Ветэран Леанід Дзмітрыевіч Шаблюк з в. Рымашы, што ў Бабаўнянскім сельсавеце, памятае падзеі Вялікай Айчыннай: яе пачатак і салдацкія будні. Памятае і страты, якія яна прынесла сям’і.
[caption id="attachment_58252" align="aligncenter" width="580"]
Яўгенія Вікенцьеўна і Леанід Дзмітрыевіч: успаміны, успаміны, успаміны....[/caption]
Па дарозе да Рымашоў я разважала над тым, што цікавага раскажа былы салдат? Якой засталася ў яго памяці тая жудасная вайна? А на справе атрымалася, што пра трагічныя падзеі ёсць чым падзяліцца і яго жонцы, Яўгеніі Вікенцьеўне. Ды і наогул, сустрэча атрымалася шчырай і эмацыянальнай.
[caption id="attachment_58250" align="alignleft" width="300"]
Леанід Дзмітрыевіч
Шаблюк[/caption]
На хаце Шаблюкоў дзве шыльдачкі нагадваюць аб тым, што тут пражывае ветэран. У доме цёпла і ўтульна. На відным месцы вісіць пінжак ветэрана, на якім зіхацяць ордэн Айчыннай вайны, медалі «За победу над Японией», шматлікія юбілейныя і працоўныя ўзнагароды.
— Лёнічак мой залаценькі, да цябе з газеты прыехалі! — сустракае на парозе гаспадыня. — Праходзьце, калі ласка.
— Я добра памятаю пачатак вайны, — пачынае размову Леанід Дзмітрыевіч. — У нас дома ў Пясочным, дзе я, дарэчы, і нарадзіўся ў 1927 годзе, было радыё. З гэтай чорнай талеркі мы і пачулі, што Германія аб’явіла вайну СССР. Але мне, 14-гадоваму юнаку, неяк не ўяўлялася, чым для нас абернецца гэтая навіна. Дні стаялі спякотныя, таму мы з сябрамі плавалі ў Нёмане каля млына. І тут бачым: па дарозе едуць нямецкія салдаты на матацыклах. Потым прайшлі браневікі і аўтамабілі з афіцэрамі. Немцы загадалі адкрыць магазін. Адзін з іх увайшоў у будынак, убачыў савецкі сцяг, падняў яго, паглядзеў ды і кінуў. Мы вельмі перажывалі, калі ўбачылі гэтую брыдоту. Памятаю, як праз нашу вёску адыходзілі савецкія салдаты. Да болю сумна было на іх глядзець. А той млын немцы потым бамбілі ажно двойчы, бо ён быў пабудаваны з каменя, і з першай спробы яго не ўдалося знішчыць. Справа ў тым, што млыном гэтым карысталіся і партызаны. Памятаю, як немцы засылалі ў нашу вёску правакатараў, якія прывозілі рэчы нібы на продаж, а самі выведвалі ў мясцовых жыхароў розныя звесткі і даносілі потым у Мінск вышэйстаячай уладзе.
Дарэчы, мой бацька Шаблюк Дзмітрый Фёдаравіч ужо знаходзіўся ў радах Чырвонай Арміі. Ён, былы галоўны ўрач Песачанскай амбулаторыі, быў прызваны яшчэ ў 1940 годзе і служыў у Беластоку. Пазней прыйшла афіцыйная папера, што тата прапаў без вестак. У 43-м годзе загінуў мой брат Уладзімір, які змагаўся ў партызанах недзе на Палессі. Другога брата Аляксандра немцы забілі прама ў роднай вёсцы. Яму было ўсяго 20. Закранула вайна і сястру Зіначку. Назіраючы за дзеяннямі немцаў ды паліцаяў, дзяўчынка спалохалася. Гэта прывяло да хваробы, і хутка Зіначка памерла.
Ведаеце, наша Пясочнае называлі «партызанскай Масквой», бо вакол вёскі — лясы, дзе знайшлі прытулак народныя мсціўцы. Мая матуля Надзея Іванаўна часта пякла для іх хлеб. А сама вёска была пад асаблівай увагай захопнікаў: калі наступалі халады, яны бралі Пясочнае ў так званую блакаду, і мясцовыя жыхары не маглі яго пакінуць.
