Праязджаючы па сельскіх населеных пунктах раёна мімаволі звяртаеш увагу на тое, як змяняецца знешні выгляд нашых вёсак.
Дагледжаныя, пафарбаваныя дамы, багацце кветак, прыгожыя агароджы, заасфальтаваныя дарогі – усё гэта ўпрыгожвае сельскія вуліцы. І як супрацьлегласць – дамы з пустымі або забітымі вокнамі, напалову разбуранымі стрэхамі, з падворкамі, зарослымі хмызняком і пустазеллем. Гаспадары дамоў памерлі, нашчадкі раз’ехаліся хто куды, а будынкі стаяць, навяваючы сваім выглядам сумныя думкі. Некаторыя падобныя дамы даўно час знесці. Ды не так гэта проста. Дом, якім бы ён ні быў, – прыватная ўласнасць. І перш чым знесці гэтую прыватную ўласнасць, выканаўчая ўлада павінна правесці шэраг працэдур, вызначаных адпаведным заканадаўствам: знайсці патэнцыяльных гаспадароў, даведацца ў іх пра далейшы лёс дома, атрымаць заяву аб выкарыстанні будынка і г. д. А ў гэты час дом прыходзіць у заняпад, бур’ян вакол дома расце.
Што ж у далейшым рабіць з такімі дамамі? Як паведаміла старшыня Капыльскага раённага Савета дэпутатаў Ірына Кісляк, сітуацыя ў правядзенні дадзеных адміністрацыйных і юрыдычных працэдур спрасцілася з верасня 2012 года, калі ў сілу ўступіў Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь №100 ад 23 лютага 2012 года «Аб мерах па ўдасканаленні ўліку і скарачэнні колькасці пустых і старых дамоў у сельскай мясцовасці». Галоўная перавага Указа № 100 заключаецца ў спрашчэнні працэдуры адчужэння ў цэлым, скарачэнні шэрагу непатрэбных прамежкавых крокаў, канкрэтным вызначэнні часовых межаў. Калі, скажам, раней сельвыканкам павінен быў некалькі разоў інфармаваць уласніка, што яго дом можа быць адабраны ў судовым парадку, то зараз, у адпаведнасці з указам, дастаткова будзе аднаго такога папярэджання.
Як адзначыла Ірына Кісляк, у нашым раёне паводле апошняй інвентарызацыі па выніках паўгоддзя налічваецца 2083 пустуючыя будынкі. З іх каля трохсот – старыя дамы, г. зн. непрыдатныя для пражывання. Прыватных дамоў – 1449, 111 – ведамасных, якія належаць сельгаспрадпрыемствам, 400 фундаментаў разбураных дамоў, 123 сельгаспабудовы каля іх. У сельскіх выканаўчых камітэтах пастаянна вядзецца работа ў дачыненні да такіх дамоў. Складзены спісы, праведзена зверка дакументаў аб грамадзянах, якія ўступілі ў спа-дчыну на пустуючыя хаты, збіраюцца паведамленні ад спадчыннікаў аб намеры выкарыстоў-ваць дамы ў будучым. Па незаяўленых хатах устанаўліваюцца патэнцыяльныя спадчыннікі. Згодна з указам, уласнік дома абавязаны падаць у выканаўчы камітэт апавяшчэнне аб намеры выкарыстоўваць дом для пражывання (да заканчэння «трохгадовага перыяду, падчас якога ў жылых дамах бесперапынна не пражывалі асобы, якія маюць права карыстання дамамі»). Калі будзе ўстаноўлена, што дом выкарыстоўваецца для пражывання ў сукупнасці менш за адзін месяц у каляндарным годзе на працягу апошніх трох гадоў запар, і калі ад такога ўласніка ў выканкам не паступіла пісьмовае паведамленне аб намеры выкарыстоўваць дом для пражывання, то ўсё гэта будзе прыраўнавана да адмовы ад права ўласнасці на дом і ён будзе занесены ў рэгістр, што вядзецца аддзелам ЖКГ райвыканкама.
На гэты год у раёне быў запланаваны знос 59 будынкаў, аднак зроблена намнога больш: па стане на 15 жніўня захаваны 44 дамы, 33 хлявы, 73 фундаменты. Але пасля зносу пустуючага дома ўзнікае яшчэ адна праблема – застаюцца сад, хмызнякі, таму ўчастак неабходна ачышчаць поўнасцю, на што неабходны дадатковыя сродкі.
Як ужо адзначалася, ёсць на тэрыторыі раёна і пустуючыя вытворчыя аб’екты. Так, за паўгоддзе іх знесена 101 пры запланаваных 87. Значную работу ў гэтым напрамку праводзяць сельгаспрадпрыемствы, а таксама Капыльскае ПМС і ПМК-11.
Вядома, што там, дзе дапамогу аказвае гаспадарка, дзе праяўляе настойлівасць старшыня сельвыканкама, пустых і старых дамоў становіцца менш.
Комментарии