■ Віктар Колас з захапленнем расказвае пра сваё жыццё[/caption]
Зараз, напярэдадні свайго 80-гадовага юбілею, Віктар Іванавіч па-ранейшаму бадзёры і актыўны. Расказваючы пра мінулае, дакладна і хутка называе адметныя даты і падзеі свайго жыцця. Не памылюся, калі скажу, што ён адзін з тых лю-дзей, ад якіх нібы падзараджаешся жыццёвай сілай і энергіяй, бо яны па сваёй прыродзе — аптымісты і ясна бачаць шлях, па якім патрэбна рухацца.
На пытанне, як удавалася доўгі час утрымліваць лідарскія пазіцыі, Віктар Іванавіч амаль не задумваючыся адказвае:
— Калі я прыйшоў, саўгас знаходзіўся ў заняпа-дзе. Таму прыйшлося пайсці на невялікі пераварот: стаўку зрабілі на вырошчванне буйной рагатай жывёлы — і не прагадалі. На базе спіртзавода было вырашана стварыць міжгаспадарчае прадпрыемства па адкорме буйной рагатай жывёлы, дзе за год планавалася адкормліваць да 22 тысяч галоў. Па-іншаму арганізавалі кармленне жывёлы, і прывагі паступова пачалі павялічвацца, узрасло пагалоўе. Значна знізіўся сабекошт мяса. Адпаведна павялічылася абарачальнасць сродкаў.
[caption id="attachment_77277" align="aligncenter" width="580"]
■ Валянціна і Віктар. Пачатак 60-х гадоў ХХ стагоддзя[/caption]
Як пацвярджэнне сказанаму, на старонках «СП» ад 4 ліпеня 1974 года знаходзім такія даныя: «Калі абарачальнасць сродкаў у саўгасе «Цімкавіцкі» ў 1969 годзе складала 259 дзён, кожны рубель прыносіў прыбытак 26 капеек, то ўжо ў 1973 годзе абарачальнасць адпаведна склала 223 дні, а рубель даў 63 капейкі. Рэнтабельнасць саўгаснай вытворчасці ўзрасла за гэты час з 28,9 працэнта да 38,2».
Яшчэ адзін бок прафесійнай дзейнасці Віктара Іванавіча — пэўны час ён з’яўляўся членам праўлення рэспубліканскай арганізацыі Усесаюзнага таварыства «Веды». І рабіў гэта з захапленнем і добрасумленна. Каб расказаць пра поспехі свайго сельгас-прадпрыемства, Колас зрабіў слайды пра яго жыццё і выступаў з імі ў так званых Дамах асветы. У 1982 годзе Віктар Іванавіч у складзе дэлегацыі БССР прымаў удзел у рабоце VIII з’езда Усесаюзнага таварыства «Веды», які праходзіў у Вялікім Крамлёўскім палацы.
— Вы разумееце, у дэлегацыю ўвайшлі вялікія вучоныя, сярод якіх наш знакаміты зямляк, канструктар МАЗаў Міхаіл Сцяпанавіч Высоцкі, акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук беларусі генетык Любоў Уладзіміраўна Хатылёва. І я — просты чалавек, — усхвалявана расказвае суразмоўца. — Але мне даручылі выступаць. Пасля таго, як я расказаў пра нашы дасягненні, да мяне падыходзілі і пыталі: няўжо на самай справе такія саўгасы ёсць у БССР? Пазней, ужо ў складзе групы савецкіх вучоных, ездзіў яшчэ і ў Германію. Вось як.
За 15 гадоў кіраўніцтва саўгасам сярод іншага Віктар Колас паспеў пабудаваць электракацельню, частку чыгункі, абнавіў аўтатранспартны парк. І заўсёды ён імкнуўся зрабіць жыццё людзей лепшым, чым было, бо асабісты лёс Віктара Коласа з самага дзяцінства быў напоўнены драматызмам і нягодамі.
[caption id="attachment_77278" align="aligncenter" width="580"]
■ Валянціна Мікалаеўна паказвае сямейную галерэю[/caption]
Рана застаўшыся без бацькоў, Віця быў вымушаны клапаціцца пра сябе і сваю будучыню сам. Тата Іван Адамавіч, афіцэр НКУС, з першых дзён пайшоў на фронт, перад гэтым паспеўшы перавезці жонку з двума дзеткамі з Мінска да сваякоў у Думічы. У хуткім часе захварэла і памерла сястрычка Ганна, не вытрымаўшы цяжкасцей ваеннага часу пайшла з жыцця і маці, не дажыўшы тыдзень да Дня Перамогі. Віктара ўзялі на выхаванне сваякі. З вайны бацька вярнуўся і нават быў абраны старшынёй праўлення калгаса ў в. Бабоўня. Але былы франтавік пражыў нядоўга: не вытрымала здароўе, падарванае на вайне, і ў чэрвені 1950 года ён памёр.
