Імя Рома – ад грэчаскага «рымлянін», адорвае свайго носьбіта аптымізмам. Яна прэтэндуе на ролю лідара і можа брацца за вырашэнне складаных задач. У калектыве рэдка адчувае якія-небудзь цяжкасці, паколькі разумная і вынаходлівая.
Першая сустрэча з Ромаю
Пра
Рому Антонаўну Шахоўскую я даведалася яшчэ ў 60-я гады мінулага стагоддзя. Будучы піянеркай, я не адзін раз чула пра яе на хвалях капыльскага радыё, а таксама чытала пра яе поспехі, цікавую работу з піянерамі на старонках раёнкі, якую ўжо ў тыя гады выпісвала з вялікім задавальненнем. Там друкаваліся матэрыялы пра розныя цікавыя мерапрыемствы, якія праводзіліся ў Рымашоўскай школе, дзе працавала піянерважатай Рома Шахоўская, і гэта работа была выніковай. Я вельмі зайздросціла тым хлопчыкам і дзяўчынкам, якія жылі цікава, бо і сама была актыўнай піянеркай. І вось аднойчы, 19 мая ў дзень нараджэння піянерскай арганізацыі, праходзіў раённы злёт юных піянераў у Капылі на плошчы Леніна, куды з’ехаліся вучні з усіх школ. Піянеры рыхтаваліся да рапарту аб гатоўнасці да правядзення свята. І раптам пранеслася: «Глядзіце, глядзіце!» Усе, як па камандзе, павярнулі галовы налева. А там… Сапраўдны цуд – на плошчу на веласіпедах выехала група піянераў, а наперадзе – піянерважатая Рома Шахоўская. Спіцы веласіпедаў, абвітыя рознакаляровай паперай, так і зіхацелі на сонцы вясёлкай. Усе заварожана глядзелі на юных піянераў, якія з Рымашоў прыехалі на злёт на «сваім тран-спарце». І вось тады я ўпершыню ўбачыла, якая яна – Рома Шахоўская: прыгожая, стройная, энергічная, з добразычлівай усмешкаю. А ўжо больш бліжэй маё знаёмства адбылося ў 1980 годзе, калі я прый-шла выкладаць у СШ №1 г. Капыля біялогію, а Рома Шахоўская там працавала настаўніцай пачатковых класаў.
З гісторыі сям’і
Карані маёй гераіні на Нясвіжчыне. У шматдзетнай сялянскай сям’і
Дзенісевічаў, у якой ужо было васьмёра дзяцей, у вёсцы Цагельня 15 жніўня 1942 года нарадзілася яшчэ і дачушка Ромачка. Бацька быў будаўніком, удзельнічаў у фінскай вайне. Маці займалася хатняй гаспадаркай і выхаваннем дзяцей. У кожнай сям’і – свая гісторыя, свой жыццёвы шлях. І няма ніводнай сям’і, якая б не пацярпела ад Вялікай Айчыннай вайны. Не абмінула яна і іх. За гады вайны сям’я страціла трое дзяцей. Бацька хварэў і па стане здароўя яго не бралі на фронт. Але Дзенісевічы дапамагалі партызанам, якія часта прыходзілі на хутар. Давалі ім хлеб, бульбу, яйкі, сала і іншыя прадукты, маці вязала ім шкарпэткі. Старэйшыя дзеці, ідучы па грыбы ды ягады ў лес, неслі ў кошыках бульбу, агуркі, іншыя прадукты ў дамоўленае раней месца. Дзеці ваеннага ліхалецця… Не было прыгожага адзення, абутку, але было вялікае жаданне вучыцца, дапамагаць адзін аднаму. Дзяцінства Ромы было цяжкім. Адзінай цацкай, што яна памятае да гэтага часу, быў заяц з ваты, якога прывезла старэйшая сястра. Ды і гуляць не было часу, неабходна было дапамагаць бацькам па гаспадарцы. Ваеннае дзяцінства было галоднае, халоднае і цяжкае. Прыйшлося рана пасталець. Аднак, нягледзячы на ўсе перажытыя цяжкасці, бацькі змаглі выхаваць Рому як актыўнага, адказнага грамадзяніна сваёй краіны.
