25
Помнiм пра героя-земляка
15.10.2013
Стракаты кастрычнік 1913 года на сваім 13-ым дні гучным голасам немаўляці абвясціў суседзям, а пасля і жыхарам вёскі Рым (з канца 60-х гадоў ХХ стагоддзя – Дусаеўшчына. – Аўт.), што ў сям’і Рамашкаў, Васіля і Акуліны, нарадзіўся першынец-сынок.
Дом Рамашкаў стаяў на дзядзінцы цяперашняй сядзібы фермера Сяргея Бердніка – невялічкі (сенцы і жылы пакой), нізенькі, драўляны домік. Але ў ім хапіла месца люльцы, шчасцю, радасцям. Да 1922 года (да ўтварэння саўгаса) сям’я жыла бедна. Бацькі працавалі на пана Аколава, які выкупіў рыменскія землі. Двое дзетак: Мікола і малодшая дачушка Ганна радавалі бацькоў. Сын, як дрэўца, цягнуўся да неба – быў рослы, шыракаплечы, са светлымі валасамі і блакітнымі, колеру пагодлівых нябёс, вачамі.
Сям’я рана страціла бацьку, маці часта хварэла… Колю прыходзілася даглядаць сястру, працаваць па гаспадарцы. Ім яшчэ пашчасціла, што пасля пажару ў 1929 годзе (са слоў сведак, якія чулі аповед ад сваіх бацькоў) іх дом агонь не крануў. Толькі іх дом і дом Карабейкі (на Сялку другі злева) засталіся цэлымі.
Хлопчык добра вучыўся, многа чытаў, меў добрую памяць… Пасля заканчэння сямі класаў у 1932 г. сярэдняй беларускай школы Капыля (цяпер гімназія №1) юнак па вечарах працаваў загадчыкам клуба ў вёсцы (была заўважана працавітасць, а таксама стараннасць, добрасумленнасць і здольнасць юнака). Сястра Ганна працавала выхавацельніцай у дзіцячым садзе імя Сталіна тут жа ў вёсцы. Стала жыць лягчэй.
У 1935 годзе Мікалай Рамашка быў прызваны на службу ў рады Чырвонай Арміі, служыў у зенітным артылерыйскім дывізіёне. Юнак палюбіў армейскую службу і застаўся служыць у арміі. У 1939 годзе быў прыняты ў рады КПСС. З 22 чэрвеня (з самага пачатку вайны) 1941 года па 4 студзеня 1943 г. Рамашка служыў на Паўночна-Заходнім фронце на пасадзе намесніка камандзіра зенітнага артылерыйскага дывізіёна па палітчасці.
Ён не даведаецца, што памерла, прыкаваная да ложка, паралізаваная маці, што і яго сястра з акупіраванай вёскі, дзе праведзена катаванне вяскоўцаў, пакінула родны куточак і знайшла прытулак у другім раёне. Мікалай, як салдат-абаронца, рашуча і бясстрашна сваім прыкладам натхняе байцоў на барацьбу з ворагам. Аб бясстрашшы нашага земляка сведчаць узнагароды: медаль “За адвагу”, ордэн Чырвонай Зоркі. У студзені 1943 года М. В. Рамашку было прысвоена званне маёра. Ён быў назначаны намеснікам камандзіра зенітнага артылерыйскага палка па палітчасці. Загінуў у няроўным баі 30 чэрвеня 1944 года.
Землякі ганарацца Мікалаем Васільевічам. Восенню 1967 г. жыхары вёскі Дусаеўшчына каля базавай школы ўрачыста адкрылі помнік у гонар героя. З вясны да першага снегу ён патанае ў кветках на клумбах. Ускладаюцца кветкі, прыносяцца вянкі ў дзень Перамогі, у дзень вызвалення Беларусі, у дзень нараджэння героя. Яго імя змешчана на стэле побач з імёнамі загінуўшых аднавяскоўцаў. Аб ім ведаюць дарослыя і дзеці, дзякуючы мерапрыемствам, якія праводзяцца дырэктарам Дзяржынскай школы Ларысай Анатольеўнай Муратавай, настаўнікамі гэтай навучальнай установы, а таксама бібліятэкарам сельскага дома культуры Галінай Аляксандраўнай Сінюк. Імем героя названа і адна з вуліц нашай вёскі.
Свой аповед я хачу закончыць вершам, прысвечаным М. В. Рамашку:
Он присягу давал, цевье винтовки сжимая,
И священным словам этим сердцем внимая,
Сознавал, что и в мирные дни, и в минуты набата
Клятва Родине для воина свята!
Быть верным Отчизне своей, как матери,
Гордиться, любить и беречь от всех бед,
Встать на защиту в минуту опасности,
Жизнь положить на алтарь побед.
В бронзе воскресший, сегодня он с нами,
Родины сын, боец удалой.
По праву гордится Отчизна такими сынами,
Гордимся и мы — наш земляк, наш Герой.
Ядвіга МАЛЕВІЧ,
в. Дусаеўшчына
Поделиться
Автор: info
Комментарии