Знайсці свой асабісты шлях у жыцці Віктару дапамог тагачасны дырэктар школы ў Нізкавічах Віктар Паўлавіч Сергіеня. Менавіта ён заўважыў здольнасці юнака, яго імкненне да лепшай долі і падказаў паступаць у Мінскі палітэхнікум, які той паспяхова і закончыў у 1957 годзе.
Праца ў Магілёўскай вобласці, ваенная служба ў Маскоўскай акрузе супрацьпаветранай абароны, вучоба ў Мінскім дзяржаўным інстытуце народнай гаспадаркі, уступленне ў рады КПСС, а пазней і пасада сакратара партыйнага камітэта саўгаса «Бабоўня» — прыступкі, з якіх складаўся не толькі характар, але і прафесійны шлях Віктара Іванавіча. Вядома ж, у лідара саўгасных партыйцаў спраў і клопатаў было надзвычай многа. На ўліку — некалькі дзясяткаў камуністаў, якія працуюць у полі, на фермах, будоўлях, у майстэрнях. І ўсюды свае праблемы, усюды патрэбна пабываць, правесці з людзьмі адпаведную гутарку, даць разумную параду.
У той жа час пазнаёміўся і ажаніўся з выпускніцай Гродзенскага сельскагаспадарчага інстытута Валянцінай Мікалаеўнай.
— Разам мы ўжо 57 гадоў, — гаворыць Віктар Іванавіч. — І за ўсім маім поспехам стаіць цярпенне, розум і мудрасць жонкі. Яна заўсёды мне раіла, як дзейнічаць. Мы выгадавалі годных дзяцей: дачку і сына, якія працуюць урачамі ў г. Мінску. Ганарымся двума ўнукамі і праўнукамі.
— Віктар Іванавіч заўсёды ўмеў падабраць ключык да кожнага чалавека, глыбока пранікнуць у душы людзей, каб даць ім дакладны напрамак у працы і розных жыццёвых сітуацыях, — дадае Валянціна Мікалаеўна. — Таму, упэўнена, у яго і атрымалася дасягнуць высокіх вынікаў.
На маё пытанне, якія б парады Вы далі маладым кіраўнікам, Колас зноў-такі імгненна і ўпэўнена адказвае:
— Па-першае, не брацца за тую справу, якую не зможаш выканаць. Трэба заўсёды правяраць лю-дзей, глядзець, на што яны здольны. Бо зараз шмат тых, хто імкнецца зрабіць больш для сябе, нібы для агульнай справы, так званых кар’ерыстаў. Па-другое, патрэбна ведаць агульныя заканамернасці, філасофію, паліталогію. Трэба мець рознабаковую адукацыю. А яшчэ — здольнасці да самааналізу і самакантролю.
Што ж, даваць такія парады Колас мае права, бо сам — чалавек шматбаковых ведаў: акрамя іншага ён скончыў інстытут марксізму і ленінізму па спецыялізацыі «Навуковыя асновы кіравання», меў зносіны з цікавейшымі людзьмі свайго часу. Пасля 15 гадоў на пасадзе дырэктара саўгаса амаль 10 гадоў Віктар Іванавіч узначальваў Капыльскую раённую дзяржаўную насенную інспекцыю, а ў 1995 годзе быў абраны старшынёй Цімкавіцкага сельсавета. На гэтай пасадзе асабліва ярка выявілася яго ўменне разумець людзей, жыць з імі адзінымі думкамі, пры неабходнасці аказаць дапамогу.
Дзіяна ТКАЧЭНКА 
Предпринятыми мерами по выполнению мероприятий, предусмотренных Государственной программой, ведомственными документами МВД и УВД, распоряжениями Минского облисполкома по противодействию пьянства и алкоголизма, было достигнуто снижение количества преступлений, совершенных лицами в состоянии алкогольного опьянения. Вместе с тем в целом мы пока не достигли того результата, которого от нас требует складывающаяся криминогенная обстановка в регионах области.
Большое значение имеет совместная организация работы ОВД с исполнительно-распорядительными органами по обеспечению занятости и досуга как взрослых, так и молодежи, направленная на развитие различных форм семейного отдыха, внедрение современных обрядов и традиций, утверждающих здоровый образ жизни. Еще одна важная задача профилактики пьянства — бескомпромиссная и принципиальная борьба по выявлению фактов нарушений правил торговли спиртными напитками (продажа подросткам) и распития алкоголя, особенно пива, в общественных местах.