[caption id="attachment_58251" align="alignleft" width="300"]
Яўгенія Вікенцьеўна Шаблюк[/caption]
У рады Чырвонай Арміі мяне прызвалі ў канцы 44-га года. Адразу мяне адправілі ў вучэбны батальён малодшых камандзіраў, што знаходзіўся пад Масквой. Там я прабыў да мая 45-га года. І тут мы атрымалі звесткі аб Перамозе! Як тады ўсе радаваліся! Віншавалі адзін аднаго! Але сваю перамогу мы святкавалі рана. Хутка нас накіравалі на Далёкі Усход ваяваць з Японіяй. Я быў ужо камандзірам аддзялення. Эх, пяхота-матухна!
Пустыня Гобі (а менавіта там нам і давялося ваяваць) — гэта пустынная і паўпустынная вобласць у Цэнтральнай Азіі, на тэрыторыі Манголіі і Кітая. Пасля Сахары другая па велічыні пустыня Зямлі. Там нават у азёрах салёная вада. І шмат людзей загінула менавіта з-за дрэнных прыродных умоў. Але нягледзячы на гэта, мы праходзілі ў дзень па 90 кіламетраў! А японцы, скажу я вам, былі вельмі моцнымі ваякамі! Са мной разам служылі і мае землякі: Міхаіл Шкірыч з Капыля, Эдуард Мікуліч і Стэфан Ярмаліцкі з Бабоўні, Сцяпан Цвірка з Язвінаў, Васіль Астрэйка з Пясочнага. Усе мы дапамагалі адзін аднаму. Пазней я стаў ужо наводчыкам 57-міліметровай гарматы 312-га гвардзейскага стралковага палка. Страляў добра, за што і маю два знакі адрознення. Служба мая скончылася ў 1951 годзе, і я вярнуўся ў родную вёску.
— А ў гэты час там у магазіне працавала я, і «ўхапіла» Лёнечку, — уступае ў размову Яўгенія Вікенцьеўна. — Мне таксама ёсць што расказаць пра вайну тую. Нарадзілася я ў 1923 годзе ў Рымашах. Але наперад скажу, што бацька мой, старшыня калгаса, у 37-м годзе быў арыштаваны і сасланы ў лагер на 10 гадоў. Падставай стаў данос аднавяскоўца-камуніста.
…Памятаю, як аб пачатку вайны прыйшло паведамленне з раёна. А ў 43-м годзе, калі вяртаўся з партызанскага задання, загінуў мой брат Валік. Гэта здарылася недалёка ад вёскі Думічы. Разам з таварышам яны ішлі па полі. Раптам з’явіліся немцы і паліцаі. Таварыш неяк уцёк, а Валіка паранілі, потым нечым аблілі і падпалілі. Сямнаццаць гадкоў было Валіку, — уздыхае жанчына. — Таго ж чалавека, што некалі данёс на майго бацьку, расстралялі немцы, бо быў камуністам. І калі яго вялі да месца пакарання, ён крышачку затрымаўся каля мяне і толькі паспеў сказаць: «Жэнечка, даруй мне…». Я ўжо даўно ўсім даравала…
Застаецца толькі дадаць, што з таго моманта, як у 51-м годзе Леанід Дзмітрыевіч і Яўгенія Вікенцьеўна пазнаёміліся, яны так і крочаць разам па жыцці. Ён ласкава называе жанчыну Мой начальнік, яна яго — Лёнічак мой залаценькі. Леанід Дзмітрыевіч адпрацаваў усё жыццё ў сельскай гаспадарцы, Яўгенія Вікенцьеўна — у райспажыўтаварыстве. Выхавалі разам пяцёра дзяцей. З гонарам называюць колькасць унукаў — 10 і праўнукаў — 9. Калі пачынаюць дзяліцца ўспамінамі, з захапленнем дапаўняюць адзін аднаго, бо жыццё іх — нібы адно на дваіх.
Дзіяна ТКАЧЭНКА
Фота аўтара
Действительно, многие люди, выходя на пенсию либо просто достигая определенного возраста, мечтают о спокойной старости без тяжких недугов и нужды в окружении своих близких.
Сегодня на территории Минской области действуют 18 домов-интернатов и 7 отделений круглосуточного пребывания для пожилых граждан при территориальных центрах социального обслуживания населения, в которых получают социальные услуги более 3,5 тысячипожилых граждан и инвалидов.