Шлях да прафесіі
Скончыўшы чатыры класы пачатковай школы ў Цагельні, Рома працягвала вучобу ў Рымашоўскай васьмігодцы, затым – у Ланскай сярэдняй школе Нясвіжскага раёна. Вучылася добра, старалася ўдзельнічаць ва ўсіх мерапрыемствах. Ужо ў школьныя гады ў яе праявіліся добрыя арганізатарскія здольнасці, любіла дзяцей і пасля заканчэння школы пайшла працаваць піянерважатай у Саскаліпскую васьмігадовую школу Нясвіжскага раёна, выкладала спевы, вяла хор, бо добра спявала. Заўважыўшы выдатныя арганізатарскія здольнасці Ромы, ёй прапанавалі працу ў райкаме камсамола, дзе яна была загадчыкам школьнага аддзела. Там жа выйшла замуж і прыехала ў Рымашы на радзіму мужа і пачала працаваць у мясцовай школе піянерважатай і настаўніцай фізкультуры і адначасова вучылася завочна ў Мінскім педагагічным інстытуце, авалодваючы прафесіяй настаўніцы пачатковых класаў. Муж Ромы загінуў, калі дачцэ было 7 гадоў, а сыну – 5. Адна выхоўвала дзяцей і працягвала працаваць у школе. Там жа пазнаёмілася з настаўнікам фізкультуры
Семяновічам Аляксандрам Фёдаравічам, які прыйшоў працаваць у гэтую ж школу. Аляксандр адразу заўважыў прыгажуню Рому, і праз некаторы час яны ажаніліся. У 1977 годзе пераехалі ў Капыль. Рома Антонаўна пай-шла працаваць настаўніцай пачатковых класаў у СШ №1, а Аляксандр Фёдаравіч – загадчыкам аддзела культуры. Выхавалі двух сыноў і дачку самастойнымі і дастойнымі людзьмі. Радасць прыносяць унукі, якія прыязджаюць у госці, акружаючы бабулю клопатам і ўвагай.
[caption id="attachment_118880" align="alignnone" width="840"]
■ Рома Шахоўская са сваімі выхаванцамі на ўрачыстай лінейцы, 80-я гады ХХ ст.[/caption]
Сапраўдны прафесіянал
Шмат гадоў свайго жыцця Рома Шахоўская аддала школе і ніколі не пашкадавала наконт гэтага. Яна запаліла агеньчык любові да прыгожага, светлага і вечнага ў сэрцах многіх соцень дзяцей, якім пашчасціла ў яе вучыцца. Кожны дзень з года ў год яна бачыла ў класах дзясяткі зацікаўленых вачэй. І ёй было важна, якія веды, якую пуцёўку ў жыццё атрымае гэты гарэзлівы хлопчык ці тая сціплая дзяўчынка, слухаючы яе на ўроку.
«Вучыць дабрыні дзяцей няпроста. Гэта праўда, – гаворыць Рома Антонаўна. – Але тое, чым надзяліў цябе Бог, трэба аддаваць. Тады атрымаеш шмат узамен. Я шчаслівая ад таго, што дарыла дзецям цяпло свайго сэрца. Гэта энергія мяне насычала. Калі-небудзь настане дзень і я задумаюся, што доб-рага зрабіла на гэтай зямлі? Напэўна, прыгадаю шчаслівыя вочы дзяцей. Думаю, гэта нямала».