Таким образом, нам еще предстоит очень много сделать при тесном взаимодействии с заинтересованными и общественностью, чтобы добиться позитивного изменения ситуации, связанной с пьянством и алкоголизмом в регионах области, и решения задач, поставленных государством и руководством нашего ведомства.
Александр КИСЕЛЕВ,
начальник Копыльского отделения Департамента охраны МВД Республики Беларусь, майор милиции 
■ Анастасия Козел (РК ОО «БРСМ») и Татьяна Громова проводят беседу о вреде курения[/caption]
В общественных местах города и в местах, определенных зонами, свободными от курения, проведена акция «Меняю сигарету на конфету» с участием представителей ГУ «Копыльский районный центр гигиены и эпидемиологии», РК ОО «БРСМ» и УЗ «Копыльская ЦРБ». В ходе акции раздавали прохожим информационно-образовательные материалы (листовки), проведены беседы о вреде курения. При проведении акции желание поменять табачное изделие на предложенную сладость выразили 22 человека.
А накануне, в рамках республиканской антитабачной акции специалистами ГУ «Копыльский районный центр гигиены и эпидемиологии» совместно с Белорусским республиканским союзом молодежи и редакцией газеты «Слава працы» проводилась акция «Табак и здоровье легких» среди пассажиров, работников автостанции и частных предпринимателей, занимающихся перевозками пассажиров. Проведены консультативные беседы с раздачей листовок о вреде курения.
Татьяна Громова,
инструктор-валеолог Копыльского райЦГЭ 
— В рамках пленарного заседания, на дискуссионных и интерактивных площадках мы смогли обменяться опытом работы, получить ответы на интересующие нас вопросы, посетить различные мастер-классы, — рассказывает принимавшая участие в мероприятии главный специалист отдела управления по образованию, спорту и туризму райисполкома Наталья Летченя. — В качестве экспертов перед нами выступили сотрудники здравоохранения и образования, специалисты педагогической, кризисной и специальной психологии.
— Полезным опытом устройства детей с инвалидностью в семье поделился заместитель председателя благотворительного общественного объединения «Мир без границ» Алексей Ананенко, а директор по развитию программ «SOS-Детские деревни Латвии» Линда Зиверте рассказала о системе защиты детства в Латвийской Республике, — дополнила методист управления по образованию, спорту и туризму райисполкома Оксана Ковтик.
Все участники областного конкурса «Сердце отдаю детям», в том числе и Тамара Маргайлик, награждены благодарственными письмами, а победители удостоены дипломов и ценных призов.
В приемной семье Тамары Григорьевны воспитывается двое несовершеннолетних, а в должности приемного родителя женщина работает и вовсе с 2011 года.
— На форуме мне очень понравилось, — делится впечатлениями Тамара Григорьевна. — Мы смогли не только пообщаться друг с другом, но и узнать много самой полезной информации о воспитании детей, их здоровье. Наш путь как приемных родителей начался в далеких 1999–2000 годах. Тогда по телевизору шла реклама «Найди меня, мама!». Свекровь смотрела и вдруг заявила: «Не родили своего сына, воспитайте чужого». А мы родили и воспитали двух дочерей. Старшая Наташа училась уже в университете. Младшая Лида закончила 11-й класс и тоже собиралась поступать. Родной дом должен был опустеть. И мы поняли, что нам не будет хватать детского смеха. Захотелось опять окунуться в детские радости и проблемы. Когда в нашей семье появился шестилетний Витя, радости не было предела. А Лида сказала: «Мама и папа, вы всегда будете молодыми, пока в доме звучит детский смех». Было все: и трудности, и радости, и огорчения. Но никогда не было мысли отступить назад, сдаться. И наш труд был вознагражден. Витя вырос добрым, трудолюбивым парнем. После окончания школы он закончил Минский колледж декоративно-прикладного искусства. Сейчас работает и живет в Минске. Он приезжает к нам, звонит и благодарит за то, что у него есть дом, где его ждут и любят. Виктор — главный помощник и советчик у отца. Еще один ребенок, Владик, появился у нас в конце декабря 2009 года. Испуганные глазки, неуверенность и боязнь со временем ушли. Теплые отношения в семье постепенно отогрели маленькое сердечко. Сейчас он закончил 8-й класс. Добрый, отзывчивый, трудолюбивый мальчик. С папой они первые друзья. В начале 2019 года Владика начала посещать его биологическая мама. Мы с ней поддерживаем теплые отношения. А Владик радуется, что он богат! У него есть две мамы, которые его очень любят.