Пожилой человек требует постоянной заботы и ухода, поэтому сегодня вопрос обеспечения граждан качественными социальными услугами остается по-прежнему актуальным. За последние годы за счет перепрофилирования объектов неиспользуемого недвижимого имущества открылись дома-интернаты в Клецком, Стародорожском, Копыльском, Борисовском районах, отделения круглосуточного пребывания — в Борисовском, Клецком и Молодечненском, дома совместного (самостоятельного) проживания — в Борисовском, Клецком и Мядельском, «Дом самостоятельного комфортного проживания» в Узденском, социальный пункт в Копыльском и отделения центров в Мядельском, Смолевичском и Солигорском районах.
В настоящее время получает развитие частная форма социального обслуживания. Так, в Воложинском районе работает частное унитарное предприятие «Семейный причал», в котором для граждан оказываются платные социальные услуги, услуга постоянного проживания.
На территории Минской области в результате оптимизации сфер здравоохранения, образования, культуры и других освободились здания, которые могут быть использованы для оказания социальных услуг в различных сферах обслуживания на условиях продажи, сдачи в аренду в соответствии с действующим законодательством.
Подробная информация о неиспользуемых объектах размещена на сайтах Комитета по труду, занятости и социальной защите Минского облисполкома, Минского областного исполнительного комитета, Государственного комитета по имуществу Республики Беларусь и фонда «Минскоблгосимущество».
Обращаться по телефонам: (8-017) 500-47-66, моб. (8-029) 655-54-12.
Вера ПОДОРОВСКАЯ,
начальник управления социальных учреждений и материально-бытового обеспечения пенсионеров и инвалидов комитета по труду, занятости и социальной защите Минского облисполкома 
В Республике Беларусь насчитывается более 80 тысяч доноров цельной крови и 10 тысяч доноров плазмы. Ежегодно службой крови заготавливается более 200 тысяч литров донорской крови, 100 тысяч литров плазмы, 50 тысяч литров эритроцитсодержащих компонентов, 80 тысяч доз тромбоцитов и производится около 20 тысяч литров альбумина. Современное состояние службы крови Республики Беларусь и существующая система донорства крови, ее компонентов позволяют обеспечить организации здравоохранения отечественными, максимально безопасными компонентами крови, лекарственными средствами из плазмы крови и диагностическими наборами, что, в свою очередь, решает задачу организации гемотрансфузионного сопровождения высокотехнологических и сложных медицинских вмешательств.
Без донорской крови не может обойтись практически ни одна область медицины. Главным ее потребителем является хирургия — 30%, около 23% используется для лечения внутренних кровотечений, почти каждый пятый флакон расходуется для спасения жизни рожениц и новорожденных. Донорство крови является совершенно безвредной и безопасной процедурой. Для здорового человека эта процедура даже полезна. В организме донора повышается уровень приспособительных реакций, стимулируется кроветворение и иммунитет, происходит разгрузка органов, участвующих в утилизации клеток крови.
А как у них
В странах Европейского сообщества люди сдают кровь совершенно бескорыстно, не рассчитывая ни на какие вознаграждения и льготы. И проблемы с донорскими кадрами там не существуют. В этих странах нет такого понятия, как «Почетный донор», там все доноры в почете. В Дании, к примеру, на каждую тысячу населения — сто доноров. В Японии на человека, который не принял участие в Дне донора, могут не только косо посмотреть, но и начать его сторониться. Сдавать кровь регулярно считается признаком хорошего тона.
Сергей БАСОЛЫГО,
главный санитарный врач Копыльского района 
В пунктах тестирования проведена соответствующая подготовительная работа и созданы комфортные условия для успешного тестирования. На втором этапе областной комиссией контроль за проведением вступительных испытаний будет проводиться в учреждениях среднего специального образования Минской области. Особое внимание при проведении вступительных испытаний членами комиссии будет уделено проверке подлинности документов об образовании и документов, дающих право на льготы при поступлении отдельным категориям абитуриентов.
В период проведения вступительной кампании в учреждениях образования в Комитете государственного контроля Минской области в рабочие и выходные дни с 09.00 до 18.00 будут работать телефоны горячей линии: (8-017) 284-09-06, 331-66-02, 331-64-59, по которым все желающие могут обратиться за разрешением возникших вопросов по подготовке и проведению вступительных испытаний, а также высказать свои замечания и предложения по улучшению их проведения.
Областная комиссия по контролю за ходом вступительных испытаний 
