Со второй субботы июля в Беларуси открылся сезон ружейной охоты на бекаса с охотничьими собаками — легавыми, спаниелями, ретриверами.
Об особенностях охоты рассказывает государственный инспектор Несвижской МРИ охраны животного и растительного мира Максим ПОТОЦКИЙ.
— Максим Иванович, а насколько популярна охота на бекаса в Беларуси?
— В нашей стране эта охота не столь популярна и добычлива, как, например, летне-осенняя на водоплавающую и болотную дичь или осенне-зимняя на пушных охотничьих животных. Вместе с тем, любителей охоты на бекаса, которые, как правило, являются владельцами или заводчиками легавых охотничьих собак, немало. Только в Минске и Минской области зарегистрировано более 600 легавых, принадлежащих охотникам. При этом по правилам с одной легавой, спаниелем или ретривером могут охотиться одновременно до трех человек.
— Каковы особенности охоты на эту дичь?
— Охоту на бекаса по своей театральности и полученным в процессе эмоциям можно сравнить только с весенней охотой на самцов вальдшнепа «на тяге». Ключевая роль в этой охоте отводится, конечно же, собаке. Изначально данный вид охоты осуществлялся на два вида пернатой дичи — бекаса и дупеля. Однако из-за существенного сокращения численности популяции дупель был исключен из перечня охотничьих животных и занесен в Красную книгу Беларуси.
— А как можно различить этих птиц?
— Учитывая, что бекас и дупель в летне-осенний период занимают практически одни и те же места обитания, имеют схожие морфологические (размер, окрас) и поведенческие признаки, каждый охотник должен уметь четко различать эти два вида. Обращаем особое внимание охотников, что от сходного по внешнему виду дупеля бекас отличается белым без пестрин брюшком и черно-рыжими крайними рулевыми перьями. У дупеля пестрое брюшко и бока, а также белые три крайние пары рулевых перьев. Именно белые крайние рулевые перья позволяют охотнику уверенно отличить дупеля от бекаса во время взлета птицы и ее полета. Кроме того, следует всегда помнить основное неписаное правило охотника: НЕ УВЕРЕН – НЕ СТРЕЛЯЙ!
— Какое наказание предусматривает законодательство в отношении нарушителей?
— Законодательством предусмотрена уголовная ответственность за незаконную добычу диких животных, виды которых заведомо для виновного включены в Красную книгу Республики Беларусь. Совершение данного преступления в соответствии с ч. 2 ст. 282 Уголовного кодекса Республики Беларусь наказывается штрафом, лишением права охоты, лишением свободы на срок до трех лет.
Кроме того, за незаконное изъятие или уничтожение дупеля виновный обязан будет возместить причиненный окружающей среде вред, размер которого составляет 60 базовых величин или 1260 (деноминированных) рублей.
Беседовала Маргарита САКОВИЧ 
В нынешнем году на участие в смотре-конкурсе «Лучшее молодежное подворье», организатором которого является РК ОО «БРСМ», заявки подали 11 молодых семей, проживающих в сельской местности. Некоторые из них — конкурсанты со стажем. Однако возможность показать красоту и ухоженность своего подворья привлекает и новых участников. Впервые в нынешнем году в смотре-конкурсе участвуют пять семей.
Так, на подворье Валерия и Ольги Захарченя из агрогородка Мажа можно увидеть уйму красивых композиций из дерева. Здесь и декоративная мельница, и колодец, и домик, и даже фигурка пса (на снимке). Вокруг — цветы, газонная трава и аккуратная тротуарная плитка, которую, кстати, хозяин дома изготовил и уложил сам. Молодая пара воспитывает двух сыновей, а совсем скоро ожидают третьего ребенка.
Уютно и аккуратно на приусадебном участке у Александра и Марии Дичковских из агрогородка Быстрица. Хозяин дома работает в Копыльском РОЧС, а Мария находится в отпуске по уходу за ребенком. Вместе они создают красоту вокруг себя — облагораживают придомовые дорожки, высаживают цветы и кустарники. На достигнутом останавливаться не собираются: у молодой семьи еще много задумок и планов.
Впервые в конкурсе принимают участие Вадим и Наталья Ставровы из агрогородка Быстрица. Оба работают в местном хозяйстве. Он — полеводом, она — кухонной рабочей. Молодая семья, несмотря на постоянную занятость, успевает облагораживать свое подворье. Уже сделаны садовые дорожки, вдоль которых высажены хвойные деревья. Красиво цветут розы, а посреди сада стоят качели, на которых хозяева любят отдохнуть в свободные от работы минуты.
