У першыя чэрвеньскія дні большасць юнакоў і дзяўчат яшчэ раз задумваецца над выбарам будучай прафесіі.
А былы намеснік гімназіі № 1 г. Капыля Тамара Канстанцінаўна Дубовік, якая днямі, дарэчы, адсвяткавала 70-гадовы юбілей, яшчэ ў дзяцінстве вырашыла для сябе – буду настаўнікам. І паступова, нягледзячы на цяжкасці, ішла да сваёй мары.
Пра асабістае
З Тамарай Канстанцінаўнай мне давялося пазнаёміцца ў жніўні 2003-га падчас працы намеснікам дырэктара гімназіі па метадычнай рабоце. Што заўсёды звяртала на сябе ўвагу і адрознівала Тамару Дубовік ад іншых калег – неверагодныя спакой і разважлівасць, з якімі яна ставілася да працы, да настаўнікаў і нават да вучняў. І разам з тым – высокі прафесіяналізм і ўменне знайсці агульную мову з кожным чалавекам. Як настаўнік-біёлаг па адукацыі яна цікава выкладала прадмет, як намеснік – з акуратнасцю афармляла дакументы. А яшчэ – з вялікай дакладнасцю карпела над раскладам заняткаў. Той, хто хоць аднойчы рабіў гэта, зразумее ўсю складанасць названага працэсу. Саставіць правільны расклад Тамары Канстанцінаўне ўдавалася нават і тады, калі ў гімназіі ўвялі мультыпрофільнае навучанне, і заняткі састаўляліся індывідуальна для кожнага вучня 10-11 класаў. А колькі педсаветаў, семінараў для калег давялося правесці! Не злічыць… І на кожным гучалі годныя прафесійныя парады калегам.
[caption id="attachment_102167" align="alignleft" width="200"]
■ Тамара Дубовік, 70-я гады ХХ ст.[/caption]
Пра «настаўніцкую» мару…
Прафесію настаўніка Тамара Дубовік выбрала зусім невыпадкова. З самага дзяцінства перад вачыма быў добры прыклад матулі Евы Міхайлаўны, якая вучыла дзетак. Тамарка расла вельмі дапытлівай, і ўжо ў 5 гадоў умела чытаць і пісаць. Тады і нарадзілася мара стаць настаўніцай.
– Вельмі часта, асабліва зімовымі вечарамі, калі мама пісала свае працоўныя планы ці правярала сшыткі, я сядзела побач і ўважліва сачыла за яе працай, – успамінае жанчына. – Аднойчы, калі мама адлучылася, каб зрабіць нешта па гаспадарцы, я ўзяла вучнёўскія сшыткі і стала іх «правяраць», хацела дапамагчы маме. Тады мне было гадкоў 6 ці 7. Сама не ведаю чаму, але дзяўчынкам я ставіла пяцёркі, а хлопчыкам двойкі. Вядома, за такую «дапамогу» гора-настаўніцы крыху дасталося…
У школе Тамара вучылася добра, была стараннай і актыўнай. Узначальвала піянерскі атрад класа, потым піянерскую дружыну Ванелевіцкай СШ. А пазней – і камсамольскую арганізацыю класа. Школу скончыла з сярэбраным медалём. Паступіла ў Мінскі дзяржаўны педагагічны інстытут імя М. Горкага на факультэт «Прыродазнаўства». Вучыцца было вельмі цікава, асабліва падчас летняй практыкі, калі здзяйснялі розныя падарожжы і знаёміліся з прыродай сваёй неабсяжнай краіны. Вельмі спадабалася практыка ў гарах Паміра.
…І першы працоўны вопыт
Пасля заканчэння ўніверсітэта была накіравана ў Капыльскі раён настаўніцай геаграфіі і біялогіі. Працавала завучам у Бальшавіцкай СШ. У школе Тамара Канстанцінаўна рыхтавала многія пазакласныя мерапрыемствы (вечарыны, канцэрты), а добрым памочнікам быў магнітафон «Вясна». Школа знаходзілася ў вёсцы Лугавая. З-за скарачэння колькасці вучняў у 1979 г. установа адукацыі стала базавай, і Тамару Канстанцінаўну прызначылі яе дырэктарам. У 1980-м школа стала пачатковай, і жанчыну накіравалі працаваць настаўнікам біялогіі і абслугоўваючай працы ў СШ № 1 г. Капыля. З тае пары і да самага выхаду на заслужаны адпачынак гэта школа трывала ўвайшла ў жыццё Тамары Дубовік.
