повезло с учителями, и каждый из них заложил огромную любовь и тягу к наукам. Самыми мудрыми по-прежнему остаются учитель математики Валентина Андреевна Артамонова, белорусского языка и литературы — Галина Денисовна Казей, русского — Валентина Васильевна Данилевич, истории — Богданович Борис Константинович, географии — Анатолий Николаевич Сикорский.
С третьего курса студентка действительно почувствовала, что же такое медицина. И здесь в ее жизни встретился человек, многому научивший. Это Светлана Павловна Терешкова, под руководством которой Татьяна написала и защитила две научно-студенческие работы по акушерству и гинекологии. Интернатуру молодой врач проходила в Минском областном роддоме, где работала с истинными профессионалами, болеющими душой за свое дело. Щедро делились своим опытом и знаниями, учили оперировать Василий Сидорик и Анна Фокина, которые впоследствии стали для Татьяны не только коллегами, но и друзьями.
[caption id="attachment_87958" align="aligncenter" width="840"]
Пятый курс. 1987 год[/caption]
Профессиональную же деятельность пришлось начинать на родине, в копыльской больнице. Туда, как ей тогда казалось, всего лишь на два года уговорила приехать главный акушер-гинеколог Минского областного роддома Антонина Шмак.
— Вот и получилось, что ничего нет более постоянного, чем временное, — отмечает Татьяна Александровна. — Тогда у местного акушера-гинеколога Эдуарда Паценкера случился инфаркт, а Людмила Гринкевич уехала. Остался только один Валентин Аниськов, с которым проработали вместе на протяжении пяти лет, несказанно радуясь, когда беременность наших пациенток завершалась благополучными родами.
Мало кто знает, сколько осложнений необходимо избежать врачу, сколько бессонных ночей провести, чтобы совершилось чудо во имя новой жизни.
— Роды — процесс сам по себе очень сложный и непредсказуемый, — говорит со вздохом Татьяна Александровна. — Откинув все сомнения, приходилось брать на себя ответственность, вспоминая строки из песни: был голос робок, мел в руке дрожал, но ты домой с победою бежал!
Дневные смены, суточные дежурства, снова смена, опять дежурство… И так пока есть силы. А в 1997 году Татьяна Александровна была назначена на должность заместителя главного врача по медицинской части.
[caption id="attachment_87959" align="aligncenter" width="840"]
В должности заместителя главного врача. 2006 год[/caption]
В это время главным врачом Копыльского РТМО была Ирина Гулевич. Именно им, стоящим у руководства медучреждением, пришлось взять на себя нелегкую для женщин нагрузку — строительство и оснащение нового корпуса больницы. С 2012 года Татьяна Шингирей является заведующим кабинетом трансфузиологической помощи. И до закрытия роддома в Копыле свою должность совмещала с должностью акушера-гинеколога.
[caption id="attachment_87956" align="aligncenter" width="840"]
С новорожденным, родильное отделение, 2008 г.[/caption]
В эти апрельские дни она отмечает юбилей. И обязательно прозвучат звонки от женщин, которым подарила радость и счастье быть матерями.
— В медицину надо прийти один раз и навсегда, — отмечает в заключение Татьяна Шингирей. — Надо в полном смысле жить профессией, которая так нужна людям…
Татьяна БОХАН
Фото из архива Татьяны Шингирей и «СП» 
Насколько в сложившихся условиях необходима защита человека труда, рассказывает председатель районного объединения профсоюзов Валентина КОЗИЧ:
– В истории нашей страны есть немало примеров, когда солидарность людей помогала решать самые сложные вопросы. ФПБ всегда выступала за единство действий всех сил общества в непростых ситуациях, это как раз тот случай, когда каждый из нас должен понять, что он может сделать, если кому-то нужна помощь. Самое главное – небезразличие, чтобы каждый из нас, видя, что кому-то нужна помощь, не оставался безучастным.