Кристина ЖОГОЛЬ
Фото автора 
Святая Імша ў гонар святога Роха адбудзецца ў панядзелак, 15 жніўня, у 9.00 у касцёле святых Пятра і Паўла ў г. Капылі, і ў аўторак, 16 жніўня, у 11.00 — на мясцовых могілках (каля каплічкі). Святому Роху ўжо на працягу 600 гадоў моляцца, каб выратавацца ад розных хвароб.
Аляксандр ТАРАСЕВІЧ,
пробашч парафіі святых Пятра і Паўла ў г. Капылі 
Каб стаць дэлегатам ХХVІ з’езда КПСС, трэба было дасягнуць пэўных вынікаў. Тады, у 1981 годзе, калгас «Семежава» пад кіраўніцтвам І.Я. Малюжыца па выніках Усесаюзнага сацыялістычнага спаборніцтва «За высокую эфектыўнасць і якасць работы ў дзясятай пяцігодцы» выйшаў пераможцам і ўзнагароджаны пераходным Чырвоным сцягам ЦК КПСС, Савета Міністраў СССР, ВЦСПС і ЦК ВЛКСМ. Каб уручыць высокую ўзнагароду і павіншаваць семежаўцаў з яе атрыманнем, у раён прыязджаў першы намеснік старшыні выканкама Мінскага абласнога Савета народных дэпутатаў Аляксандр Кілбас. А сама вёска набыла выгляд сучаснага высокакультурнага населенага пункта. Мяркуйце самі: калі захварэеш, ужо не трэба было ехаць у райцэнтр — цябе абследуюць і вылечаць у мясцовай бальніцы, дарэчы, пабудаванай на сродкі гаспадаркі. З’явіліся прыгожы будынак дзіцячага садзіка на 90 месц, гісторыка-краязнаўчы музей, цэнтральная кацельня для ўсяго пасёлка, штучнае возера плошчай 10 гектараў, апрануліся ў асфальт вуліцы, пабудаваны Палац культуры з басейнам, выраслі тры дзевяцікватэрныя дамы палепшанай планіроўкі з усімі выгодамі, амаль у кожны дом праведзены тэлефоны. Пабудаваны адзін з лепшых у рэспубліцы машынны двор і Дом механізатара. Усё гэта — вынік моцнай вытворчай дысцыпліны і няўхільнага руху наперад самога старшыні.
Шмат і асабістых высокіх узнагарод у Івана Якаўлевіча, сярод якіх пачэснае месца займаюць: ордэн Леніна, два ордэны Працоўнага Чырвонага сцяга, залаты медаль па выніках Усесаюзнага агляду-конкурсу на лепшую забудову і добраўпарадкаванне сельскіх населеных пунктаў.
А нарадзіўся Іван Якаўлевіч Малюжыц у вёсцы Лешня. Бацькі — Якаў Іванавіч і Таццяна Аляксандраўна — звычайныя працавітыя людзі. Мабыць ад іх і перадалося жаданне і ўменне працаваць. Побач раслі старэйшыя сёстры Марыя, Ніна і Вольга. Школу скончыў там жа, у роднай вёсцы.
Вельмі падабалася Івану тэхніка. Яшчэ з дзяцінства, кінуўшы школьныя рэчы, імчаўся да вадзіцеля старшыні калгаса. А той бачыў хлапчуковую зацікаўленасць і з ахвотай расказваў пра назначэнне той ці іншай дэталі. Тады Іван і вырашыў: буду толькі механікам. Каб дасягнуць пастаўленай мэты, пасля заканчэння школы спрабаваў паступіць у інстытут. Не атрымалася.
Прыроджаная актыўнасць не дазволіла Івану Малюжыцу застацца ўбаку ад закліка камуністычнай партыі да камсамольцаў па асваенні цаліны: у 1956 годзе ён працаваў на ўборцы ўраджаю. Гэта — тры месяцы ў саўгасе «Чырвоназнаменскі» Акмалінскай вобласці Кургальджынскага раёна. За асаблівыя заслугі атрымаў першую значную ўзнагароду — значок «За освоение целинных земель».