Яе педагагічны прынцып – глыбока паважаць асобу кожнага вучня, чула і клапатліва адносіцца да яго, выхаваць сапраўднага грамадзяніна – патрыёта сваёй краіны. І гэтай мэты яна дасягнула: добрасумленна і адказна працуюць яе выпускнікі ў розных галінах на карысць роднай Капыльшчыны і нашай краіны.
Аляксандр Астрэйка – генерал-маёр начальнік упраўлення ўнутраных спраў Мінскага аблвыканкама,
Руслан Коршак – цяпер начальнік Слуцкага РАСК,
Мікалай Валністы – настаўнік фізкультуры СШ №2 г. Капыля,
Вераніка Падневіч (Тарасюк) – начальнік аддзялення па грамадзянстве і міграцыі Капыльскага РАУС, маёр міліцыі,
Дзмітрый Була – дырэктар дзіцяча-юнацкай спартыўнай школы і інш. Праца Ромы Антонаўны не засталася незаўважанай. Яна мае шмат узнагарод: медалі, значкі, прысвоена званне настаўніка вышэйшай катэгорыі.
Рома Шахоўская і зараз, знаходзячыся на заслужаным адпачынку, дапамагае маладым знайсці правільны шлях у сваю будучыню, праводзячы работу, накіраваную на выхаванне патрыятычных пачуццяў, духоўна-маральных каштоўнасцей у дзяцей і падлеткаў. Яна з’яўляецца частым госцем у гімназіі на ўроках мужнасці, піянерскіх зборах, класных гадзінах. Прымае актыўны ўдзел у рабоце ветэранскай арганізацыі, з’яўляючыся намеснікам старшыні пярвічкі. Уносіць шмат цікавых прапаноў для арганізацыі работы, прымае актыўны ўдзел у мерапрыемствах, якія праводзіць раённая арганізацыя ветэранаў: экскурсіі, дыялогавыя пляцоўкі, суботнікі і г.д. Запас мудрасці і вопыту служыць прыкладам жыццялюбства і стойкасці для родных і блізкіх. «Мне хочацца, каб мы не страцілі чалавечнасці, дапамагалі адзін аднаму ў любых абставінах. Здолелі застацца той нацыяй, якую ведаюць і любяць ва ўсім свеце», – гаворыць у канцы сустрэчы гераіня майго аповеду.
Тамара ДУБОВІК,
старшыня пярвічнай ветэранскай арганізацыі гімназіі №1 г. Капыля
Физлицам за рассматриваемый период выдано 75 734 разрешения (78,9% общего количества).
Общее количество разрешений, выданных за январь - август 2022 года, составило 961 369, что на 24,3% меньше аналогичного показателя прошлого года (1 269 952).
В соответствии с ч.4 ст.18.11 КоАП управление транспортом без допуска к участию в дорожном движении влечет штраф для физлица до 3 БВ (1 БВ - Br32). Действия, совершенные повторно в течение года после административного взыскания за такие же нарушения, влекут штраф от 2 до 5 базовых величин. В отношении индивидуального предпринимателя или юридического лица предусмотрен штраф до 10 БВ. 
В связи с установившейся сухой погодой и долгим отсутствием осадков в Беларуси продлены запреты на посещение лесов.
Главная цель запретов - обеспечить безопасность граждан и лесного фонда.
В Беларуси введен запрет в 115 районах*:
Брестская область - 16 районов;
Витебская область - 20;
Гомельская область - 21;
Гродненская область - 16;
Минская область - 21;
Могилевская область - 21.
В других районах разрешается:
- находиться в лесных массивах только там, где есть специально оборудованные места отдыха, стоянки для туристов;
- разводить огонь только в мангалах или на специально оборудованных (обложенных камнем или опаханных) кострищах.
Запрещается:
- въезжать на все лесные дороги**;
- самостоятельно открывать опущенные шлагбаумы на въездах в лес.
* По состоянию на 5 сентября 2022 года.
** За исключением дорог общего назначения, проходящих через лесные массивы.
Источники: Министерство лесного хозяйства, МЧС. 