Первичными профсоюзными организациями района приняты решения о том, какую конкретную помощь оказать членам профсоюза и как в целом должны работать профсоюзы в сложившихся условиях. В первую очередь это создание максимально безопасных условий труда, соблюдение всех необходимых гигиенических правил и норм, профсоюзные активисты должны держать этот вопрос под постоянным контролем. Это касается абсолютно всех сфер и абсолютно всех предприятий, не важно, это производство или офис, люди должны быть обеспечены дезинфицирующими, обеззараживающими средствами. На основании постановления Президиума Совета Федерации профсоюзов Беларуси № 77 от 26 марта 2020 года «О текущей ситуации» райкомами отраслевых профсоюзных организаций, решениями первичных профсоюзных организаций созданы Фонды помощи (профсоюзные кассы взаимопомощи) для оказания помощи тем, кто оказался в трудной жизненной ситуации. По результатам еженедельного мониторинга цен на социально значимые группы товаров Федерация профсоюзов обратилась к правительству с предложением установить жесткий мораторий на повышение на них цен. Проведены переговоры с нанимателями, чтобы людям предоставляли возможность, если есть признаки болезни, остаться на несколько дней дома.
Сегодня очень важно поддержать медицинских работников, рискуя своим здоровьем, они помогают другим, социальных работников, сотрудников почты, которые помогают пожилым людям. Необходимо понимать: здоровые и безопасные условия труда, поддержка и помощь для тех, кто оказался в непростой жизненной ситуации, сохранение рабочих мест и недопущение увольнений в связи со снижением экономической активности – эти вопросы сегодня приобретают особую актуальность. 
■ Таццяна Цырына[/caption]
Менавіта са светлым святам Вялікадня ў Таццяны Цырынай звязаны самыя светлыя ўспаміны. З іх ды яшчэ са стараннай штодзённай духоўнай працы сплятаюцца сцяжынкі асабістага шляху, які вядзе да Бога.
Сцяжынкі дзіцяці
Азірнуўшыся ў мінулае, Таццяна Францаўна нібы на самай справе адчувае, як хату хутка напоўніць ні з чым не параўнальны пах расчыненага цеста: крыху кіславаты водар дражджэй перапляцецца з ледзь чутнымі ноткамі надыходзячага свята. А асаблівую ўтульнасць і цеплыню дададуць бабуліны пірагі, як толькі яна дастане іх з печы. У працэсе прыгатавання і ўпрыгожвання Ядвіга Іосіфаўна дазваляла ўдзельнічаць і ўнукам. А яшчэ яна казала, што смак залежыць ад якасці і стараннасці замесу.
– Вымешваць трэба да той пары, пакуль кропля поту з ілба ці з носа не ўпадзе, – настаўляла мудрая жанчына.
Цяжка было вытрымаць да таго часу, калі можна гэту смакату пакаштаваць. Дачакацца вяртання з касцёла пасля асвячэння – гэта было насамрэч нялёгкае выпрабаванне.
– Як спячы той смачны пірог? – нібы аглядваючыся назад, разважае Таццяна Францаўна. – Для сучасных гаспадыняк гэты працэс стаў прасцейшым. Сёння можна знайсці любы рэцэпт, на розны густ, але абавязкова трэба ўкласці натхненне, душу і кропельку поту…
[caption id="attachment_87936" align="aligncenter" width="840"]
■ Таццяна разам з мамай Нінай Канстанцінаўнай і татам Францам Антонавічам Сапешкамі, 1965 г.[/caption]
На святочны стол мама Ніна Канстанцінаўна Сапешка заўсёды ставіла толькі лепшыя і найсмачнейшыя стравы. Затым уся сям’я разам віншавала адзін аднаго словамі: «Хрыстос Уваскрос! Сапраўды Уваскрос!» Самымі смачнымі стравамі на святочным стале пасля Вялікага посту акрамя духмяных пухлых пірагоў, канешне, былі мясныя: кавалачкі падсушанага кумпячка, каўбаска, запечаная ў печы рулька.
А потым уся вуліца Зарэчча ў в. Шастакі ўпрыгожвалася разнаквеццем жаночых хустак і сукенак, бо кожная гаспадыня пакідала сваё лепшае адзенне менавіта на Вялікдзень. Дарослыя спявалі пад гармонік, віншавалі адзін аднаго, а яны, дзеткі, якіх шмат высыпала на шастакоўскія абшары, з захапленнем гулялі «ў біткі». Кожны ставіў перад сабой мэту прынесці дахаты найбольшую колькасць здабычы, і дзеля гэтага не цураліся аніякіх спосабаў. Хтосьці ў сумленным паядынку разбіваў яйка саперніка, а хтосьці і жульнічаў. Каб перамагчы, бралі штучныя яйкі, зробленыя з дрэва або нават каменныя.