[caption id="attachment_102166" align="aligncenter" width="840"]
■ Тамара Дубовік (першая злева) на школьнай лінейцы. 80-я гады ХХ ст.[/caption]
Аднойчы і назаўсёды
У 1986 годзе дырэктар школы Аляксандр Фёдаравіч Семяновіч прапанаваў пасаду намесніка дырэктара па вучэбнай рабоце. Былі сумненні, бо яна ведала ўсе цяжкасці гэтай прафесіі. Да таго ж увагі і цеплыні патрабавалі дзве дачушкі і муж Уладзімір, з якім, дарэчы, сёлета адсвяткавала 45-годдзе сумеснага жыцця. Нягледзячы на вялікую занятасць на працы, Тамары Дубовік хапала часу, каб адарыць ласкай любых дзяўчынак Святлану і Вольгу. Разам з мужам Уладзімірам яны імкнуліся больш часу праводзіць з дзеткамі, арганізоўвалі паездкі па гарадах Беларусі.
Крыху падумаўшы, на прапанову дырэктара яна згадзілася. На працягу ўсяго часу працы ў СШ № 1, якая потым стала гімназіяй, Тамара Канстанцінаўна заўсёды адносілася адказна і добрасумленна да выканання абавязкаў. А яшчэ заўсёды памятала матулін наказ: «Стаўся да людзей так, як хочаш, каб яны ставіліся да цябе». На працягу ўсёй шматгадовай працы Тамара Канстанцінаўна заўсёды паказвала прыклад творчага падыходу, добрасумленнасці і адказнасці, уменне дасягаць вынікаў і пастаўленых мэт. Яна ніколі не спынялася на дасягнутым, вучылася сама і дапамагала ў гэтым калегам. Быў такі перыяд, калі разам працавалі яе былыя вучаніцы – намеснікі дырэктара: па выхаваўчай працы – Валянціна Балажынская, па замежных мовах – Лізавета Чыгрыдава, па пачатковых класах – Ірына Лагвіненка, па метадычнай рабоце – Аксана Бурак.
Ад «піянерскай бабулі»…
Калі надышоў час выходзіць на заслужаны адпачынак, тагачасны дырэктар гімназіі Зінаіда Прыміч, якая добра ведала адказнасць і творчы падыход да работы, прапанавала Тамары Дубовік пасаду… педагога-арганізатара. Праца была знаёмая (успомніўся асабісты вопыт піянерскага лідара ў школе), але крыху засмучаў узрост. Аднак зноў-такі рашылася. І нездарма. З вялікім энтузіязмам Тамара Канстанцінаўна праводзіла работу з піянерамі. Хлопчыкі і дзяўчынкі прымалі ўдзел ва ўсіх конкурсах і аглядах. Піянерская дружына гімназіі заўсёды была ў лідарах. Асаблівае месца ў працы займаў атрад «Міласэрнасць», члены якога наведвалі сацыяльны прытулак «Надзея», дзе знаходзіліся дзеці, пазбаўленыя бацькоўскай любові. Сама сябе Тамара Канстанцінаўна з гумарам называла «Піянерская бабуля».
За прафесіяналізм, высокія творчыя паказчыкі, адданасць сваёй прафесіі і школе Тамара Дубовік атрымлівала шмат грамат і падзяк, мае вышэйшую кваліфікацыйную катэгорыю настаўніка, выхавацеля, педагога-арганізатара.
…Да ветэранскага лідара
Як чалавек вельмі адказны, які да кожнага даручэння ставіцца добрасумленна, былыя настаўнікі гімназіі абралі Тамару Дубовік старшынёй ветэранскай арганізацыі.