После расформирования в 2014 году Грозовской школы-интерната в нашей семье появился Никита. Он очень хотел в семью, но для чего существуют мама и папа в жизни ребенка, не знал. Всему учились с нуля. Правильно держать столовые приборы, культуре еды, одежды, поведения. Ребенок учился доверять маме и папе. Маленькими шажками, потихонечку, но уверенно мы шли к пониманию друг друга. Сейчас Никита учится в 9-м классе, учится хорошо. Будет оканчивать 11 классов и пробовать поступать в вуз. Он и посуду помоет, если мама занята, пыль вытрет, пропылесосит пол.
Уверена, мы не имеем морального права быть в стороне, когда на нашей маленькой планете существует большая боль детей, лишенных родительской любви. А мы ей можем поделиться.
Диана ТКАЧЕНКО 
■ Фінальная песня канцэрта[/caption]
Па волі лёсу адзінаццацігадоваму Марату выпала цяжкае выпрабаванне: хлопчык змагаецца з анкалагічным захворваннем. Яму неабходна штодзённая тэрапія, падтрымка патрэбнымі прэпаратамі і лячэнне, якое дорага каштуе.
У зале сабраліся людзі, якія, нягледзячы на занятасць, прыйшлі на мерапрыемства і прынеслі з сабою часцінку дабрыні, спагады, любові і міласэрнасці. Дарэчы, сродкі збіралі і напярэдадні валанцёры Чырвонага Крыжа. Такім чынам сума ахвяраванняў склала каля 3 тысяч 400 беларускіх рублёў. Вядома, гэтых грошай недастаткова для паўнавартаснага лячэння, але гэта адзін з першых крокаў. У збор сродкаў уключыліся не толькі неабыякавыя капыляне, але і грамадскія арганізацыі.
І вось на сцэне заззялі «зоркі». Несумненна, усе артысты ў той дзень адчулі сваю хвіліну славы, таму і музычныя, і харэаграфічныя нумары захаплялі гледачоў. Кожны гук «Нот міласэрнасці» быў напоўнены цеплынёй душы, дабрынёй сэрцаў. Бо музыка — стваральная сіла. Яна надае высакароднасць і змяняе свет. Творчыя нумары знайшлі водгук у душы, мабыць, кожнага.
[caption id="attachment_77261" align="aligncenter" width="400"]
■ Свой уклад у скарбонку ўносілі і юныя жыхары Капыльшчыны[/caption]
Падчас амаль двухгадзіннага канцэрта большасць самадзейных артыстаў была юнага ўзросту. Адкрылі праграму выхаванцы ўзорнай студыі эстраднага вакалу «Клио». Цёпла сустракалі гледачы музычныя нумары ў выкананні Улады Катовіч, Максіма Шкілевіча, Ірыны Драцкай, Леры Лазарэвіч, Ліны Юшкевіч, Міланы Ганчарык, Ульяны Дубовік, Бажэны Лабко, Кацярыны Шкурынскай, Сафіі Бохан, Дар’і Магамбетавай, Настассі Карповіч, вакальнага ансамбля «Радуга» гімназіі № 1 г. Капыля, харэаграфічных калектываў Дзіцячай школы мастацтваў і раённага цэнтра культуры. Сярод дарослых артыстаў у канцэрце прынялі ўдзел Наталля Фінке, вакальны ансамбль РЦК «Сяброўкі», Аляксандр Карповіч і Дзмітрый Масілевіч, вакальны ансамбль «Дабрадзеі».
Канцэрт прайшоў на адным дыханні. Удзячнасць за выступленні артыстам і цёплыя словы пажаданняў хуткай папраўкі Марату выказала старшыня РА БТЧК Ніна Жук. Пакідаючы залу, гледачы адзначалі, што пранікліся энергетыкай дабрыні, якая зыходзіць ад артыстаў і ўсіх прысутных. «Ноты міласэрнасці» закранулі за душу кожнага, нагадалі, што такое чалавечнасць, любоў, узаемадапамога.
У мітусні будняў мы часта не заўважаем, наколькі мы шчаслівыя. Часам мы забываем дарыць увагу сваім блізкім і не бачым прыемных жыццёвых дробязей. Добрае слова, усмешка, абдымкі робяць кожнага, хай і на хвілінку, але шчаслівым. Памятайце пра гэта! Рабіце добрыя справы!
Сяргей КОЗЕЛ 