Першыя тры дні пасля Вялікадня найлепшыя пажаданні і цудоўныя песні па хатах «разносілі» так званыя валачобнікі, да якіх выходзілі гаспадар з гаспадыняй і частавалі ўсялякай смакатой.
Сцяжынкі дарослага
Сёння Таццяна Францаўна ўпэўнена, што да свядомага прыняцця веры яна прыйшла дзякуючы сваёй цётачцы – Яніне Антонаўне Пышко, перадавой даярцы калгаса «Ленінец». Матуля, бухгалтар названага калгаса і член КПСС, дзяцей пахрысціла. Па негалосных правілах савецкага часу зрабілі гэта ў хаце. І ўсё ж па нейкіх асабістых прычынах да выконвання рэлігійных запаветаў сур’ёзна жанчына не ставілася. Больш аб духоўным выхаванні клапаціўся бацька Франц Антонавіч Сапешка. Рабіў ён гэта «ціхенька і спакойненька» і калі-нікалі адвозіў дзетак да касцёла ў Нясвіж.
[caption id="attachment_87935" align="aligncenter" width="840"]
■ 2006 г. Служба праходзіла ў падвале недабудаванага касцёла ў Капылі. Сярод вернікаў - Яніна Антонаўна Пышко (трэцяя злева)[/caption]
Вобраз цёткі Яні і зараз суправаджае Таццяну Францаўну. Вось жанчына на каленях звяртаецца да Пана з патаемным ці сядзіць з малітоўнікам у руках. А вось перагортвае малітвы так званага Ружанца, падчас якога іх паслядоўнасць адлічваецца нібы па пялёстках ружы. Накшталт вянка з руж жанчына пляла і вянок з малітваў, каб прынесці яго Божай Маці. Малітва гэта спалучалася з роздумам пра падзеі з жыцця Езуса і Панны Марыі, што ўтвараюць пяць частак Ружанца. Ужо пазней Таццяна Францаўна даведалася, што малітва Ружанца мае вельмі вялікую моц.
– Да Бога я прыйшла ўжо ў даволі свядомым узросце, – удакладняе Таццяна Францаўна. – А па-сапраўднаму паядналася з Ім, упершыню прыняўшы Камунію 8 чэрвеня 2019 года, пасля сакрамэнту пакаяння і заключэння сужэнства з Анатолем Аляксандравічам Бураком. Велікодны стол я заўсёды накрываю ў традыцыях з майго дзяцінства. Таму для мяне важна зрабіць гэта трапятліва, каб гэта было як пры бабулі і маме.
Таццяна Цырына – ужо сама матуля і бабуля. Дзяцей і ўнукаў паступова далучае да Бога. Дачку Кацярыну хрысцілі ў Нясвіжскім касцёле, там жа яна брала шлюб і паступова пахрысціла сваіх траіх дзетак. А малодшы сынок Аляксей упершыню далучыўся да Пана Езуса праз сакрамэнт хросту дзякуючы ксяндзу Аляксею ў капыльскім касцёле, які яшчэ знаходзіўся на стадыі будавання.
Сцяжынкі сумесныя
Таццяна Францаўна – намеснік дырэктара Мажскага ВПК д/с – ПШ, таму на ёй ляжыць абавязак клапаціцца не толькі аб сваіх дзетках, але і аб навучэнцах. Праз звяртанне да звычаяў і традыцый яна паціху накіроўвае хлопчыкаў і дзяўчынак да веры. Дзеці разам з настаўнікамі становяцца частымі гасцямі ў касцёле святых Пятра і Паўла, дзе іх душэўна сустракае ксёндз Андрэй Калядка. У хуткім часе наведаюць і Свята-Узнясенскую царкву ў Капылі.