Аднак сапраўдная працоўная біяграфія Малюжыца пачынаецца з пасады загадчыка Ляшнянскай хаты-чытальні. Адначасова вырашыў паступаць ізноў: ужо тады стала добра праяўляцца знакамітая «малюжыцкая» ўпартасць, якая, дарэчы, неаднойчы дапамагала дабівацца высокіх вынікаў у працы. На гэты раз па парадзе сяброў — у Гомельскі лесатэхнічны тэхнікум, які паспяхова скончыў у 1959 годзе. Неяк выкладчыца, якая прымала экзамен па нямецкай мове, здзівілася: адкуль у вясковага юнака такія веды? Адказ мог быць толькі адзін: са школы — проста памяць добрая ды вучыўся старанна. Прымяняць атрыманыя веды прыйшлося падчас працы механікам у Барысаўскім леспрамгасе.
Неабыякавасць да працы заўсёды дапамагала Малюжыцу. У кастрычніку 59-га ён быў прыняты на працу рамонтным рабочым у Капыльскую РТС з выпрабавальным тэрмінам на адзін месяц. І крыху менш да яго заканчэння ўжо прызначаны ўчастковым механікам з выкананнем абавязкаў механіка-кантралёра рамонтнай майстэрні. Калі ўзнікалі пытанні, якія патрабавалі вырашэння, Іван Малюжыц не саромеўся і звяртаўся да кіраўнікоў прама дамоў. Такая ўпартасць і зацікаўленасць не маглі застацца незаўважанымі. І з канца 66-га года Іван Малюжыц — галоўны інжынер-механік Капыльскага раённага вытворчага ўпраўлення сельскай гаспадаркі. Але ўвесь час Малюжыц адчуваў: каб рухацца далей, патрэбны веды. Набыць іх дапамаглі ў Беларускім інстытуце механізацыі і электрыфікацыі сельскай гаспадаркі.
[caption id="attachment_50574" align="aligncenter" width="400"]
Валянціна Паўлаўна і Іван Якаўлевіч Малюжыцы[/caption]
За час працы ва ўпраўленні сельскай гаспадаркі Іван Якаўлевіч зарэкамендаваў сябе як актыўны, старанны і кемлівы кіраўнік. Вынік — абранне ў 1971 годзе старшынёй калгаса «Семежава». Упартасць і мэтанакіраванасць ён паказаў нават у абкаме, калі прыехаў на зацвярджэнне. У прыёмнай Малюжыцу параілі не ісці на прыём, бо старшыня выканкама Мінскага абласнога Савета народных дэпутатаў Цябут Дзмітрый Васільевіч, як кажуць, не мае настрою. «Я на папутцы 120 кіламетраў ехаў. Што мне іх настрой!» — смела адказаў Малюжыц і ўвайшоў у кабінет. Будучаму старшыні было зададзена некалькі пытанняў, сярод якіх — «Чаму ідзеш на гэтую пасаду?» — «Хачу вёску зрабіць цывілізаванай», — упэўнена прагучаў адказ. Так, сапраўды за 20 гадоў кіраўніцтва Іван Якаўлевіч зробіць з калгаса перадавую, высокарэнтабельную гаспадарку, а з вёскі — утульны населены пункт. Для гэтага на стале ў яго кабінеце падчас старшынства стаяў макет Семежава — таго Семежава, якім бачыў яго Малюжыц.
Аднак гэта будзе пазней. А тады, адразу пасля абрання, зайшоў Іван Якаўлевіч у вясковы клуб: ён вельмі любіў і ўмеў танцаваць. Як заўсёды, сабралася шмат народу. І раптам Малюжыц пачуў: «О, глядзі, старшыня танцуе! Пратанцуе ён увесь калгас!» Малюжыц пачуў агідныя словы. Пачуў і запомніў, каб потым, ізноў і зноў узгадваючы іх, кожны раз сам-насам падводзіць вынікі.
З афіцыйных крыніц: «За дзясятую пяцігодку ў калгасе «Семежава» з гектара сабрана па 36,3 цэнтнера збожжа, 207,8 — бульбы, 348 цэнтнераў цукровых буракоў. Па-ўдарнаму папрацавалі жывёлаводы. На сто гектараў сельгасугоддзяў яны атрымалі звыш 1000 цэнтнераў малака і 155,5 — мяса, надаілі ад каровы па 3657 кілаграмаў малака».