[caption id="attachment_102168" align="aligncenter" width="840"]
■ Ветэраны працы Клара Сідзельнікава, Рома Шахоўская, Анна Арлоўская і Тамара Дубовік[/caption]
– Нягледзячы на тое, што пярвічную ветэранскую арганізацыю Тамара Канстанцінаўна ўзначальвае зусім нядаўна, яна ўжо паспела зарэкамендаваць сябе актыўным лідарам, – з цеплынёй і шчырасцю каменціруе старшыня раённага Савета ветэранаў Людміла Камёнка. – Ды і наогул яе я ведаю вельмі даўно. Памятаю, як давялося працаваць разам у сістэме адукацыі. І толькі добрыя словы магу сказаць пра гэтага чалавека: старанны, вельмі тактоўны намеснік, актывіст прафсаюзнага руху, ды і проста мудрая жанчына. Тамары Канстанцінаўне давялося працаваць з рознымі дырэктарамі спачатку першай школы, а потым і гімназіі, і яна заўсёды знаходзіла да іх падыход, умела падабраць правільныя словы да кожнага настаўніка.
Дзіяна ТКАЧЭНКА
В структуру Госпромнадзора входят шесть управлений по виду надзора, шесть областных и Минское городское управления. В сферу деятельности Департамента входит не только осуществление надзора но и проведение технической экспертизы, техническое освидетельствование и диагностирование технических устройств используемых на опасных и потенциально опасных объектах, участие в лицензировании МЧС деятельности в области промышленной безопасности, выдача разрешений (свидетельств) на правовыполнения отдельных видов работ и услуг.
В сферу деятельности Госпромнадзора входит надзор за:
Эффективность деятельности Департамента обусловлена богатым опытом и профессионализмом его работников. Обеспечению ведомства высококвалифицированными кадрами всегда придавалось большое значение. Ветераны надзора передают свой опыт молодежи, а новые кадры приумножают знания и достойно продолжают дело своих предшественников.
Труд и успехи коллектива по праву снискали уважение и признание во всех структурах нашего государства. Госпромнадзор и впредь будет служить гарантом безопасности жизни и здоровья людей на поднадзорных предприятиях.
Минское областное управление Госпомнадзора 
В четверг прогнозируется переменная облачность и погода без осадков. Ветер северо-восточный 3-5 м/с.
Температура воздуха ночью составит 10-12 градусов выше нуля, днем - 18-21 градуса тепла.
Павел ШЕИН 
Александр Гайдель[/caption]
- Табакокурение признано сегодня во всем мире одним из самых распространенных и значимых факторов риска для здоровья человека, удерживая печальное лидерство и занимая 2-е место в списке причин преждевременной смерти людей. По данным Всемирная организация здравоохранения (далее - ВОЗ), употребление табака является одной из значительных угроз для здоровья.
Активное и пассивное потребление табака одинаково угрожает здоровью человека на протяжение свей его жизни (от внутриутробного развития до старости).
Табачный дым содержит более 4000 химических веществ, 50 из которых вызывают рак. Также дым от горящей сигареты может вызвать тяжелые респираторные и сердечно-сосудистые заболевания, которые могут привести к смерти.
Табак убивает до половины употребляющих его людей. Ежегодно употребление табака приводит к смерти более восьми миллионов человек, из них более семи миллионов человек, являвшихся потребителями или бывшими потребителями табака, и более 1,2 миллиона некурящих людей, подвергавшихся воздействию вторичного табачного дыма. Люди умирают от связанного с табаком инфаркта миокарда, инсульта, рака, болезни легких и других болезней. Почти 80% из одного миллиарда курильщиков в мире живет в странах с низким и средним уровнем дохода. В некоторых из них дети из бедных семей часто работают на табачных плантациях для того, чтобы обеспечивать доход для семьи. Эти дети особенно уязвимы к "болезни зеленого табака", вызываемой никотином, который впитывается через кожу при обработке влажных табачных листьев.
Употребление табака наносит существенный экономический ущерб, который, в частности, выражается в виде значительных расходов на здравоохранение, а также в виде утраты человеческого капитала в результате обусловленных употреблением табака заболеваемости и смертности.
Помимо вреда для здоровья человека, в ВОЗ отмечают, что табак также негативно воздействует на окружающую среду. Табачные отходы содержат более семи тысяч токсических химических веществ, включая канцерогены. Две трети из 15 миллиардов продаваемых ежедневно сигарет выбрасываются в природу.
Павел ШЕИН 