[caption id="attachment_87937" align="aligncenter" width="840"]
■ Вучні Мажскага ВПК д/с - ПШ разам з ксяндзом Андрэем Калядкам, 2020 г.[/caption]
– Вельмі хочацца, каб радасць і духоўнасць майго дзяцінства не канулі ў небыццё, – упэўнена Таццяна Францаўна. – Таму разам з педагогамі нашай навучальнай установы мы вызначылі духоўнае адраджэнне як галоўны напрамак выхавання. Далучэнне да духоўнасці, з дазволу бацькоў, адбываецца праз наведванне хрысціянскіх храмаў – касцёла і царквы. Дзеці вучацца разумець, што аб’ядноўвае і ў чым адрозненні між каталіцкім і праваслаўным веравызнаннем. А Вялікдзень з’яўляецца самым значным і ўрачыстым святам. Святкуецца цэлы тыдзень. У першы дзень, прыходзячы ў храм, людзі праслаўляюць цудоўнае ўваскрэсенне Езуса Хрыста. Дзеці разам з настаўнікамі з задавальненнем у мінулым годзе прадстаўлялі яго асноўныя яскравыя моманты сцэнічна.
Пачастунак ад Таццяны Цырынай. Хрушчы
З мукі, малака і 1–2 яек, без соды і воцату, замясіць цеста. Тоненька яго раскачаць і парэзаць на прамавугольнікі памерам 10 на 16 сантыметраў. Затым кожны надрэзаць па даўжыні (не да канца) на 4 палоскі. На відэлец як бы праплесці палоскі праз адну. У высакаватай, але невялікай па аб’ёме пасудзіне разагрэць алей і апусціць туды відэлец з цестам. Затым вынуць відэлец. Пасля таго, як хрушч скруціцца, дастаць яго і, пакуль ён гарачы, пасыпаць цукровай пудрай.
Дзіяна ТКАЧЭНКА 
На тэрыторыі былога калгаснага саду ўжо разбіты ўчасткі, праводзяцца работы па стварэнні пешаходных дарожак: здымаецца верхні слой глебы, пачынаецца завозка пяску. Пасля вясенняй пасяўной работы павінны актывізавацца. У хуткім часе будзе высаджана маладзёжная алея і акультураны так званыя альпійскія горкі.
Як расказаў старшыня Пацейкаўскага сельвыканкама Сяргей Цвірко, добраўпарадкаванне праводзіцца круглы год. Ніколі не адмаўляе ў дапамозе мясцовае сельгаспрадпрыемства – ААТ «Прагрэс 2010», жыхары сельсавета, у тым ліку і дачнікі.
Напрыклад, па ініцыятыве жыхароў вёсак Кацельнікі і Кудзінавічы праведзены суботнікі з іх непасрэдным удзелам па расчыстцы пустуючых домаўладанняў.
На могілках каля былой вёскі Пнівада пры ўдзеле грамадзян, чые родныя там пахаваны, зроблена расчыстка тэрыторый ад хмызняку, за кошт добраахвотных узносаў устаноўлена 80 м агаро-джы. А на могілках у вёсцы Кацельнікі – 75 м.
Па ініцыятыве жыхароў вёскі Какорычы ўласнымі сіламі расчышчана пойма ракі Чайка, якая працякае па іх населеным пункце.
Правядзенне суботнікаў даўно стала традыцыйным і для прадстаўнікоў сельвыканкама, сацыяльнай сферы, паста МНС, мясцовага сельгас-прадпрыемства.
Педагогі і вучні Пацейкаўскай СШ праводзяць урокі працоўнага і патрыятычнага выхавання падчас навядзення парадку ля помнікаў у вёсках Жавулкі, Ржаўка, аграгарадку Пацейкі. Нядаўна Пацейкаўскім сельвыканкамам прынята рашэнне аб рэканструкцыі і добраўпарадкаванні памятнага месца – парк «Пажарышча», які знаходзіцца на цэнтральнай вуліцы вёскі Жавулкі. Парк калісьці быў заснаваны мясцовымі жыхарамі на месцы спаленых і неадноўленых хат, там былі высаджаны дрэвы, устаноўлена агароджа ў памяць пра спаленых 512 аднавяскоўцаў. З дапамогай Капыльскага РБУ, ААТ «Прагрэс 2010» і СФГ «Бандыка» святое месца будзе адноўлена.
Акрамя таго, як адзначыў Сяргей Цвірко, з пачатку года на тэрыторыі сельсавета спілавана 40 аварыйных дрэў, з дапамогай насельніцтва знесена 8 безгаспадарных домаўладанняў, захаваны тры стыхійныя сметнікі, знесена з заменай 184 м старой агароджы, выдадзена 57 прадпісанняў на падтрыманне належнага парадку.
Сяргей КОЗЕЛ 