У дасягненні высокіх вынікаў не апошнюю ролю адыграла і моцная дысцыпліна. Толькі ўстанавіць яе — гэтага мала. Трэба і ўтрымліваць. Аднойчы, калі выбіралі бульбу, старшыня спытаў у механізатараў, у колькі яны будуць падрыхтаваны да выхаду ў поле. «У 6 гадзін раніцы», — бадзёра адказалі працаўнікі. У 6 дык у 6, разважыў Малюжыц. Прыехаў да вызначанага часу, бачыць — на полі толькі адзін трактар. Астатнія сталі з’язджацца пазней. Апошні прыехаў ажно каля 9 гадзін. «Так, — не вытрымаў старшыня, — вы самі абяцалі пачаць працоўны дзень зранку! А зараз колькі часу? Каб больш таго не было». Больш такога і не было: трымаў дысцыпліну Малюжыц, як кажуць, і пугай, і пернікам. Тыя, хто вызначаўся дрэннымі паводзінамі на працы або меў слабыя вынікі, траплялі ў насценгазету. Але і зараблялі старанныя калгаснікі вельмі добра. У той час нават прыказка была такая: «Хочаш мець аўтамашыну — жаніся на семяжоўцы». Матывацыя для працы была добрая.
Мара дзяцінства — аўтамабілі і ўсё, што з імі звязана, — дапамагла Івану Якаўлевічу стварыць у Семежаве адзін з лепшых у рэспубліцы машынна-трактарных паркаў. Не апошнюю ролю адыграла тут і сяброўства з вядомым беларускім канструктарам аўтамабіляў і вучоным, Героем Беларусі, акадэмікам Міхаілам Сцяпанавічам Высоцкім.
— Так, мы былі сябрамі, — успамінае Іван Якаўлевіч. — Міхаіл Сцяпанавіч (дарэчы, ураджэнец Семежава) неаднойчы быў у мяне ў гасцях. А пачыналася ўсё вось з чаго. Усе вакол казалі: Высоцкі ды Высоцкі. Стала цікава, што гэта за Высоцкі такі. Аднойчы я сабраўся і паехаў да яго: трэба было аднаўляць аўтамабільны парк. Ён пратрымаў мяне ў прыёмнай мо з гадзіну. А пасля ўжо прыняў. І падчас сустрэчы мне ўдалося дамовіцца, каб далі на абкатку некалькі МАЗаў. Гэтыя іспыты вытрымалі і людзі, і машыны. З той пары мы і пасябравалі.
Сям’я. Яна заўсёды была надзейным тылам для Малюжыца. Жонка Валянціна Паўлаўна працавала ў гэтай жа гаспадарцы галоўным эканамістам. Разам выгадавалі двух сыноў, стварылі сапраўдны сямейны дабрабыт. Як жонцы кіраўніка, Валянціне Паўлаўне прыходзілася мірыцца з тым, што муж амаль увесь час прападаў на рабоце. Але дзякуючы такой самаадданай працы тагачаснага старшыні, Семежава — адна з нямногіх вёсак на Капыльшчыне, дзе ў добрым суседстве жывуць сучаснасць і традыцыі. Менавіта дзякуючы дасягненням Івана Якаўлевіча Малюжыца гэта вёска першая ў раёне атрымала статус аграгарадка.
Дзіяна ТКАЧЭНКА
Фота аўтара 
Министр информации Лилия Ананич (в центре), депутат Палаты представителей Андрей Наумович, ректор ГрГУ им. Я. Купалы Андрей Король во время посещения университета[/caption]
Пленарному заседанию предшествовало знакомство его участников с экономической и культурной жизнью областного центра и крупных городов Гродненщины. Так, министр информации Лилия Ананич, а также заместитель председателя Гродненского облисполкома Виктор Лискович, председатель Гродненского горисполкома Мечислав Гой вместе с руководителями и представителями органов госуправления, республиканских СМИ приняли участие в церемонии символического пуска перехода на передачу видео высокой четкости регионального телеканала «Гродно Плюс», который первым в стране начал вещание в HD-формате. В рамках семинара его участники в составе шести сформированных групп посетили ряд объектов Гродненщины, в числе которых были Гродненский государственный университет им. Я. Купалы, радиотелецентр телерадиокомпании «Гродно», центр олимпийского резерва по хоккею с шайбой, Гродненский мясокомбинат, Обуховский центр культуры в Гродненском районе и другие объекты.
[caption id="attachment_50570" align="aligncenter" width="580"]
Председатель Лидского райисполкома (справа) Михаил Карпович и заместитель председателя Виктор Пранюк[/caption]
Гостей из столичной области гостеприимно встречала Лидчина. Председатель Лидского райисполкома Михаил Карпович в своем приветственном слове говорил о значимости профессии журналиста, обращал внимание на то, что слово является серьезным и действенным средством влияния на общество.
— Вы представляете собой инструмент взаимодействия между государственной властью и населением, — отметил Михаил Константинович. — Мы, представители исполнительной власти, всегда заинтересованы в том, чтобы донести до людей логику тех или иных принимаемых нами решений. Но без вас нам было бы сложно это сделать. Поэтому мы всегда рассчитываем на вашу помощь в обратной связи между населением и органами власти. И, поверьте, уровень вашего профессионализма, умение объективно давать информацию высоко ценятся.
Логическим продолжением этой мысли стало выступление главного редактора «Лідскай газеты» Екатерины Серафинович, которая рассказала о работе редакции, проектах, многочисленных наградах и успехах коллектива. Об истории и жизни телерадиообъединения говорила его главный редактор Нина Позняк.
Актуальные вопросы работы СМИ, создания национального контента, взаимодействия с госорганами, освещения социально-экономических преобразований, совершенствования работы в интернете обсуждались на пленарном заседании семинара. В его работе приняли участие помощник Президента — главный инспектор по Гродненской области Сергей Ровнейко, председатель Постоянной комиссии Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь по правам человека, национальным отношениям и средствам массовой информации Андрей Наумович, заместитель председателя Гродненского облисполкома Виктор Лискович.
[caption id="attachment_50569" align="aligncenter" width="580"]
На пленарном заседании[/caption]
Средства массовой информации — это не сторонние наблюдатели, а активные участники преобразований в стране. Это, выступая перед участниками семинара, подчеркнула министр информации Лилия Ананич.
— Информационная среда развивается динамично, шагая в ногу со временем и даже в чем-то опережая события. При этом в центре внимания прессы всегда должны оставаться важнейшие социальные проблемы, социально-экономические преобразования. СМИ обеспечивают эффективное разъяснение новшеств, — сказала Лилия Станиславовна.
Качественная работа СМИ предполагает не только информирование, разъяснение, рассказ о положительном опыте. Пресса должна видеть острые темы и вместе с властью разбираться в них.
— Региональные СМИ играют важную роль в устойчивом развитии Гродненской области. Как показывают статистика и социологические исследования, местные СМИ имеют высокий рейтинг в своих регионах. Региональные средства массовой информации играют ведущую роль в устойчивом развитии нашей области, — заявил заместитель председателя Гродненского облисполкома Виктор Лискович. — В прошедшей пятилетке в области реализована комплексная программа развития государственных СМИ, полиграфических предприятий, благодаря чему смогли значительно укрепить материальную базу редакций газет и типографий. Для создания полномасштабной системной работы со СМИ создан медийный кластер.
Участники кластера — СМИ, кафедра журналистики, представители госорганов, программисты — проводят тренинги, практикумы для работников районных газет, конкурсы среди студентов и молодых журналистов, используются другие формы работы по повышению качества информации и квалификации как журналистов, так и технического персонала. В результате первых обучающих мероприятий кластера посещаемость сайтов газет области за месяц увеличилась в разы. Эти сайты, кроме представления новостной информации, направлены на интеграцию и социальное общение жителей региона: на большинстве есть возможность свободного комментирования, организованы опросы населения по различным темам, предоставлена возможность участия в интерактивных конкурсах. Сайты интегрированы в социальные сети. Также в Гродненской области большая работа проводится по развитию сети государственных электронных ресурсов, включающая сайты предприятий и организаций, органов власти.
Министр информации Лилия Ананич предложила участникам мероприятия, среди которых руководители республиканских и региональных СМИ, отправить телеграмму белорусским спортсменам–участникам Олимпиады в Рио-де-Жанейро сразу с форума с единственным пожеланием: «Побед!». Перед открытием Олимпиады в Рио на семинаре в Гродно вспомнили, что 120 лет назад спортивные репортажи с первых Олимпийских игр нового времени передавал в мировую прессу уроженец Ошмянского района Зыгмунт Минейко, внесший заметный вклад в развитие мировой спортивной журналистики.
Министр информации Лилия Ананич вручила заслуженные награды представителям органов государственного управления и средств массовой информации. Среди награжденных – главный редактор ГУ «Редакция газеты «Голас Любаншчыны» Андрей Дробудько.
Также в облисполкоме осмотрели выставку СМИ и полиграфических предприятий Гродненщины.
Маргарита САКОВИЧ
Фото автора и БелТА 
